گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

تحقیقی درباره باربد؛ موسیقیدان دوره ساسانی (۱)

پژوهشی درباره باربد
(موسیقیدان بزرگ دوره ساسانی)

چکیده:

باربد، موسیقیدان و هنرمند بزرگ ایرانی، مربوط به دوره طلایی ساسانی. کسی که پایه های موسیقی ایرانی و شعر عروضی عرب را بنیان نهاد. شخصیتی جادویی که برای هر روز ماه و سال، جنگ ها، پادشاهان و غیرت و عظمت ایرانی آهنگ و شعر ساخت و سروده های زرتشت را در قلب ایرانیان حک کرد. نوازنده چیره دست بربط و شاه رامشگران ایران. در این مقاله هر چند کوتاه، به دوران زندگی پر افتخار این مرد بزرگ می پردازیم. سفر او از شهری کوچک در خراسان تا تیسفون پایتخت امپراطوری ساسانی و شروع دوران رشد و شوفایی او و هنر ایران. سپس اولین شکست خسرو پرویز از اعراب و شروع دوران افول فرهنگ و عظمت و هنر ایران. در هر مجالی که فرصت داد اشعاری که بزرگان در باب وی سرودند را آوردیم و در سروده های فردوسی که به مدح و ستایش باربد پرداخته به جستجو و بررسی پرداختیم. با وجود بیش از پانصد کتاب در زمینه باربد یا مرتبط با ایشان سعی بر آن نمودیم که با استفاده از منابع دقیقتر و جامع، اصل و چکیده زندگی این اسطوره ایرانی را به تصویر و نگارش بکشیم. باشد که مورد توجه علاقمندان به فرهنگ و هنر ایرانی مخصوصا موسیقی ایرانی قرار گیرد.

مقدمه:

پژوهشگران شرق و غرب درباره ارزشهای بزرگ و ارزشمند آثار موسیقی عهد باستان و بویژه دوره ساسانیان پژوهش های بسیاری نگاشته اند. نقش خنیاگر بزرگ ساسانی، یعنی باربد (۵۸۵ -۶۲۸ میلادی)و تاثیر پر بار آن در سده های بعدی تمدن مردمان خاور بسیار ارزشمند است. پژوهشگران بزرگی چون: کریستین سن، براون، برکشلی، نفیسی، شوشتری، شعبانی، خالقی، جلال همایی، صفوت، بیلیایف، وینوگراداف، ریپکا، مانیک، زونیس، بویس، تفضلی، شفیعی کدکنی و دیگران مهمترین دوره ارزشمند موسیقی پیش از اسلام را بر پایه تمدن ساسانی و دوره باربد دانسته اند. افزون بر اینها بایستی علاوه کرد که آنچه در دانشنامه های ایرانی و اروپایی بر پایه آثار ادبی و موسیقی و تاریخی فارسی نگاشته گردیده، شخصیت، زمان و دوران باربد مروزی، آثار او و نقش پر بار وی در تشکل موسیقی حرفه ای سده های بعدی به صورت علمی و دقیق تحلیل نشده است. در این پژوهش سعی شده تا از چهره باربد و روزگار او تصویری آشکار داده شود.

روش تحقیق:

روش تحقیق در این مقاله کیفی و تاریخ نگاری بر اساس کتاب رساله باربد و زمان او نوشته دکتر علی عسکر رجب اف و مقاله باربد در حماسه ملی اثر دکتر منصور رستگار فسایی، لغتنامه دهخدا، تاریخ موسیقی ایران نوشته حسن مشحون، شعر و موسیقی در ایران نوشته عباس اقبال، حسین خدیو جم و جمعی دیگر از نویسندگان و جستجو در سایتهای مختلف اینترنتی بوده است.

مسعود پورقریب

مسعود پورقریب

۱ نظر

بیشتر بحث شده است