گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

موسیقی آفریقای جنوبی (۶)

نوازندگی در دوره سرکوبی


اجرای موسیقی، جز حتی در سالهای سرکوبی شدید، در آفریقای جنوبی نیز ادامه داشت و گروه هایی مانند پیشگامان جز آفریقای جنوبی (African Jazz Pioneers) و خوانندگانی مانند ابیگیل کوبکا (Abigail Kubheka) و تاندی کلاسن (Thandi Klaasen) بودند که سنت جز ماباکانگا را زنده نگه داشتند که خود باعث حفظ جان بخشین به محله سوفیا تاون شد. موزیسین های جز کیپ مانند بیزیل کوئتزی و رابی جنسن و هتپ ادریس گلتا (Hotep Idris Galeta) به گسترش سبک واگیردار کیپ ادامه دادند.

دهه ۸۰ قرن بیستم شاهد پیدایش گروه های جز آفریقای مانند “Sakhile” و “Bayete” بود که با ترکیب موسیقی فیوژن آمریکا و الگوهای کهن آفریقایی به موفقیت تجاری زیادی دست یافتند.


مسیرهای نو


گروه های دیگر مانند تونانوس (Tananas) ایده موسیقی سازی (instrumental music) را به مسیری هدایت کردند که «موسیقی جهانی» (World Music) نامیده شد، موسیقی ای که با ترکیبی از سبک های آفریقایی، آمریکای جنوبی و دیگر سبک ها از مرزها فراتر رفت.

در سال های اخیر، موزیسین های جدید و مهم جز مانند پائول هانمر (Paul Hanmer)، موزِز مولِلکوا (Moses Molelekwa) – که به طرز فجیعی در سال ۲۰۰۱ درگذشت -، زیم نگکواوانا (Zim Ngqawana)، سلائلو سلوتا (Selaelo Selota) و وسی مهلاسلا (Vusi Mahlasela) عناصر بداهه و آهنگسازی جز را به مسیرهای جدیدی هدایت کرده اند. آنها در واقع این عناصر را با موسیقی معاصر امروز پیوند داده اند و به یاری قدیمی ترین گونه ها، سنت جز پویا و سرزنده آفریقای جنوبی را در اختیار مخاطبان آفریقای جنوبی و علاقه مندان خارجی قرار داده اند.

به تازگی، موزیسین های زن جوانی مانند سیمفیوه دانا (Simphiwe Dana)، زاماجوبه سیتهوله (Zamajobe Sithole) و سیفوکازی ماراکانا (Siphokazi Maraqana) با ترکیب موسیقی معاصر و جز طوفانی در آفریقای جنوبی به پا کرده اند و به نگاه مخاطبان به موسیقی جز رنگ و لعابی تازه بخشیده اند.


پاپ، راک و مرحله گذار


از دهه شصت قرن بیستم به بعد، گروه های راک و پاپ بیشتری توانستند مخاطبان سیاهپوستی را در کشور آفریقای جنوبی که دچار تفکیک نژادی بود پیدا کنند.


گروهِ “Four Jacks and a Jill”


از مشهورترین گروه های موسیقی آفریقای جنوبی می توان از گروه “Four Jacks and a Jill” نام برد که نخستین کار بسیار موفقشان “Timothy” نام دارد که در سال ۱۹۶۷ اجرا شد. در سال ۱۹۶۸، این گروه با اثر به نام “Master Jack” توانستند رتبه هشتم در ایالات متحده و رتبه اول را در کانادا، مالزی، نیوزیلند و استرالیا به دست آورند. این گروه در دهه هفتاد تورهای کنسرتی را در بریتانیا، ایالات متحده، استرالیا و دیگر کشورها از جمله زیمبابوه برگزار کردند.

پس از اینکه زوج اصلی تشکیل دهنده گروه یعنی کلایو هاردینگ (Clive Harding) و گلنیز لین (Glenys Lynne) توسط عوامل محافظه کار مورد آزار و اذیت قرار گرفتند و همچنین به دنبال مسائلی که متعاقبا رخ داد، آنها نهایتا توبه کردند و گروه را در سال ۱۹۸۳ منحل نمودند.

از طرف دیگر، سال ۱۹۶۶ شاهد زایش گروه موسیقی فرزندان آزادی (Freedom’s Children) بود که خود را وقف “acid rock” کرده بود که پیشگامانش در ایالات متحده گروه هایی مانند “Grateful Dead” و “Jefferson Airplan” بودند.

علیرغم اینکه «فرزندان آزادی» را هیپی هایی می دانستند که تهدید برای پیشرفت تمدن در آفریقای جنوبی بودند، این گروه به شهرهای مختلف سفر می کرد و به اجرا می پرداخت. آنها در واقع توانستند طرفداران پروپا قرصی را در میان جوانان پیشرو پیدا کنند و دو آلبوم نیز به نام های “Astra” و “Galactic Vibes” ضبط کنند که منبع الهامی برای موزیسن های راک آلترناتیو شد.

محبوبه خلوتی

محبوبه خلوتی

متولد ۱۳۶۵ استهبان
مترجم، دکترای ادبیات انگلیسی دانشگاه یونیسا (UNISA)

۱ نظر

بیشتر بحث شده است