گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

محمود خوشنام

Posts by محمود خوشنام

نیمای موسیقی ایران (۲)

بر خلاف آنچه مخالفان وزیری می گویند، او هرگز سر دشمنی با موسیقی سنتی نداشت. از قضا همه تلاش او در این بود که زنگار ملال و تکرار را از بدنه موسیقی ایران بزداید و گوهره آن را به شیوه ای شایسته جلوه گر سازد. برای این کار او بهره گیری منطقی از آن دسته از تمهیدات موسیقی بین المللی را توصیه می کرد که به محتوای موسیقی ملی آسیب نمی رسانند.

نیمای موسیقی ایران (۱)

در نخستین سالهای قرن جاری خورشیدی که نسیم تجدد و تازگی در جامعه ایران نیز وزیدن می گرفت، و کمابیش همزمان با نیما که به آرامی پرچم شعر نو را بر می افراشت، مردی دیگر، با اندیشه های نو آورانه، در عرصه موسیقی سر بر می آورد. مردی توانا در موسیقی سنتی و دانای موازین موسیقی بین المللی.

به یاد حسین تهرانی (۲)

شانش بزرگ حسین تهرانی آشنایی اولیه و همکاری بعدی او با ابولحسن صبا، آموزگار چند جانبه موسیقی ایران بود. صبا با شنیدن نخستین ضربه های حسین، توانایی های بالقوه او را در یافت و گفته خودش او را قاپید.

به یاد حسین تهرانی (۱)

این که می گویند که موسیقی سنتی ایران با ریتم سر و کار زیادی ندارد، حرف درستی نیست. اگر این موسیقی آن گونه که شنوندگانش می گویند ریشه در نواهای باربدی داشته باشد، می بایستی از ریتم های سرزنده ای نیز برخوردار باشد. چنین نیز هست، ولی با این تفاوت که این ریتم ها در درازهای تاریخ به سبب رویداد ها نامطلوب اجتماعی، فرهنگی خود را در آخر مایه ها پنهان کرده است. باید مایه ها را شکافت و ریتم های پنهان و مهجور را از دل آن ها بیرون کشید.

موسیقی عامیانه در ایران؛ پیش پرده‌ها (۲)

 از آن گذشته گروه با قریحه و استعدادی با او همکاری داشتند و پیش پرده‌های ابتکاری‌اش را به اجرا در می‌آوردند. از جمله باید از مجید محسنی، حمید قنبری، جمشید شیبانی، نصرت کریمی، عزت‌الله انتظامی و مرتضی احمدی یادکرد، که با اجراهای هنرمندانه بر جاذبه پیش پرده‌ها می‌افزودند.

موسیقی عامیانه در ایران؛ آوازهای کوچه باغی (۲)

جایگاه دیگر عرضه برای آوازهای کوچه باغی فیلم‌های ویژه‌ای بود که بعدها به «فیلم‌فارسی» معروف شد. بعضی از این فیلم‌ها که بر محور زندگی داش مشدی‌ها و کلاه مخملی‌ها می‌چرخید از این آوازها بهره بسیار می‌بردند. در یکی از فیلم‌ها به نام «ظالم بلا» حتی دلکش خواننده تازه به شهرت رسیده، صدای رسای خود را در نقش یک کلاه مخملی و در اجرای یک غزل کوچه باغی به یادگار گذاشته است.

درباره اسدالله ملک

زمانی از ابوالحسن صبا آموزگار بزرگ موسیقی ملی درباره شمار شاگردانش پرسیدند، پاسخ این بود که ردیف های ویولن من در سه هزار نسخه به فروش رفته است پس شاید بشود گفت حدود سه هزار نفر از شیوه آموزش من بهره برده اند. در میان این هزاران نفر ویولن نوازانی نیز هستند که در نیم […]

سالگرد درگذشت مشکاتیان؛ «موسیقی آینده پر‌ و پیمان‌تر از گذشته»

 پرویز مشکاتیان در شهریور ۱۳۸۸ در ۵۴ سالگی درگذشت. پرویز مشکاتیان سنتور نواز و آهنگساز سنتی که پایان شهوریور امسال پنج سال از درگذشت او می‎گذرد، یکی از پایمردان جامعه موسیقی ایران در دوره بحران به شمار می‌رود. او و چند تن دیگر از همتایان او، در تاریک ترین دوره تاریخ موسیقی ایران از هر روش و رفتار ممکن بهره گرفتند تا از قطع جریان موسیقی جلوگیری کنند.

«سیمرغ»؛ روایت موسیقایی داستان زال (۱)

متبسم برای پیاده کردن پروژه سیمرغ که به گفته خودش سه سال کار برده و از مشاوره چند شاهنامه شناس بهره گرفته است. نتیجه این مشاوره کوتاه کردن داستان زال بوده، به اندازه‌ای و به شیوه‌ای که به تمامیت داستان آسیب نزند. از حدود چهار صد بیت، فشرده‌ای در هفتاد بیت فراهم آمده که خود در شش موومان تنظیم شده است.

«سیمرغ»؛ روایت موسیقایی داستان زال (۲)

سازآرایی، که به طور کلی، نقطه قدرت همه کارهای متبسم است، در سیمرغ متناسب با صحنه‌ها به کار گرفته شده است. با این همه اگر بخواهیم نکته بینی را دقیق‌تر کنیم، سیمرغ خالی از ضعف باقی نمی‌ماند. از جمله می‌توان به توالی اوج خوانی‌های همایون اشاره کرد. بی اغراق هشتاد در صد تکه‌هایی که برای آواز نوشته شده در حیطه اوج است. حال آن که برخی از صحنه‌های عاشقانه یا اندوهگنانه سیمرغ جان می‌دهد برای بم‌خوانی. لحظات آرام‌بخش اگر نباشد، بخش‌های غلیانی آن‌گونه که باید تاثیر گذار نمی‌شود.

بیشتر بحث شده است