گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

پیتر و گرگ


داستانهای پریان مانند “زیبای خفته”، “کفشهای بلورین”(یا سیندرلا)، “فندق شکن” و بسیاری از داستانهایی که برای کودکان نوشته شده اند، به شکلی ماهرانه دستمایه خلق اپرا، باله و قطعات موسیقی شده اند که البته لذت دیدن و شنیدن آنها برای بزرگسالان بسیار بیشتر است.

کمتر اتفاق می افتد که آهنگسازان بزرگ به ساختن یک داستان ساده برای کودکان در قالب موسیقی بپردازند، اما در این میان استثنائاتی هم وجود دارد که داستان پیتر و گرگ، با موسیقی زیبا، تنظیم قابل درک برای کودک و صدای گرمی که همواره از میان مشهورترین شخصیتها برای حکایت داستان انتخاب می شود، یکی از زیباترین و کودکانه ترین آنهاست.


داستان پیتر و گرگ چگونه به وجود آمد


سرگئی پروکوفیف Sergei Prokofiev 1953-1891 در دهکده سونتسووکا Sontsovka اوکراین متولد شد. او با نبوغی مشابه موتزارت Mozart1791-1756 آهنگساز نابغه اتریشی، در سن ۵ سالگی قطعاتی برای پیانو و در سن نه سالگی نیز اولین اپرای خود را نوشت. اولین معلم او، مادرش بود که پیانیستی ماهر و با استعداد به شمار می آمد. پروکوفیف در سالهای ۱۹۰۴ تا ۱۹۱۴ در کنسرواتوار سنت پترزبورگ به تحصیل پرداخت و هنگام فارغ التحصیلی، جایزه آنتون روبینشتاین Anton Rubinstein 1894-1829 آهنگساز و پیانیست روس و بنیان گزار کنسرواتوار سنت پترزبورگ، را به عنوان بهترین نوازنده پیانو در میان دانش جویان، دریافت کرد. او سالها در لندن و پاریس به سر برد و پنج تور در ایالات متحده آمریکا برگزار نمود.

در سال ۱۹۳۶، پروکوفیف به اتحاد شوروی بازگشت و در آنجا ساکن شد. “پیتر و گرک” یکی از اولین آثار وی پس از بازگشت به روسیه بود که آن را در آوریل همان سال و در طول دو هفته برای تئاتر کودکان در مسکو، نوشت. پروکوفیف داستان و بخش راوی پیتر و گرگ را هم با یادآوری خاطراتی از کودکی خود، تالیف کرد. او این داستان را به این شکل به موسیقی تبدیل کرد که در ابتدا، راوی شنونده کوچک داستان را با معرفی سازی که نماد هر شخصیت است، با سازها و ارکستر آشنا میکند: سازهای زهی نماینده پیتر هستند، پرنده با فلوت و الی آخر.

پیتر و گرگ، بلافاصله به موفقیت بی نظیری دست یافت و کودکان و بزرگسالان سراسر جهان، از این موسیقی به عنوان یکی از محبوب ترین انتخابهای خود نام میبرند. موسیقی آنقدر که برای بزرگسالان هم جذاب باشد، ماهرانه و پیچیده است و با شنیدن مکرر، تازگی خود را از دست نمیدهد. پند اخلاقی داستان هم بسیار جذاب و نامتعارف است: ” هیچ کس نمیتواند بدون خطر کردن به قهرمان تبدیل شود”.

خلاصه داستان

“خلاصه داستان به شکلی نوشته شده است که تجسم توالی سازها و بخشهایی که توسط ارکستر نواخته میشود، ساده تر باشد.”
یکی از روزها پیتر، پسربچه ای که همراه با پدربزرگش در دهکده ای زندگی میکند، در حال بازی، دروازه باغ را باز میگذارد،اردک از این فرصت استفاده میکند و برای شنا در برکه از باغ خارج میشود. او با پرنده کوچکی به مشاجره میپردازد و در این حین گربه ای در کمین پرنده کوچک آماده شکار او میشود. پیتر با هشدار خود پرنده را آگاه میکند و او به بالای درخت پرواز میکند.

پدربزرگ اخموی پیتر، او را به داخل باغ میبرد و از ترس گرگ، در باغ را قفل میکند. اندکی بعد گرگی از جنگل خارج میشود، گربه به بالای درخت میرود اما اردک که از برکه خارج شده، طعمه گرگ میشود.

پیتر طنابی پیدا میکند، از دیوار باغ بالا رفته و از آنجا روی درختی میرود. او از پرنده کوچک میخواهد که با پرواز در اطراف سر گرگ، توجه او را به خود جلب کند تا پیتر بتواند دم گرگ را در کمند طناب بیاندازد.

در این بین شکارچیان از جنگل خارج میشوند و به سمت گرگ شلیک میکنند اما پیتر آنها را متوقف میکند و همه با هم گرگ را به سمت باغ وحش میبرند. در نهایت صدای ضعیف اردک از درون شکم گرگ شنیده میشود زیرا گرگ او را زنده بلعیده است.

سازها

“پیتر و گرگ” برای فلوت، اوبوا، کلارینت، باسون (کلارینت بم)، ۳ هورن، ترومپت، ترومبون، تیمپانی، مثلث، دایره زنگی، سنج، قاشقک، طبل و سازهای زهی نوشته شده است. هر شخصیت داستان، یک ساز و یک تم موسیقی مخصوص به خود دارد که هربار، حضورش با این تم مشخص میشود.

پرنده:فلوت

اردک: ابوا

گربه: کلارینت

پدربزرگ: باسون

گرگ: ۳ هورن

شکارچیان(و صدای تفنگها): تیمپانی و طبل بم (تم شکارچیان در اصل با سازهای بادی نواخته میشود)

پیتر: سازهای زهی

راویان:

راویان داستان پیتر و گرگ چه برای اجرای زنده و چه در ضبط استودیویی، به طور سنتی از میان شخصیتهای مشهور انتخاب میشوند. بعضی از این راویان عبارتند از:

پیتر یوستینف Peter Ustinov بازیگر، نویسنده و راوی زبردست انگلیسی، بوریس کارلوف Boris Karloff بازیگر انگلیس و ایفا کننده نقش اولین فرانکنشتاین، بیاتریس لیلی Beatrice Lillie، کمدین انگلیسی، سر الک گینس Alec Guinness بازیگر بی نظیر انگلیسی، شون کانری Sean Connery، لئونارد برنشتاین Leonard Bernstein نویسنده، آهنگساز و رهبر ارکستر آمریکایی، دیوید بووی David Bowie و

audio fileبیل کلینتون Bill Clinton رئیس جمهور سابق آمریکا

.


آثار مربوط و اجراهای مختلف

در سال ۱۹۴۶، والت دیزنی Walt Disney نسخه انیمیشن این داستان را تولید کرد. این نسخه تفاوتهای کوچکی با داستان پروکوفیف دارد که یکی از مشخص ترین آنها، انتخاب نامهایی برای شخصیتهاست: پرنده ساشا، اردک سونیا و گربه ایوان نام گرفته اند. این فیلم در مجموعه انیمیشن Make Mine Music در سال ۴۶ روی پرده رفت و در دهه ۱۹۹۰ به بازار ویدیویی عرضه شد.

در سال ۱۹۶۴ آلن شرمن Allan Sherman تقلید هجو آمیز این اثر را به نام پیتر و کمیسر ، با همراهی the Boston Pops Orchestra اجرا کرد.

رابین لاملی Robin Lumley، موسیقیدان جز و فیوژن و جک لنکستر jack Lancaster نسخه راک این موسیقی را برای یک فیلم انیمیشن ساختند و در آن قطعاتی از پیتر و گرگ اصلی را نیز به کار بردند. نتیجه کار با وجود ستاره هایی چون گری مور Gary Moore ، فیل کالینز Phil Collins، استفن گراپللی Stephane Grappelli، برایان انو Brian Eno، با توجه به سبکهای متفاوت موجود در آن –از موسیقی راک سایکدلیک psychedelic rock (موسیقی دوران هیپیها در دهه ۶۰ که تحت تاثیر مواد مخدر به وجود می آمد) تا جز – چیزی ناهماهنگ از آب درآمد.

در سال ۲۰۰۴، بیل کلینتون، میخاییل گورباچف Mikhail Gorbachev و سوفیا لورن Sophia Loren به خاطر روایت آلبوم پیتر و گرگ با ارکستر ملی روسیه، برنده جایزه گرمی Grammy بهترین آلبوم روایت شده برای کودکان شدند.

در این آلبوم، سوفیا لورن داستان “پیتر و گرگ” و بیل کلینتون داستان “گرگ و پیتر” را نقل میکند که نوشته ژان-پاسکال بینتو Jean-Pascal Beintus است و با ارکستر همراهی میشود. این داستان از دیدگاه گرگ نقل میشود و درباره آسوده گذاشتن حیوانات است.

نیل تابین Neil Tobin در سال ۲۰۰۶ روایتی متناسب با شب هالویین تهیه کرده است که توسط ارکستر سمفونیک ملبورن با رهبری جان لنچ بری John Lanchbery، آهنگساز انگلیسی همراهی میشود.

philtulga.com

wikipedia.com

دیدگاه ها ۵

بیشتر بحث شده است