گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

درباره آلبوم «باد و گندم زارها» (۲)

دسته سوم آثار فاخری است که نه در حدی از پیچیدگی است که شنونده خردسال را از شنیدن موسیقی زده کند و نه به حدی سطحی است که ذهن کودک را منجمد و تنبل کند. نمونه های این نوع موسیقی در موسیقی کلاسیک غرب نیز وجود دارد، اپرای پیتر و گرگ ساخته سرگئی پروکوفیف و راهنمای ارکستر برای جوانان مشهورترین این آثار هستند، نمونه های ایرانی این نوع موسیقی را نیز می توان در آثاری همچون «اپرای پردیس و پریس» ساخته لوریس چکنواریان، «اپرای مانا و مانی» ساخته حسین دهلوی، «رنگین کمون» ساخته ثمین باغچه بان، «بابا برفی» ساخته احمد پژمان، «پسرک چشم آبی» ساخته کامبیز روشن روان،‌ «باد و گندم زارها» اثر حامد پورساعی اشاره کرد. (هرچند بعضی از این آثار در زمینه کلام دچار همان کاستی هایی هستند که در ابتدای نوشته به آن اشاره شد)» (۱)

آهنگسازی و تنظیم
در این آلبوم تنها یک ترک توسط حامد پورساعی آهنگسازی شده و در بقیه ترکها، پورساعی تنها در بافت قطعات دخالت داشته است و ملودی ها همان ساخته های معروف است. در بعد آهنگسازی و تنظیم، این آلبوم برگ درخشانی است از توانایی های حامد پورساعی؛ هنرمندی که به خاطر درخشش اش در زمینه گیتار نوازی، کمتر در زمینه آهنگسازی شناخته شده است.

با اینکه حامد پورساعی آثار زیادی با ارکستر بزرگ نداشته است ولی توانایی های فنی او در زمینه ارکستراسیون، شنونده را به تحسین وا می دارد. تنوع هوشمندانه تکنیک های چندصدایی در این مجموعه باعث شده، این آلبوم نمونه های یکتا از مهارت این هنرمند باشد.

آواز
محمدرضا صادقی امروز به عنوان یکی از برترین خوانندگان کلاسیک ایران شناخته می شود. سولوهای درخشان صادقی در دو اپرای عاشورا و مولوی ساخته بهزاد عبدی، جایگاه این خواننده کلاسیک را در میان هم قطارانش تثبیت کرده است و امروز در این اثر شاهد گستره ای از توانایی های دیگر او هستیم.

مهمترین عامل برتری محمد رضا صادقی بر دیگر خوانندگان آواز کلاسیک، اینست که مانند استادش محمد نوری علاوه بر تسلطشان در(به اصطلاح) صدای سینه (Chest Voice)، در صدای ترکیبی (Mix Voice) نیز مهارت دارند و می توانند هر دو صدا را با نوانس های مختلف، بدون کدر شدن تولید کنند. متاسفانه کمتر خواننده کلاسیکی در ایران این توان را داشته است.

این توانایی مخصوص خوانندگانی است که با کمترین تغییر در استیل صدای طبیعی شان (صدای صحبت کردن عادی) می توانند صدای آوازی (صدایی که برای خواندن آواز اپراتیک به کار می رود) تولید کنند؛ دیگر خوانندگانی که صدای طبیعی شان با صدای آوازیشان متفاوت است یا کلا نمی توانند صدای ترکیبی (Mix Voice) را شفاف اجرا کنند یا به سختی می توانند این صدا را تا حدی به شفافیت برسانند که آن هم با تمرین های مداوم امکان پذیر است.

توانایی فوق الذکر در کنار فهم متن (Text)، قدرت دراماتیک بالایی به خواننده می دهد و در واقع ترکیب این دو است که صادقی را به این جایگاه رسانده است.

مؤخره
در پایان ابراز امیدواری می کنم که این دست آثار که با صرف وقت و هزینه مادی و معنوی با این کیفیت روانه بازار شده اند، به خوبی دیده و شنیده شوند و قربانیِ ندانم کاری سازمان های دولتی نشوند.

اعتماد

پی نوشت

۱- از نوشته «مغالطات ایرانی – موسیقی کودک» وب سایت گفتگوی هارمونیک

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد متولد ۱۳۶۰ تهران
نوازنده تار و سه تار، خواننده آواز اپراتیک و سردبیر مجله گفتگوی هارمونیک
لیسانس تار از کنسرواتوار تهران و فوق لیسانس اتنوموزیکولوژی از دانشکده فارابی دانشگاه هنر تهران

۱ نظر

بیشتر بحث شده است