تفاوتهای صوتی استردیواری و گوارنری (۵)

بحث:
واریاسون بین این ۳۰ ویولون حدودا ۷ تا ۱۰ دسی بل است. این واریاسیون کاملا قابل شنیدن است هرچند که منحنی ها با چند استثنا شبیه یکدیگرند که نشان دهنده یکسانی تمبر (timbre) است.

در قطعات ضبط شده بلندی صدای ساز اهمیتی ندارد زیرا اگر شنونده دوست داشته باشد که موسیقی را با صدای بلند بشنود کافیست صدای دستگاه پخش را بلند کند. درحالیکه برای یک شنونده در سالن کنسرت ۷ تا ۱۰ دسی بل تفاوت زیادی را ایجاد می کند. اگر این واریاسیون متعلق به ویولون های خوب قدیمی است این سوال مطرح می شود که «چه چیزی این واریسیون را ایجاد می کند؟» و آیا در حالت کلی نتیجه حاصل نمایانگر کیفیت ویولون است؟

عجیب است که منحنی های منطقه برآمدگی از ۵/۲ تا ۱۵/۳ کیلو هرتز بالاتر از محدوده های با رزونانس بیش تر هستند. به نظر می رسد که این سازها نسبت به ویولون های مدرن که منحنی های بلندتری را در ۵/۲ تا ۱۵/۳ بدست می دهند صدای خوشایندتری دارند.

تفاوت بین ویولون های معمولی استرادیواری و گوارنری در این آزمایش ربطی به قطعه ی نواخته شده ندارد. ممکن است هنوز این پرسش مطرح شود که دلیل این تفاوت های سیستماتیک چیست؟ کدامیک از ظریف کاری های ساخت یک ساز باعث ایجاد چنین ویژگی هایی هستند؟

دلایل احتمالی ایجاد واریانس ها و تفاوت ها عبارتند از ساختار و وزن زه، وزن خرک و ویژگی های رزونانس، تراکم چوب، پارامترهای ارتجاعی و رطوبتی چوب، ضخامت ورقه (plate)، انحنا، موقعیت خرک، ورنی، میزان رطوبت هوا و چوب، اندازه و ساختار پخش صدا، ساختار لرزش و فاز رزونانس ساز، ویژگی های اتاق، تجهیزات اندازه گیری، نوازنده و نحوه دست گرفتن ساز برای نواختن بستگی دارد.

ظاهرا تفاوت در تمبر (timbre) ویولون ها را نمی توان با تفاوت زه ها توجیه کرد. همانطور که در عکس هایی که از این ویولون ها گرفته شده مشاهده می شود، بر روی ۲۸ ویولون از ۳۰ ویولون زه های دومینانت (Dominant) نصب شده است (بر اساس رنگ های ویندینگ (winding)؛ سبز «سنگین» (stark””)، بنفش، مدیوم و زرد «سبک» (“weich”) است). در ۴ تا از ویولون های استرادیواری ستارک (stark) و در ۱۰ ویولون مدیوم استفاده شده اما در هیچ کدام از ویولون ها از زه های سبک G,D و A (یا فقط D و G) استفاده نشده است.

در ۳ تا از ویولون های گوارنری ستارک (stark) و در ۱۰ ویولون از مدیوم استفاده شده و در هیچ کدام از ویچ (weich) استفاده نشده است. ویولون کینگ جیمز (King James) زه سل ستارک و ویولون ال بول (Ole Bull) زه سل و ر ستارک دارند. البته جای این سوال باقی می ماند که آیا این عکس ها درست زمانی گرفته شده اند که آهنگ ها ضبط شده اند یا نه!

با مقایسه ویولون هایی که زه ستارک (stark) دارند، با آنهایی که ندارند به روندی مشابه آنچه در نمودار ۵ می بینیم دست نمی یابیم. بالعکس دو تا از سازهای ضعیف تر در قطعه ضبط شده کارتمن (Kartman)، رابی (The Ruby) زه های ستارک داشته و دو تا از قوی ترین ویولون ها اُلیویرا (Oliveira) و ویولون دو دیال (du Diale) زه های مدیوم دارند.

سیستم ویولون-نوازنده و لوپ های بازخوردی آن بسیار پیچیده اند. با توجه به محدودیت داده تنها می توان انتظار دست یافتن به نتیجه های کلی را داشت.

نتیجه گیری:
طیف های باندی ۳/۱ اکتاو ویولون های استرادیواری و گوارنری حتی وقتی که قطعات متفاوت نواخته می شوند مشابهند. اما به نظر می رسد که تفاوت های سیستماتیکی بین واکنش های ویولون های استرادیواری و گوارنری وجود دارند که از صفر دسی بل در باندهای ۴ کیلوهرتز تا ۲ دسی بل در باندهای ۲۰۰ هرتز و ۲۵/۱ هرتز و ۲- دسی بل در باند ۶/۱ کیلوهرتز متفاوتند. این تفاوت در ویولون های استرادیواری به صورت صوت های تیره تر (dark) و در ویولون های گوارنری به صورت صداهای عالی تر(more brilliant) و پایه های (fundamentals) قوی برای پایین ترین نت ها نمود پیدا می کنند. برای درک دلایل این گوناگونی و تفاوت ها به پژوهش های بیشتری نیاز است.