گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

آفرینندگی اعداد (۳)

پاچ از لحاظ تاریخی به سیستم فواصل معرفی شده توسط بطلمیوس در قرن دوم میلادی اشاره می کند که در آن کسرهای حاوی اعداد اول تا ۱۱ مورد استفاده قرار گرفته است.

اما سیستم دارای تعداد بسیار زیادی فاصله و درجه است که در ساخت یک قطعه موسیقایی به طور کامل قابل استفاده نخواهند بود. از این روی پاچ مجبور بود فواصل را اولویت بندی کند که مطالعات وی منجر به تدوین «دیاگرام عروس یک پا» (The One-Footed Bird) شد. برای تدوین این دیاگرام پاچ از اصول علم آکوستیک استفاده کرد. سنگ بنای وی در مطالعاتش این بیان از «گالیله» است که: «ملایمت فاصله دو نت موسیقایی وقتی قابل درک خواهد خواهد بود که فرکانس این دو نت بر روی هم ضرباتی منظم را به گوش برسانند. به عبارت دیگر فرکانس هر نت نسبت به یکدیگر باید تناسب پذیر باشد تا پرده گوش به طور نامتقارن و ناسازگار دچار لرزش نگردد.»

در دیاگرام عروس یک پا، فواصل سیستم به چهار دسته تقسیم می شوند:

۱- نسبت های (۲:۱، ۳:۲ و ۴:۳) به عنوان «فواصل قدرتمند» (Intervals of Power) شناخته می شوند. این فواصل امروزه در تئوری موسیقی فواصل درست (Perfect) نام دارند.

۲- کلیه فواصل بین ۳:۲ و ۴:۳ (چهارم و پنجم درست) به عنوان «فواصل معلق» (Intervals of Suspense) شناخته می شوند. امروزه در تئوری موسیقی، بین چهارم و پنجم درست فاصله ترایتون (Tritone) وجود دارد.

۳- فواصل بین ۷:۶ تا ۲۱:۱۶ و ۳۲:۲۱ تا ۱۲:۷ به عنوان «فواصل مهیج» (Emotional Intervals) شناخته می شوند. این فواصل در تئوری موسیقی به عنوان فواصل سوم و ششم شناخته می شوند.

۴- فواصل بین ۱:۱ تا ۸:۷ و ۷:۴ تا ۲:۱ به عنوان «فواصل عبور» (Intervals of Approach) شناخته می شوند که این فواصل همان فواصل دوم و هفتم در تئوری موسیقی می باشند.

پاچ قطعات متعددی برای سیستم فواصل خود نوشت و برای ممکن ساختن اجرای چنین قطعاتی، سازهایی با شمایلی عجیب و گاه با اسامی عجیب تر با قابلیت اجرای فواصل میکروتنال ساخت. اولین قطعات وی برای ویلن و ویولاهایی با امکان اجرای فواصل طبیعی (Just intonation) نوشته شد. پس از آن با اتصال گریف ویلنسل به ویولا سازی به نام «Adapted Viola»‌ ساخت.

وی پس از آشنایی با کثلین اشلیسینگر، موسیقی شناس بریتانیایی، بر روی نمایشنامه های یونان باستان و رساله ها و سازهای آن دوران مطالعاتی صورت داد. در این دوران با استفاده از تصاویر و نگاره های باقی مانده از یونان باستان ساز کیتارای یونانی را بازسازی کرد و پس از آن در سال ۱۹۴۲ با الهام از کیتارا سازی بزرگتر و با قابلیت های اجرایی بیشتر ساخت. هم چنین وی سازی به نام «کروملودئون» ساخت که در حقیقت یک ارگان با قابلیت اجرای فواصل سیستم بود. به همین منوال با ساخت موسیقی، ابداع سازها و نوشتن مقالات به تکمیل نظریات خود پرداخت.

آثار وی ترکیبی از موسیقی، تئاتر، رقص، اجرا و گفتار است. در آثار وی تاثیرات فراوانی از نمایش های یونان باستان، آفریقا و خاور دور دیده می شود. وی بعد از سال ۱۹۵۲ و با تاسیس استودیوی خصوصی خود، کلیه آثارش را با لیبل Gate 5 به بازار عرضه کرد. وی معمولا برای ضبط این آثار سازها را به صورت جداگانه بر روی نوار ریل ضبط و سپس با هم ترکیب می کرد که در این کار معمولا خود به عنوان نوازنده حضور داشت.

هری پاچ سرانجام در ۳ سپتامبر ۱۹۷۴ بر اثر حمله قلبی درگذشت، اما در همین سال ویرایش دوم «کتاب آفرینش موسیقی» با الحاقاتی به چاپ رسید. کتابی که شاید ارزشمندترین یادگار او باشد.

منابع:

[۱] Partch, H. (1974) Genesis of a Music, 2nd edition, New York: Da Capo press.

[۲] Winter, M. An Overview of Harry Partch’s Construction of a 43-Tone Scale.

[۳] Blackburn, Ph. (2008) Harry Partch and the Philosopher’s tone. Hyperion, vol.III(1).

[۴] Ekman, P. The Intonation Systems of Harry Partch, B.A. Thesis, Iceland Academy of the Art: Music Department.

سینا حسینی

سینا حسینی

۱ نظر

بیشتر بحث شده است