گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

منتشری: به برنامه گلهای پیرنیا نرسیدم

ما ۵-۶ آواز خوان و ۱۰۰ تصنیف خوان داشتیم. شما خودتان ردیف آوازی کار کردید و می دانید آواز مشکلات خاص خودش را دارد و حنجره و توانایی مخصوص خود را می طلبد. تصنیف به گونه ای دیگر است: اولا آهنگ تصنیف توسط آواز خوان ساخته می شود و به خواننده یاد می دهند ولی آواز به این صورت نیست و خود خواننده روی شعر آهنگسازی می کند و برای آن قالب مخصوص اش را می سازد پس آواز خوان هم سازنده و هم خواننده اثر است.

راجع به موضوع تحریر که بنده عرض کردم: مشکلی که بعد از انقلاب اتفاق افتاده است این است که تحریر ها را از آواز ها حذف‌ کرده‌اند، در صورتی که ما تحریر ها را از بلبل اخذ کردیم؛ چرا به بلبل «هزار‌دستان» می گویند؟ زیرا ۱۰۰۰ نوع تحریر را شبیه همدیگر ارائه می دهد. موسیقی ما ایرانی ها نسبت به تمام موسیقی های دنیا به طبیعت نزدیک تر است چون چهچهه های عامیانه که تحریر نام دارد، از طبیعت گرفته شده است و این از مختصات بزرگ ترین ردیف آوازی ماست و نباید ترکیب آن را دستکاری کرد و تغییر داد.

در قیاس با دهه های گذشته -از ظلّی، طاهر‌زاده، اقبال آذر و قمر تا خوانندگانی که کارشان را در دهه ۳۰ شروع کردند مثل شجریان، شما و دیگران، تنوع حالت های ریتمیک در تحریر ها عوض شده است. مجموعه ای از الگوهای ثابت تحریر داریم که خواننده ها در همه موقعیت ها از آن ها استفاده می کنند؛ مثلا هر جا مصوت بلند داریم “ها ها ها” و هر جا مصوت کوتاه داریم “هه هه هه” خوانده می شود، چرا دایره ذهن ها این طور محدود است؟ چرا صدا ها به نوعی ترسیده و جمع شده است؟

عرض کردم که ما ۵ آوازه خوان صاحب‌ مکتب داشتیم که به ادبیات فارسی کاملا آشنا بودند و آثار ده ساله ای که مرحوم پیرنیا -که خدا او را رحمت کند- به وجود آورد تکرار نشد. تا کنون نظیر آثاری که توسط پیر نیا و عوامل و هنرمندانی که همراه او با عشق در برنامه “گلها” کار کردند، خلق نشده.

با گلها همکاری کردید؟

من به برنامه گلها در زمان پیرنیا نرسیدم.

ما در حال راه اندازی برنامه ای به نام “گلهای نو” هستیم یعنی “گلها” را مجددا در رادیو راه اندازی می کنیم: اجرای مجدد آثار قدیم توسط خوانندگانی که بازمانده آن نسل قدیم هستند. آن آهنگ های قدیمی به افراد جدید داده نمی شود. افرادی که به آن شکل حالت جدید می دهند و برنامه می سازند برای خواننده های جوان و گمنام؛ مثلا در صدا و سیما خواننده ای داریم از ملایر که از بسیاری خواننده ها بهتر می خواند ولی شناخته شده نیست [به آنها فرصت می دهیم]

بله، استادمان گوشزد می کرد که به خودتان غرّه نشوید، ممکن است در هر زمانی درب کلاس باز شود و شخصی بیاید و از همه شما بهتر بخواند و صحیح هم می گفت، کما اینکه این اتفاق افتاد. الان هم ممکن است در گوشه و کنار ایران چنین افرادی باشند. اتفاقا با این مطلبی که شما ذکر کردید به یادم آمد که من شخصی را به نام آقای “فرزاد عرب‌زاده” که ویولن می زند را پیدا کردم. یکی از شاگردان من سی دی ویولن آقای عرب‌زاده را به من داد ولی نگفت که چه کسی نوازندگی این ساز را انجام داده است و گفت این سی دی را گوش کنید. من آن را گوش دادم و با خودم گفتم که “پرویز یا‌حقی” است. شاگردم گفت که خیر، پرویز یا‌حقی نیست. این اثر مربوط به شخصی ۴۵-۴۶ ساله به نام فرزاد است که شاگرد “پرویز” است.

یونس محمودی گلستانه

یونس محمودی گلستانه

۱ نظر

بیشتر بحث شده است