درباره آلبوم «طنین کاشی های آبی»

«طنین کاشی های آبی» عنوان یک مجموعه دوتایی لوح فشرده از نشر باربد است. این دو لوح شامل مجموعه ای با ارزش از پیانو نوازی مرتضی محجوبی نوازنده و آهنگساز نامدار برنامه «گلها» است که هنوز علاقمندان بسیار در میان مخاطبان موسیقی دستگاهی ایران دارد. مرتضی محجوبی در کنار جواد معروفی صاحب سبک و بیان ویژه ای در پیانو نوازی به سبک ایرانی بود که تفاوت های زیادی نسبت به سبک پیانو نوازی آکادمیک پیانوی ایرانی در آن زمان که جواد معروفی آن را نمایندگی می کرد داشت. علیرضا میرعلی نقی که تحقیقات زیادی درباره زندگی و آثار مرتضی محجوبی انجام داده است، درباره این آلبوم (طنین کاشی های آبی) یادداشتی نوشته است که می خوانیم: 

خوشنویسان قدیم، به وقت ستودن اثری در مرتبه والای استادی، از دو صفت یاد می کردند: شأن و صفا. شاعران از این دو صفت که جز در شاهکارهای بزرگ به هم جمع نمی آید، با واژه های جلال و جمال یاد می کردند، اگرچه از سخن های مرسوم بین خنیاگرانِ قدیم ما، کلام مصطلحی به یادگار نمانده که گویای این عنصر مکمل باشد، اما در بسیاری از آثار نفیس به جای مانده از نخبگان موسیقی، این دو گوهر را به روشنی آفتاب و شفافیت آب می توان دریافت، چشید و حس کرد.

بین معدود برگزیدگان هنر تک نوازی خلاق در موسیقی قرن اخیر ایران، راستی را که استاد مرتضی محجوبی تجسمی عیان است از شأن و صفا در حدی از بیانی متعالی که نه در گذشته نظیری داشت و نه امروز همانندی دارد. ضبط هایی که از تک نوازی های او در سال های آخر عمرش تدارک شده و از آسیب روزگار در امان مانده و به یادگار به ما رسیده، شایستگی او را برای عنوان «شاعر پیانوی ایرانی» اثبات می کند. عنوانی که هنوز زمانه هنرمند دیگری را شایسته احراز آن نشناخته است.

پیانو از اواسط دوران فتحعلی شاه قاجار به ایران وارد شد و در دوره ناصرالدین شاه با چند نوازنده گمنام و نامدار، جایی در موسیقی شهری ایران یافت. محمد صادق خان سرورالملک، معتمدالملک یحیائیان و محمود مفخم الممالک – که سمت استادی بر مرتضی خان را داشت – از اولین نوازندگان بودند. کمی بعد حبیب الله سپهسالاری (ملقب به مشیر همایون شهردار) به عنوان اولین نوازنده صاحبِ روش مخصوص، نام و آوازه ای هفتاد ساله یافت.

مرتضی خان نوازنده ی مابین عصر مشیر همایون و عصر جواد معروفی بود و تا کنون در حوزه اجرای موسیقی دستگاهی، به عنوان برجسته ترین مجری دارای سبک ویژه، لحن شاعرانه و آثار کلاسیک شناخته شده است.

نواندگی مرتضی محجوبی برآیند پیچیده ای از زبان اجرایی سازهای مضرابی عصر قاجار، میراث هنری آواز و رهیافت های شخصی اوست که مقلدان بسیاری یافته و البته هنوز همتایی نیافته است.