زنان و موسیقی (۱۱)

الیزابت ژَکه دو لَ گِر

الیزابت ژَکه دو لَ گِر (Élisabeth Jacquet de La Guerre) یا الیزابت کلود ژَکه دو لَ گِر با اسم دوشیزگی  الیزابت ژَکه به تاریخ ۱۷ مارس ۱۶۶۵ در محله سَن لوئی آن لیل (Saint-Louis-en-l’Île) در پاریس به دنیا آمد و در تاریخ ۲۷ ژوئن ۱۷۲۹ در همان شهر درگذشت. وی مشهورترین آهنگساز و نوازنده کلاوسَن فرانسوی در زمان رژیم قدیم (نامی که در تاریخ به حکومت پادشاهی فرانسه از اواخر قرن شانزدهم تا اواخر قرن هجدهم داده می شود) تحت سلطنت لوئی چهاردهم و لوئی پانزدهم است.

زندگی نامه

وی فرزند دوم خانواده از پدر کلود ژکه (Claude Jacquet) و مادر اَن دو لَ توش (Anne de la Touche) است. پدرش به سلسه موسیقیدان های بسیار مشهور با رشته های متنوع، تعلق داشت. وی که خود سازنده کلاوسن بود آموزش موسیقی به الیزابت و سه برادر و خواهرش را با اقتدار و جاه طلبی به عهده گرفت: پیِر (Pierre) و نیکولا (Nicolas) اُرگ نواز، اَن (Anne) نوازنده ارکستر و الیزابت آهنگساز و نوازنده.

الیزابت که کودکی خارق العاده بود حرفه خود را به عنوان یک نوازنده چیره دست، با نوازندگی کلاوسن (هارپسیکورد) در سن پنج سالگی و خواندن آواز در حضور پادشاهِ فرانسه لوئی چهاردهم (Louis XIV) آغاز کرد. الیزابت تمام عمرش از حمایت لوئی چهاردهم برخوردار شد و با کمک پادشاه آثار خود را که بیش از چهل اثر بود منتشر کرد.

الیزابت ۲۳ سپتامبر سال ۱۶۸۴ با مارین دو لَ گر (Marin de La Guerre) (1658 – 1704) نوازنده اُرگ کلیسای سَن سِوِرَن (Église Saint-Séverin) ازدواج کرد. مارین نیز متعلق به فضای موسیقی، نوازنده ی کلاوسَن، اُرگ، معلم موسیقی و آهنگساز پاریسی بود. الیزابت نام خانوادگی همسرش را به نام خانوادگی تولدِ خود افزود تا بتواند از شهرت هر دو خانواده بهره مند شود و پیوندهایی را در جامعه موسیقی آن زمان ایجاد کند. الیزابت و مارین صاحب یک فرزند پسر شدند که در سن ده سالگی درگذشت. پس از ازدواج الیزابت مجبور شد دربار پادشاه را ترک کند و در شهر پاریس مستقر شود. او در آپارتمان خود در محله ایل سَن لویی (l’île Saint-Louis) مشغول به آموزش موسیقی شد و کنسرت هایی اجرا کرد که باعث شهرت وی شد، به ویژه به دلیل استعداد وی در بداهه نوازی.

اولین ساخته های الیزابت جهت سرگرمی دربار پادشاه بود، اولین اثر منتشر شده اش (قطعاتی برای کلاوسَن، ۱۶۸۷) به ساز مورد علاقه اش کلاوسَن اختصاص داشت. الیزابت یکی از زنان آهنگساز نادر این دوره است.

حرفه

در زمینه موسیقی، این آهنگساز مدرنیته را در آثارش نشان می دهد. الیزابت ژَکه دو لَ گِر که مشتاق کشف است، بدون شک در زُمره آهنگسازان مبتکر و پیشگام قرار دارد. آثار او یک نابغه واقعی را آشکار می کند که قادر است جریان های جدید محیط اطراف موسیقایی خود را جذب کند. در جدال شدید بر سر برتری موسیقی فرانسوی یا ایتالیایی، وی با دفاع از ایده «پیوند سلیقه ها» به روشنی علیه سنت گراها جانبداری می کند. آثار شخصی او همگی، با درجات مختلف، با تاثیرات ایتالیایی آمیخته شده اند. الیزابت به همه ژانرها می پردازد: موسیقی مذهبی، موسیقی غیر مذهبی، قطعات سنتِ فرانسوی، «موسیقی وارداتی» ایتالیایی.

الیزابت کلود ژَکه دو لَ گِر، نوازنده کلاوسَن (هارپسیکورد)، نوازنده اُرگ، استاد موسیقی، بداهه پرداز و آهنگساز برجسته، یکی از شگفت انگیزترین شخصیت های تاریخ موسیقی است.

علاوه بر تدریس و نوازندگی در کنسرت، وی آثارِ بسیاری آفرید. الیزابت یک تراژدی غنایی به نام سِفَل و پروکریس (Céphale et Procris) ساخت که در آکادمی سلطنتی موسیقی اجرا شد. این اثر متاسفانه با استقبال زیادی مواجه نشد. به احتمال زیاد این شکست به عدم پایبندی عموم و وضعیت الیزابت به عنوان یک آهنگساز زن بی ارتباط نیست.

پس از این اجرا او با سباستین دو بروسار (Sébastien de Brossard، ۱۶۵۵- ۱۷۳۰)، کشیش، نظریه پرداز موسیقی و آهنگ ساز فرانسوی، شروع به کار کرد.