گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

آلبوم «بی پرده» با اجرای گیتار فرتلس منتشر شد

به تازی آلبومی به نام «بی پرده» با آهنگسازی و نوازندگی علی رضا عارف مهر با همکاری موسسه پیانو هفت طبرست به بازار آمده است. نوازندگی گیتار، گیتار آکوستیک و گیتار فرتلس را علیرضا عارف‌مهر بر عهده داشته و از دیگر نوازندگان دیگری که در برخی قطعات همکاری کرده‌اند، می‌توان به کاوه همدانیان، حمیدرضا دری، پویان جمشیدی و امیر امیرحسینی اشاره کرد.

علی رضا عارف مهر درباره این اثر می گوید: «گیتار فرتلس (fretless Guitar) یا بدون پرده همانگونه که از نامش پیداست گونه ای از ساز گیتار است که همانند سازهای زهی دسته اش بدون پرده است و به همین دلیل امکان نواختن تمام نت ها از جمله نت های میکروتون موسیقی ایرانی را به نوازنده می دهد. ورود این ساز به موسیقی ایران می تواند ناشی از تمایل و علاقه مندی نوازنده ایرانی ساز گیتار به گشت و گذار در کوچه باغهای موسیقی شکوهمند فلات ایران باشد و اگر چه می توان در مورد کارکردهای این ساز در موسیقی ایرانی سخن گفت اما من ترجیح می دهم همان نگاه گفته شده را داشته باشم و بی آنکه بخواهم از نیازهای احتمالی موسیقی ایران به چنین سازی بگویم، به دلدادگی یک گیتاریست به موسیقی سرزمین خود بی اندیشم.

بطور جدی معتقدم که هنرمند خود را در آثارش جلوه گر می­کند و نوازنده خویش را می­نوازد و برای من که این اقبال را داشته­ام که سال های بسیاری را دور از زادگاه و پرورشگاه خود «تهران» و در شهری افسانه ای همچون اصفهان زندگی کنم، این خویشتن در پایتخت موسیقی ایرانی رنگی پر رنگ از ریشه های موسیقایی فلات ایران گرفته و بی آنکه نیاز باشد تلاشی بکنم موسیقی من تلفیقی است زیرا من خود انسانی تلفیق شده ام و این «تلفیقی» بودن در من نهادینه شده و بی کوشش است.»

عارف مهر با اشاره به اینکه این نخستین تجربه حضور گیتار فرتلس در موسیقی ایرانی است، می افزاید: «این آلبوم شامل هشت آهنگ است که در پنج آهنگ گیتار فرتلس نواخته شده. سه تکنوازی، یک تکنوازی با همراهی سازهای کوبه ای و یک حضور کوتاه در اهنگی ارکسترال. در اجرای این پنج اهنگ، چهار کوک متفاوت مورد استفاده قرار گرفته اند. در ادامه توضیحاتی کوتاه درباره تکنوازی های فرتلس آلبوم آمده است.»

در توضیح قطعات این آلبوم آمده است:

شور تانگو: این آهنگ در فرم موسیقایی تانگو از دستگاههای موسیقی فلامنکو و در مایه شور از موسیقی ایران است. می توان گفت شور است که در فرم تانگو فلامنکو نواخته شده، یا تانگو فلامنکو است که جمله های موسیقایی آن در مایه شور ساخته و نواخته شده. البته با استفاده نکردن از سازهای کوبه ای متداول در موسیقی فلامنکو مانند پالماس و… و استفاده از دو ساز کوبه ای دیگر «بندیر و طبلا» بر آن بودم که موسیقی اجرا شده کمتراسپانیایی شنیده شود.

جادوی شب: این آهنگ در واقع مقدمه ای برای آهنگ بعدی آلبوم «مرغ سحر» است. با آغازی در مد مینور هارمونیک و جمله­های موسیقایی که به تدریج به موسیقی ایرانی نزدیک می ­شوند و در پایان به مد ماژور فرود آمده و جمله هایی در ماهور نواخته می شوند تا فضا برای مرغ سحر آماده شود.

مرغ سحر: در ابتدای این آهنگ جمله هایی نزدیک به درآمد ماهور نواخته شده. تلاش شده که با حفظ اصول نغمه پردازی موسیقی ایرانی، از امکانات هارمونیک ساز گیتار در ایجاد هارمونی های متنوع استفاده شود. این کار درانتهای آهنگ و در جمله های پایانی مرغ سحر نیز انجام شده و برخی از هارمونی های استفاده شده دست کم در میان نسخه ­های تکنوازی این آهنگ منحصر به فرد است. همچنین اجرای میکروتون­ ها به خوبی و با کیفیت صوتی بالایی انجام شده است.

والس تاجیکی: این والس زیبا پیش ازاین توسط استاد مسعود شعاری به زیبایی اجرا شده و نسخه باکلام ان با خوانندگی دولتمند خلف (خواننده اهل تاجیکستان) و محمد اصفهانی موجود است. من تم اصلی را نواخته، بسط داده، با رفت و برگشتی کوتاه بین مد های مینور هارمونیک و ماژور ادامه داده و در تکرار، اینبار به (شور) فرود آمده ام و پس از نواختن جملاتی در شور دوباره به مایه اصلی برگشته و تم اصلی را نواخته ام. در قسمت شور اکورهایی استفاده شده اند که بیشتر در موسیقی فلامنکو شنیده می شوند.

در تمامی این آهنگ ها، من برداشت خویش را اجرا کرده ام. هدف این بوده که دریابم امکانات این ساز در اجرای میکروتون ها وقتی با توانایی های هارمونیک ساز گیتار همراه می شود تا چه حد می تواند تعادلی بین اجرای نغمه ها با لحن و شخصیت ایرانی، و همراه کردن آنها با تنوع هارمونیک ساز گیتار- که بیشتر ازحد توانایی های هارمونیک سازهای اصیل موسیقی ایران است – برقرار کند.

علاقمندان می‌توانند این آلبوم را از سایت بیپ تیونز به صورت قانونی دانلود کنند.

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است