زادبه: کارهای بزرگ نیاز به حمایت مردمی دارد

با توجه به اینکه چنین اتفاقات عظیم هنری نیازمند حمایت دوست داران هنر است، شما چه انتظاری از این جامعه دارید؟
طبیعتا این ارکستر به لحاظ هزینه و مسائل مالی، نسبت به یک آنسامبل ایرانی مشکلات بزرگتری را برای سرمایه گذار ایجاد می کند و قطعا نیازمند حمایت بیشتر اهالی هنر و هنرمندان است. خوشبختانه حضور علاقمندان در این کنسرت که اولین کنسرت عمومی با ظرفیت کامل سالن بعد از شیوع کرونا در ایران بود، موجب دلگرمی عوامل این کنسرت شد.

امیدوارم اهالی هنر نیز کمبودهای این کنسرت را به دیده اغماض نگریسته باشند و متوجه تمام مشکلاتی که از نظر کمبود زمان تمرین و محدودیت های کرونایی کشور بود باشند. در این کنسرت، رپرتوار مفصلی شامل قطعات مشکلی به روی صحنه رفت که هر کدام زمان زیادی برای تمرین می طلبید. مثلا قطعه ای که از جناب آقای مهرداد دلنوازی با تکنوازی آقای علی نجفی ملکی به روی صحنه رفت، یک قطعه پانزده دقیقه ای و سنگین بود که به جز بخش تکنواز، برای تمام ارکستر نیز مشکل بود.

تمام این قطعات در مدت کوتاهی آماده شد و فشار کاری زیادی به رهبر ارکستر و نوازندگان و خواننده وارد شد. به یاد دارم که خوانده بودم، استاد بنان برای کسی که بتواند تصنیف «می ناب» را بخواند، جایزه ای هم تعیین کرده بودند. متاسفانه بعضی از خبرنگارهایی هم که در این کنسرت بودند، رپرتوار این کنسرت را کامل پوشش نداده بودند و متوجه جایگاه این کنسرت نبودند. البته هنرمندانی در سالن بودند که ما را مورد لطف خود قرار دادند.

انتظار داریم که اهالی موسیقی، حامی جدی موسیقی فاخر باشند و سعی کنند در نسل بعدی نیز این علاقمندی را گسترش داده و این موسیقی را به فرزندان خود منتقل کنند. چرا ارگان های ما هنوز بی اعتنا به وضعیت هنر هستند؟ خرید آثار هنری مثل تابلوی نقاشی یا خوشنویسی یا حضور در برنامه های هنری مثل همین کنسرت ها، می تواند موجب انگیزه بخشی هنرمندان و ادامه فعالیت های هنری شان شود. این هزینه ها در کنار هزینه های سرسام آور سالیانه این ارگان ها، رقم ناچیزی محسوب می شود ولی تضمین کننده حیات هنر این سرزمین است.

آیا تکنیکی که یک خواننده موسیقی ایرانی وقتی با ارکستر کوچک سازهای ایرانی می خواند با تکنیکی که همان خواننده با ارکستر بزرگ غربی می خواند تفاوت دارد؟
در ارکستر ایرانی به دلیل شدت پایین صدای سازهای ایرانی، نیازمند شدت بالای صدای خواننده نیست ولی در ارکستر بزرگ چنین چالشی وجود دارد و خواننده باید به نوعی دیگر بخواند که صدایش هم تراز ارکستر باشد. وقتی شدت صدا بالا می رود، به تبع آن خواننده باید شدت صدای خود را افزایش دهد و در این میان خواننده باید توانایی اجرای غلت ها، ویبره ها و تحریر ها و تمام ریزه کاری های مربوط به آواز ایرانی را با آن شدت داشته باشد. کنترل دینامیک صدا در کنار ارکستر بزرگ خود یک چالش قابل توجه برای خوانندگان آواز ایرانی است.

از طرف دیگر، ارکستر بزرگ با حضور سازهای غربی عموما به صورت چندصدایی به اجرا می پردازد ولی ارکستر های ایرانی به ندرت به این صورت اجرای چندصدایی دارند و در بیشتر مواقع چندصدایی ساده یا مختصر و حتی تکصدایی می نوازند. خواندن با ارکستری که از نظر چندصدایی غنی تر است از بعد پیدا کردن تنالیته و حتی ریتم، تا حدی مشکل است.