گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

ابوالحسن مختاباد، یگانه راهور روزنامه‌نگاری موسیقی

خبر کوتاه و بهت آور درگذشت ابوالحسن مختاباد، روزنامه‌نگار ممتازِ حوزه موسیقی را اولین بار در گروه تلگرامیِ روزنامه‌نگاران موسیقی از طریق دوست و همکار او علی نامجو شنیدم. این گروه تلگرامی به دلیل خاصی شکل گرفته بود که در خلال این نوشته به آن خواهم پرداخت.

گستره فعالیت‌ها و خدمات ابوالحسن مختاباد به‌قدری وسیع است که پرداختن به آن نیازمند چندین نوشته و یادداشت گوناگون است که امیدوارم به زودی با کمک همکاران و دوستدارانش منتشر شود اما من در این یادداشت کوتاه قصد دارم درباره ارزش و جایگاه بی‌نظیر او در حوزه روزنامه‌نگاری موسیقی بگویم.

آنطور که اطلاعات و اسناد نشان می‌دهد، قدیمی‌ترین روزنامه‌نگار حرفه‌ای موسیقی ایران، علیرضا ‌میرعلی‌نقی است؛ ‌میرعلی‌نقی به عنوان برجسته‌ترین تاریخ‌نگار موسیقی ایران نیز شناخته می‌شود و عموماً نوشته‌ها و مقالات او نتیجه تحقیقات تاریخی او و مصاحبت و همنشینی با اهالی موسیقی و همچنین نقد و تحلیل شخصیت‌ها و آثار موسیقی کلاسیک ایرانی است. فعالیت‌های ‌میرعلی‌نقی از دهه شصت آغاز شده و عموماً در شاخه‌هایی مانند گزارش و تهیه خبر، آثار کم‌شماری داشته است؛ از دهه هفتاد که تولید و اجرای موسیقی رونقی دیگرگونه پیدا می‌کرد، نام ابوالحسن مختاباد به عنوان یک روزنامه‌نگار حرفه‌ای در عرصه مطبوعات به کررات زیر گزارش‌ها، یادداشت‌ها و نوشته‌های مربوط به این حوزه دیده می‌شد.

مختاباد بر خلاف میرعلی‌نقی که بیشتر متمرکز بر تحقیق کتابخانه‌ای و میدانی بود، از ابتدا در کار روزنامه‌نگاری به معنای شناخته‌تر شده آن یعنی تهیه خبر، گزارش، مصاحبه و یادداشت، فعالیت گسترده‌ای داشت و بعدها، تخصص روزنامه‌نگاری را به عنوان رشته دانشگاهی نیز تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه داد.

تحصیل در این رشته و حضور در اصناف مربوط به حوزه روزنامه‌نگاری، جایگاه او را نه تنها در حوزه «روزنامه‌نگاری موسیقی»، بلکه در رشته «روزنامه‌نگاری» تثبیت کرد. تا جایی که نام ابوالحسن مختاباد به عنوان یکی از آگاه‌ترین و کاردان‌ترین افراد در این حوزه شناخته شد.

نگاه مختاباد به حوزه روزنامه‌نگاری در چهارچوب «اخلاق روزنامه‌نگاری» بسیار دقیق و سختگیرانه بود و به همین دلیل او همواره به طور پیگیر مسائل صنفی و حرفه‌ای روزنامه‌نگاری در ایران را دنبال می‌کرد.

با اینکه در سالهای اخیر او در کار مطالعه و تحقیق و تألیف کتاب‌هایی بود ولی همچنان با وجود دوری از وطن، تمام مسائل مربوط به حوزه «روزنامه‌نگاری» به طور اعم و «روزنامه‌نگاری موسیقی» را به طور اخص دنبال و پیگیری می‌کرد.

ارتباط ابوالحسن مختاباد با روزنامه‌نگاران موسیقی در سالهای اخیر، از طریق فضای مجازی و بخصوص تلگرام، اینستاگرام و صفحه معروف او در کلاب‌هاوس همچنان در جریان بود و به صورت منظم و پی‌گیر در مباحث مختلف روز شرکت داشت.

در جریان بحث و جدلی که دو سال و نیم پیش در یکی از گروه‌های تلگرامی میان نگارنده و یکی از روزنامه‌نگاران اتفاق افتاد و در این میان به طور آشکارا نقض اخلاق حرفه‌ای روزنامه‌نگاری مشاهده شد، این حامیِ همیشگیِ اخلاق روزنامه‌نگاری، پیشنهاد تشکیل گروهی جدید را در فضای تلگرام را مطرح کرد که فعالیت آن براساس یک مرام‌نامۀ برآمده از اخلاق روزنامه‌نگاری باشد و مقرر شد تنها افرادی که خود را ملزم به رعایت این مرام‌نامه می‌دانند در این گروه حضور داشته باشند.

چه بسیار پیام‌ها و تذکرهای مفید و سودمندی که از طرف او در این گروه مطرح شد و چه بحث‌های آموزنده و راهگشایی که به صورت خصوصی از طریق دیده شدن پیام‌های روزنامه‌نگاران (عموماً جوان) حوزه موسیقی در این گروه، مطرح شد. آخرین پیامی که از ابوالحسن مختاباد در این گروه به جای مانده است درباره درخواست پی‌گیری خبری نگران کننده درباره یکی از اعضای خانواده مطبوعات موسیقی است، کسی که نوشته‌های او مورد انتقادات زیادی از طرف مختاباد قرار می‌گرفت ولی او مانند پدری دلسوز، با دقت منتظر شنیدن خبری از رفع مشکل او بود.

امروز در نبود ابوالحسن مختاباد، جامعه مطبوعات ایران و به‌خصوص، روزنامه‌نگاری موسیقی، نه تنها غم از دست دادنِ یک همکارِ مشفق، مهربان و کاردان را در سینه دارد، بلکه خلاء وجودِ یک مصلح معتبر در موضوعِ «اخلاق حرفه‌ای روزنامه‌نگاری» را با تلخی حس می‌کند؛ جایگاهی که بعید است تا سالها پر شود.
روزنامه همدلی

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد متولد ۱۳۶۰ تهران
نوازنده تار و سه تار، خواننده آواز اپراتیک و سردبیر مجله گفتگوی هارمونیک
لیسانس تار از کنسرواتوار تهران و فوق لیسانس اتنوموزیکولوژی از دانشکده فارابی دانشگاه هنر تهران

۱ نظر

بیشتر بحث شده است