پس از فروپاشی سلسلۀ عثمانی و شکلگیری ترکیۀ امروزی تحولات سیاسی و اجتماعی بر موسیقی ترک بسیار مؤثر بودند اما این تحولات نتوانستند جوهر موسیقی ترک را بهویژه در حوزۀ ریتم و متر چندان موردِتأثیر قرار دهند و ریتم و متر در موسیقی سنّتی ترکیه همچنان به گذشتهها وفادار ماند. بیشک یکی از مهمترین پایگاههای تداوم سنّتهای موسیقی ترک مراسم مذهبی_ آیینی، بهویژه آیینهای سماع در مراسم مولویه است که خود جای تحقیق و تفحصی جداگانه و مفصّل دارد.
شاید مهمترین جنبۀ ارزشمند مطالعۀ اصول در موسیقی ترک برای موسیقیدان ایرانیِ امروز واکاوی گذشتههای موسیقی ایرانی در آیینۀ موسیقی ترک باشد و همین امر مرا بر آن داشت تا این برگردان را انجام دهم و شرایط را برای این مطالعه هموارتر کنم.
تاجاییکه مطلعم، تا پیش از این، نوشتار یا برگردان مفصّل، کامل و گویایی از مبحث موردِنظر به شکل کتاب یا مقاله به زبان فارسی وجود نداشته است.
کتابی که پیشِرو دارید برگردانی از متن ترکی_ انگلیسیِ کتاب اصول در موسیقی ترک، نوشتۀ فخرالدّین یارکین است که در سال ۲۰۱۷ میلادی توسط انتشارات پان در ترکیه به سه زبان ترکی، انگلیسی و یونانی به چاپ رسیده است.
امیدوارم این برگردان آغاز راهی باشد که ما را در ایجاد تحول در موسیقی ایرانی، با احترام به سنّتهای گذشته و واقعیتهای امروز موسیقی کلاسیک ایران، یاری کند.
دربارۀ مؤلف:
فخرالدّین یارکین در سال ۱۹۶۰ در استانبول زاده شد. او در سال ۱۹۸۳ از کنسرواتوار دولتی استانبول فارغالتحصیل شد. در سال ۱۹۸۱، موفق به قبولی در آزمون رادیو TRT استانبول شد و به استخدام رسمی درآمد و در رادیو استانبول توفیق یافت با برخی از بهترین موسیقیدانان دوران_ بِکِر سیدکی سِزگین، علاءالدّین یاواشچا، جینوچن تانریکُرور، کانی کاراجا و ایلدیریم گُرسِز_ همکاری کند.
در دهۀ هشتاد و نود، در قونیه شب عروس را همراه با گروه مولوی استانبول اجرا کرد.
او بهعنوان کارمند رادیو استانبول و همچنین [بهعنوان هنرمند مستقل در] کنسرتها و پروژههای مستقل در کشورهای گوناگون به اجرای موسیقی پرداخته است. از آنجمله میتوان به فعالیتهای زیر اشاره کرد:
– تهیۀ آلبوم فاسیلدر بلژیک بههمراه جینوچن تانریکُرور و مراد سلیم توکاچ؛
– کنسرت و تهیۀ آلبوم بههمراه هنرمندان اسپانیایی، یوردی ساوال، هریس آلکسیو، تئو لئووِندی، پاناگیوتیس نئوچوریتیس و گروه هلندی آکسیس؛
– کنسرتهایی در جشنوارۀ موسیقی جَز استانبول بههمراه جک دِژانِت، کوارتت ساکسیفون رُوا، و مهسا وحدت؛
– هدایت موسیقایی آلبومهای موسیقی اجراشده توسط گروه سالتیِل و رومینا باسو؛
– تدریس و برگزاری سمینار.
در سال ۱۹۹۴، او و برادرش، فرخ یارکین، گروه ریتم ترکی یارکین را تشکیل دادند و آلبومهای تِنْ، تِنتِنده، کاروانسرای و های را ضبط کردند. سایر پروژههایی که توسط این گروه انجام شد شامل اِتنوریتمیکس، ریتمولاتینو، کاروانسرای و برای زندگی با هم است. یارکین به چهار نوازندۀ بسیار خوب دیگر پیوست تا گروه تکنوازان استانبول را تشکیل دهند. فخرالدّین یارکین ازدواج کرده است و دو بچه دارد.
۱ نظر