گفتگوی هارمونیکخسرو جعفرزاده در روزهای ۱۶، ۱۷ و ۱۸ خرداد در سه جلسه ۲ ساعته، به آموزش کتاب خود، «موسیقی ایرانی شناسی» در آموزشگاه کوشان پور می پردازد. در این دوره، ابتدا مدرس به تشریح مکاتب مختلفی که پیشتر بوسیله آن موسیقی ایرانی تئوریزه می شده می پردازد و در ادامه به روش پیشنهادی خود خواهد پرداخت.
کتاب «موسیقی ایرانی شناسی» که اولین کتاب خسرو جعفرزاده محسوب می شود، سال گذشته منتشر شد؛ این کتاب شامل ۲۴۰ صفحه در قطع وزیری است که در اولین انتشار با شمارگان پانصد نسخه توسط انتشارات «هنر موسیقی» وارد بازار نشر شد. جعفرزاده پیشتر در مطالبی که در اروپا نوشته شده و در نشریات موسیقی ایران منتشر می شد، به نقد و بررسی تئوری های منتشر شده درباره موسیقی ایرانی پرداخته بود. حالا در این کتاب او به صورت طبقه بندی شده و دقیق به معرفی روش خود پرداخته است.
«خصوصیت منحصر به فرد این کتاب نسبت به کتب دیگر تئوری موسیقی، خارج شدن از دایره گوشه های ردیف و معرفی تنها گوشه های مدال در ردیف های مختلف است؛ به عبارتی دیگر در این کتاب بر خلاف بسیاری از کتابهای دیگری که به آنالیز ردیف پرداخته اند (نه الزاما تئوری موسیقی ایرانی به صورت مستقل)، از تک تک گوشه های نام برده نشده و تنها به معرفی گوشه های مدال پرداخته شده است.»
«تئوری پردازان موسیقی ایرانی به جز علی نقی وزیری (و پیروان او) و خسرو جعفرزاده، هیچ کدام جسارت پرداختن مشخص را به گوشه های مدال پیدا نکرده اند و در نتیجه کتاب هایشان در واقع آنالیز ردیف هستند نه تئوری موسیقی ایرانی. در اینجا باید به این نکته هم اشاره شود که بعضی از این تئوری پردازان، موسیقی ایرانی را تنها موسیقی ردیف می دانند و موسیقی های محلی را نیز سرچشمه ردیف، در حالی که این عقیده در همه موارد پاسخگو نیست» (۱)
خسرو جعفرزاده در کتاب «موسیقی ایرانی شناسی» در سه فصل به بررسی مسائل مختلف موسیقی ایرانی پرداخته است. عناوین این سه فصل به ترتیب عبارتند از «سیستم‌های صداها در موسیقی»، «وزن و ریتم در موسیقی ایرانی» و «نکاتی درباره اجرای موسیقی». نویسنده سه مقدمه برای این کتاب نوشته است؛ مقدمه نخست معرفی مختصری از کتاب را تشکیل می‌دهد، مقدمه دوم «مبانی علمی شناخت و تئوری پردازی» نام دارد و مقدمه سوم درباره صدا و موسیقی است.
نویسنده در فصل نخست مباحثی چون «وضعیت سیستم صداهای موجود در موسیقی شرقی و ایرانی»، «صداهای موجود در موسیقی ایرانی»، «پیشینه تاریخی سیستم صداهای مورد استفاده در موسیقی شرقی و ایرانی»، «مقام به عنوان سیستم صداهای مورد استفاده در موسیقی ایرانی»، «مقام‌های موجود در موسیقی ایرانی» و… پرداخته است.
«نگارش طول صدا»، «تعریف ریتم، وزن و ضرب»، «انواع وزن»، «تغییر وزن»، «وزن‌های خاص یا ادوار ایقایی» و «شعر و موسیقی» مهم‌ترین مباحث طرح شده در فصل دوم کتاب است. در فصل سوم نیز مباحثی چون «موسیقی ایرانی چگونه شنیده می‌شود؟»، «فرم در موسیقی ایرانی»، «بداهه نوازی یا سخنوری» و… طرح و بررسی شده است.
علاقمندان برای شرکت در این کلاسها می توانند با شماره
۰۲۱ – ۷۷۶۲۰۷۷۴ و
۰۲۱ – ۷۷۶۲۰۷۵۳ تماس گرفته یا به آدرس خیابان طالقانی، بعد از چهار راه بهار، پلاک ۶۲، واحد ۳ مراجعه کنند.
پی نوشت
۱- از مقاله «مرزهای موسیقی ایرانی کجاست؟» نوشته سجاد پورقناد (در دست انتشار)
۱ نظر