سوده مفیدیآنالیز طرحی از مرحوم هاشمی:
۱- برای رسم یک الگو، ابتدا ساختار و محدوده آنرا که شامل خط طولی و خطوط عرضی در ابتدای دسته و قطر دایره مرکزی می باشد، با استفاده از اندازه های داده شده رسم می کنیم. با رسم این خطوط، مقدار خطا در هر یک از اندازه های داده شده نیز مشخص می شود.
۲- سپس دایره ای که محیط صفحه را مشخص می کند، رسم می کنیم و دایره ای هم برای بهتر مشخص شدن محدوده دسته می کشیم.
۳- دایره ای دیگر رسم می کنیم، شعاع این دایره، به صورت تقریبی، قطر دایره صفحه خواهد بود. (شعاع این دایره ۱۴۱.۰۹۳۳ میلیمتر است که اختلافی ۴.۰۹۳۳ میلیمتری با قطر دایره اصلی دارد.)
۴- در مرحله بعد خطی عمود را از انتهای دسته عبور می دهیم.
۵- در اینجا خط را تا جایی که انحنای دسته بعد از آن شروع می شود جدا می کنیم.
۶- در این مرحله با استفاده از دستور “Construction Line” خطی را رسم می کنیم که از مرکز دایره دوم عبور کرده و در امتداد، آخرین نقطه ی مشترکی را که این دایره با محیط الگو دارد را قطع کند.
۷- سپس با استفاده از این دستور، خط دیگری را از انتهای دسته و به صورت افقی عبور می دهیم.
۸- محل تقاطع این دو خط، مرکز دایره دیگری خواهد شد.
۹- و در آخر، طرح “Trim” شده و قرینه سازی می شود.
حال بعد از آنالیز رسم این الگو به بررسی بیشتر طرح می پردازیم.
۱- اندازه های ساختار طرح را مورد بررسی قرار می دهیم:
پس خطی را منطبق بر خط رسم شده الگو و با اندازه ذکر شده (۲۴۸ میلیمتر) رسم می کنیم. همانطور که در تصویر نیز مشاهده می شود، الگو ۶.۰۵ میلیمتر از اندازه داده شده کوچکتر می باشد.
۲- سپس خط دیگری منطبق بر خط دسته و با اندازه ذکر شده ۲۷ میلیمتر رسم می کنیم.
در این قسمت نیز خط رسم شده از آنچه ذکر شده ۱.۲۱ میلیمتر بزرگ تر می باشد.
لازم به ذکر است که خط قرینه رسم شده نیز به درستی دسته را به دو قسمت مساوی تقسیم نکرده است.
۳- حال خطی را منطبق برقطر دایره و با اندازه ذکر شده ۱۳۷ میلیمتر رسم می کنیم.
همانطور که در تصویر مشاهده می کنید، قطر الگو ۲.۲۲ میلیمتر از مقدار داده شده بزرگتر می باشد.
۴- سپس انحنایی را که برای قسمت بیرونی طرح در نظر گرفته شده، اندازه گیری می کنیم.
مقدار تعیین شده ۴ میلیمتر می باشد، در حالی که پس از اندازه گیری به اعداد ۳.۲۸ میلیمتر و ۲.۷۰ میلیمتر می رسیم که برابر نیز نمی باشد.
۵- اینک خط طولی الگو را که خط قرینه طرح نیز می باشد مورد بررسی قرار می دهیم و خطی را منطبق بر آن رسم می کنیم. پس از بررسی این قسمت، متوجه می شویم این خط کج رسم شده و طرح را به درستی به دو قسمت مساوی تقسیم نکرده است.
اگر بخواهیم خط قرینه را پیدا و آنرا رسم کنیم، به دلیل عدم تقارن و تفاوت در اندازه ها با تعدد خطوط قرینه مواجه می شویم.
۶- همینطور خط دسته نیز که برای اتصال دسته بسیار مهم می باشد کاملا صاف ترسیم نشده است.
۷- یکی دیگراز نکات حائز اهمیت، ضخامت بیش از اندازه و ناهماهنگ و همچنین عدم یکنواختی خطوط است که گاه تا بیش از ۱ میلیمتر متغییر است و باعث اختلاف و خطا در اندازه گیری و همینطور عدم دقت در مراحل بعدی کار خواهد شد.
نتیجه گیری
بعد از آنالیز و بررسی طرح این سوال مطرح می شود که طرحی که با ایده ای مناسب رسم شده چگونه دچار این تناقض در اندازه ها شده است؟ آیا استفاده از الگویی که طرح اولیه آن دچار دگرگونی شده، برای الگو برداری و ساخت ساز مناسب خواهد بود؟ در کشور ما که آثار مکتوب در این زمینه بسیار کم و نایاب می باشد وظیفه سازندگان چیست؟ آیا با عدم توجه و از بین رفتن الگوها میراثی ارزشمند را از دست نخواهیم داد؟
منابع:
۱- کتاب سازسازی سه تار، صفحه ۲۰
۲- کتاب روش ساختن سه تار، تالیف: ناصر شیرازی، انتشارات پارت
۱ نظر