گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

به وسعت دنیا (۱)

گزارشى درباره ورلد میوزیک

بخش اول
ورلد میوزیک (World Music) وسعتى دارد اندازه خود دنیا. در دنیاى موسیقى مرز ها باز و آزادند و مردم را با علاقه به خود مى خوانند. خاطره هاى این دنیا طولانى است اما به پاى تاریخ نمى رسد، زیرا تنها در بردارنده خاطرات مثبت و شیرین است. «ورلد میوزیک» البته قسمت شاد آن، در برگیرنده آثار پاپ ماهرانه غیرغربى و موسیقى سنتى با انواع گرایش هاى بى شمار آن است و البته مى توان موسیقى کلوپ ها و آثار عجیب موسیقى تمدن ها را هم قسمتى از آن دانست. این اشکالى ندارد. رفتار هاى بدون تعصب نسبت به موسیقى ارزش آن را در جهان ملموس تر مى کند.

اکنون دیگر با اینترنت و با فشار تنها چند دکمه مى توان تمام آثار موسیقى که در خارج از کشور تولید شده است را شمارش کرد و سایت descarga.com اختصاص یافته به مباحث کارشناسى موسیقى است و شما مى توانید از سایت calabashmusic.com انواع موسیقى را دانلود کنید.
موسسه اسمیت سونین به سئوالات شما راجع به مسائل قوم نگارى موسیقى پاسخ خواهد داد. براى این کار تنها کافى است به سایت “smithsonian global sound.org” مراجعه کنید. در این سایت شرح و تفسیر هاى زیادى راجع به موسیقى قومیت هاى مختلف آمده و توجه ویژه اى به نوازندگان شده است. توضیحاتى هم در سایت هاى world music central.org و afropop.org آمده است.

در این مقاله تنها به تعدادى اثر از گنجینه موسیقى جهان به طور گذرا اشاره خواهیم کرد این آثار منتشر شده از سال گذشته تاکنون است.
آلبوم هاى موسیقى درمان قطعى بیگانه ستیزى هستند و یادآورى مى کنند که خلاقیت در پشت مرز هاى ملى و سد هاى زبان ها متوقف نمى شود و قیمت این آثار از ۱۳ دلار و ۴۹ سنت تا ۱۸ دلار و ۴۹ سنت براى یک سى دى و ۱۷ دلار و ۹۵ سنت براى دو سى دى است.


• آرژانتین
تانگو تنها موسیقى آکاردئون آرژانتین نیست. چانگو اسپایس آکاردئونیستى است که اجداد او اوکراینى بوده و به آرژانتین مهاجرت کرده اند.
در آلبوم «Traefero de Mis Pagos»، (آهنگ هایى از سرزمین سرخ)، او چامامه مى نوازد. در این آلبوم او از سازهاى بسیار متنوع استفاده کرده و با استفاده از آهنگ هاى غنى فولکلور کشورش به آهنگ هاى خود استحکام بخشیده است. در این امر او از ریتم تند ۶ ضربى آرژانتینى استفاده کرده و سازهاى کوبه اى کشورش آن را همراهى کرده اند.

• ارمنستان «لالایى هاى ارمنى» هاسمیک هارتونیان، هنوز هم خلوص و حس پر اضطراب خودشان را حفظ کرده اند. شعرهاى این آهنگ ها کودکان را به خوابیدن تشویق مى کند. اما موسیقى آن کاملاً تحت تاثیر این اشعار قرار نگرفته است. هارتونیان با صداى مهربان و در عین حال محزون خود از ملودى هاى قدیمى استفاده کرده است. در این آلبوم بیشتر او به تنهایى آواز مى خواند و در بعضى مواقع یک یا دو ساز او را همراهى مى کنند. زمان هاى زیادى وجود دارد که صداى او با تنها یک نت ثابت در فلوت در هم مى آمیزد و تاثیر آن درونى و ابدى است. نمى توان رویاهایى که کودکان بعد از شنیدن آن در سر مى پرورانند، به راحتى حدس زد.

• برزیل
آهنگ هاى پاپ برزیل از گذشته تا الان لذت بخش بوده و هستند. آلبوم “Berimbaum” اثر پائولا مورلنبایم و “Projeto Micro ,bio do Frero”، اثر سیلوریا پسو، از آثار خارق العاده پاپ این سرزمین محسوب مى شوند، این آثار به نحو لذت بخشى گیج کننده و هیجان آورند.

مورلنبایم یک دهه است که با آنتونیو کارلوس جوبیم، بوسانووا (نوعى رقص برزیلى با حرکت هاى سریع که شبیه به سومبا است و جهش ها و حرکت هاى ظریفى دارد) اجرا مى کنند. او بوسانووا و سومبا (نوعى رقص که برزیل سرچشمه گرفته) را در سالنى با سازمان هاى الکترونیکى در “Berimbaum” اجرا کرده است. شاعر و آهنگ ساز این مجموعه وینوس د مورس است و صداى با احساس او با آمیزه اى از موسیقى هاى زنده ترکیب شده است.

آنها این قطعات را براى سازهاى الکترونیکى تنظیم کرده اند البته مورلنبایم و گروه هنرمند او چیزهاى زیادى به این آثار اضافه کردند. پسر رقصنده درجه یک در گروه «کاسا برلهو» بوده است. او موسیقى شمال شرقى برزیل را مورد مطالعه مجدد قرار داد. ابتدا روى فورو و اکنون روى فررو، آهنگ هاى کارناوال در سبکى شبیه به سومبا (نوعى رقص برزیلى) کار مى کند. او این قطعات را با کمک گروه سازهاى برنجى ارتش به اجرا درآورده است. این آلبوم کاسا برلهو یادآور فرروهایى از دهه هاى ۱۹۵۰ یا ۶۰ است. او به گونه مشهودى تحت تاثیر آهنگ هاى قدیمى است اما مى خواهد که آنها را کاملاً متحول کند.

• کنگو
معروف ترین نوع موسیقى کنگو سوکوس است، این نوع موسیقى تحت تاثیر رومباهاى (نوعى رقص کوبایى) به وجود آمده اند و آنها با تغییر بسیار و پس از بازگشت مجدد به آفریقا به یک رقص جذاب تبدیل شده است که با همراهى صداى شیرین و جذاب هورن و گیتار همراه است. «ککل» گروهى متشکل از اساتید موسیقى کنگو است که در گروه هاى مختلفى کار مى کنند. در آلبوم «زندگى در کنگو» آنها از گیتار، سازهاى بادى چوبى، ماریمبا (نوعى ساز کوبه اى) استفاده کرده اند. سوکوس هاى اصلى ضبط شده هم به همین اندازه قابل رقصیدن و نشاط آورند.

اما آلبوم دیگرى هم به نام “congotronics” در کنگو منتشر شده است. (براى دستیابى به آن مى توانید به سایت www.emusic.com مراجعه کنید.) در این آلبوم یک گروه موسیقى ۲۵ ساله با سازى شبیه به پیانو به نام لیکمبس و وسایلى که در خانه ها و زباله ها پیدا مى شود، به نواختن قطعات مشغول شدند. آنها از آهن رباها و ماشین هاى قراضه استفاده مى کردند و ساز هاى کوبه اى این گروه ماهى تابه ها و قابلمه ها بودند.

• کوبا
کوبایى ها در شرایط سخت اقتصادى به خوبى آموختند که از حداقل امکانات حداکثر استفاده را بکنند و این در موسیقى آنها هم نمایان است. در آلبوم (Rusti coll) پدرو لوئیس فرر، نیز از کمترین سازهاى ممکن استفاده کرده است. در آن صداى شفاف گیتار کوبایى به نام «کرس» و سازهاى کوبه اى دسته اى به گوش مى رسد، در کل ۳ یا ۴ نوع ساز در این آلبوم استفاده شده است و خود فرر یا دخترش اولنا، که صداى خارق العاده و گیرایى دارد، در این آلبوم آواز خوانده اند.

سبک خاص موسیقى فرر chaguisa نام دارد. این موسیقى بسیار با وقار و بلندپروازانه است و خیلى کم از قوانین سبک قدیم کوبایى پیروى مى کند. او در موسیقى خود از موسیقى هاى اطراف آمریکاى لاتین و صداى ساده و شفاف آوازهاى فولکلور کشورش و ایده هاى جالب غنایى استفاده کرده است. شعر او مردم خودخواهى را که کوکائین مى کارند، ملامت کرده است و در آن به طرز واضحى مخالفتش با شرایط فعلى کوبا را نشان داده است.

او از قول کوکائین کاران در شعرش مى گوید: «من دیگر چگونه زندگى خواهم کرد. اگر ناگهان پول هایم بى ارزش شوند؟» موسیقى آهنگ ملایم و کرى قوى دارد.

• غنا

فانک (نوعى موسیقى جز)، جیمز بران با بخش هاى هیجان انگیز گیتار و هورنش موسیقى کل آفریقا را متحول کرده است. اکنون تمام گروه هاى موسیقى آفریقا از آن پیروى مى کنند. (Ghana Soundz) (آثار فانک دهه ۷۰ غنا – جلد دوم) مجموعه اى است برگزیده از آثار موسیقى ترکیبى غنا. در آن ترکیبى از فانک با گنجینه غنى موسیقى بومى و تا حدودى هم نفوذ موسیقى نیجریه استفاده شده است. در میان این آثار چند شعر غنایى به زبان انگلیسى در میان دیگر اشعار آفریقایى به این مجموعه وجود دارد. این آلبوم دربرگیرنده موسیقى فانک بسیار شیرین و قابل رقص است.

• مصر
تشویق به مبارزه با حشیش به هر شکل ممکن، ناراحتى و تاسف خوردن جزء اصلى ربتیکا است. این نوع موسیقى در مصر در ابتدا تنها در میکده ها شنیده مى شد. ملودى هاى آن حزن انگیز و ساده و قابل فهم است. در ساخت آن از سبک هاى رایج در بالکان و آسیاى میانه استفاده شده است. استفاده آنها از ساز هاى محدود است تنها بوزوکى و لوت کوچکى که باقلاما نامیده مى شود، در این آهنگ ها مورد استفاده قرار مى گیرد. در آلبوم «ربتیکا» که شامل آثار ضبط شده از دهه ۱۹۲۰ تا ۱۹۸۰ است، صداى ساز ها بسیار مطمئن، ترسناک، اندوهگین و در عین حال آشنا است.

روزنامه شرق

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است