گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

شب سنتی ایرانی – شب صمیمیت و مراقبه


آهنگسازان غربی همواره برانند که اجراهای خود را با تکیه بر ضوابط خاص مربوط به نتها، حرکات و ضربها به یادماندنی گردانند. باستثنای تکنوازیها، نوشتن موسیقی بشکل انفرادی شیوه مرسومی برای این آهنگسازان بشمار نمی آید. در موسیقی سنتی ایرانی اما موزیسینها همچون نوازنده گان جاز بداهه می نوازند البته تنها پس ازسالها مطالعه و ممارست رپرتوارهای تثبیت شده.

بداهه نوازی در ایران قلمرو نوازنده گان چیره دستی است که آثار خاصی که ردیف نام دارند و شامل حدودا دویست قطعه نمونه به نام گوشه هستند را به حافظه میسپارند. در برنامه موسیقی سنتی ایرانی که شنبه شب در Carnegie Hall-Zanke”l” بر پا بود نوازنده ایرانی کمانچه کیهان کلهر و گروهش بداهه نوازی را با قطعات طولانی تعمق برانگیز درهم آمیختند.

کنسرت با تکنوازی گیرا وجذاب اقای کلهر که کمانچه خود را – که سازی شبیه به ویولن کوچکی است – بر روی زانو گذارده و برروی بالشتی ارغوانی نشسته بود اغاز شد. کمانچه سازی است که قادر است اصوات متنوعی از طنین حزن انگیز (مانند صدای لطیف ویولا دا گامبا) در گام پایین تا اصواتی با وضوح و شفافیت بیشتر را در گام بالا تولید کند.

اجرای آقای کلهر همانند گقتگوی میان چندین ساز مختلف با طنینهای متغیری بود که گاه تمناهای حزن آلود عشاق دلشکسته را می مانست. آغازساده و ساکت برنامه با شروع ملودیهای پر طمطراق و آراسته به جزئیات فراتر از اشکال بم استیناتو کوبنده ترو جذابتر میشد.

آقای کلهرسپس سازخود را به سه تار که نوعی عود باریک ایرانی است تغییر داد.

در این بخش حمیدرضا نوربخش با آواز، سیامک جهانگیری با نی و بهروز جمالی با تمبک برای اجرای سه تصنیف با فواصل بداهه نوازی وی را همراهی میکردند. تکنوازی سه تار آقای کلهر نیز همانند تکنوازی او با کمانچه صدائی مانند اجرای همزمان چندین ساز مختلف داشت.

آواز در موسیقی سنتی ایرانی معمولا برروی اشعارشاعران عرفانی قرون میانه گذارده می شود و موسیقی و شعرهردو ارتباطی نزدیک با صوفیسم یا شاخه عرفانی اسلام دارند و چنین بنظرمیرسد که اجرای یکساعته و بی وقفه روزشنبه گروه موسیقی نیزهم برای نوازندگان و هم برای حضار تجربه ای پرتعمق و آرامش بخش بهمراه داشت.

امواج صدا از آرمشی حزین به بسوی هیجانی عظیم سقر میکردند و دوباره با باطنی رام گشته به خوشتن خویش باز میگشتند. هنرمندان هر کدام به ترتیب آواز آقای نوربخش را همراهی میکردند و به تکنوازی و اجرای جمعی میپرداختند و طنین خاکی نی، ضرب آهنگ لطیف تنبک و نوای شفاف و زیر سه تار را با ظرافتی شاعرانه در هم می تنیدند.

nytimes.com

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

دیدگاه ها ۲

بیشتر بحث شده است