گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

در این قسمت ما می توانیم حتی صفحه روی ویلون را با همان ترتیب عنوان شده، به دو قسمت برش داده و آماده اتصال به یکدیگر نمائیم. بعد از مرحله برش برای صفحه زیر و صفحه رو ما دو قطعه خواهیم داشت که در نهایت باید از سطح لبه چوب در راستای طولی، به یکدیگر (نیمه دیگر خود) با دقت و ظرافت بالایی متصل و ملحق شوند. برای این منظور سطح موردنظر باید بوسیله رنده های دستی و سمباده کاملاً صاف، تراز و صیقلی شده و قطعه دیگر را نیز به همین شکل آماده نمائیم.

در تمام مراحل کار باید دو سطح موردنظر با یکدیگر سنجیده و کنترل شوند تا درز و یاحتی شکاف ظریفی وجود نداشته باشد بعد از کنترل مکرر و حصول کیفیت مناسب می توانیم از چسب مخصوص استفاده کرده و دو قطعه را از جهت و سطح متصل شونده به یکدیگر بچسبانیم و با گیره های مخصوص از طرفین، آن را تحت فشار قرار دهیم.

باید دقت شود که چسب مصرفی برای این منظور منشاء حیوانی (سریشم حیوانی) داشته و بوسیله آب و حرارت ترکیب و آماده می شود.

در زمان مصرف نیز چسب گرم بوده و بر اثر فشار گیره ها مقادیر اضافی آن از درزها بیرون می زند که به صورت اشکهای ژلاتینی در می آیند.

در این هنگام می توانیم مجددا درزها را کنترل کرده تا به یکدیگر خوب متصل و چسبیده شده باشند.

اتصال صحیح درزها در بین دو تکۀ صفحه زیر و همچنین صفحه رو بسیار مهم است زیرا باید سالیان طولانی این دو قطعه با در نظر گرفتن نیروهای وارده، به عمر خود ادامه داده و ایستادگی نماید؛ باید این موضوع را بدانیم که چسب حیوانی، به دلیل حل شدن در آب بوسیله حرارت، ساختاری خاص پیدا کرده و اگر به خوبی درون چوب در سطوح مربوطه نفوذ نکند، مراحل اتصال به نحو مطلوب انجام نشده و می تواند در آینده بر اثر عواملی همچون رطوبت، گرما، تغییرات آب و هوایی، چسب میان دو قطعه چوب را نرم و سست کرده و موجب باز شدن محل اتصال و نهایتاً جدایی قطعات از یکدیگر شود که در این صورت می تواند منجر به بروز مشکلاتی در ساز گردد، البته اگر در نواحی و نقاط پر اهمیت تری واقع شود، میزان مشکلات بیشتر خواهد بود.

مراحل سنجش و کنترل سطوح چوب بوسیله گونیا به منظور آماده سازی جهت اتصال

در این بین می توان به گروهی دیگر از سازندگان اشاره نمود که از چسبهای قوی تر استفاده می کنند، این چسبها اغلب شیمیایی بوده و براساس فرمول و خواص این دسته از چسبها مقاومت و ایستایی بالاتری را نسبت به چسبهای حیوانی (سریشم گرم) از خود نشان می دهند و معمولا سازندگان دیگر کالاهای چوبی هم از این چسبها استفاده می کنند و یا مورد کاربری سازهای ساخته شده در مناطق مرطوب قرار می گیرند.

نمونه ای از چسب خشک که منشاء حیوانی داشته و محلول در آب می باشد.

این چسبها به دلیل خاصیت مواد ترکیبی که دارند در کیفیت صدای یک ساز، به میزان و مقدار استفاده آنها، تأثیر مثبت نداشته و تا اندازه ای می تواند ایجاد اشکالاتی از جمله کیفیت صوتی ساز را به همراه داشته باشد. از این رو در روشهای متداول سازسازی توصیه نشده و یا حداقل بصورت مستقیم به آن اشاره نمی شود. بنابراین سازنده ویلن باید با استفاده از چسب حیوانی و دقت و تمرین بسیار، توقع لازم را پاسخگو و فراهم سازد.

اگر همه مراحل اتصال به خوبی انجام شده و بامشکلی مواجه نشویم، بعد از ۲۴ ساعت می توان صفحات را از بین گیره ها خارج کرده و به ادامه کار بپردازیم.

نمونه ای از چسب صنعتی که برای سایر اتصالات چوبی به کار می رود

خیلی از مواقع بعد از بازدید، متوجه می شویم که اتصال بین صفحات به درستی صورت نگرفته است، در صورت امکان باید صفحات از یکدیگر جدا شده و بعد از تمیز کردن سطوح، از بقایای چسب، مجددا مراحل اولیه تکرار شود تا به اتصالی معقول و صحیح بیانجامد. در مورد صفحه رو نیز باید همین دقت را داشته باشیم.

به علت نرم بودن جنس چوب کاج در مقایسه با صفحه زیر (چوب افرا) فشار گیره ها در جهت عرضی نباید بیش از حد باشد زیرا می تواند ساختار و فیزیک الیاف چوب را تحت تأثیر قرار داده و باعث له شدگی و تخریب بافت شود، به نوعی باید با آن رفتاری ملایم تر و آرامتر داشت ولی تمام نکات دیگر که در مورد صفحه زیر اعمال می شود، در مورد صفحه رو نیز تکرار می گردد. با توجه به توضیحات نتیجه می گیریم همانطور که مباحث شناخت چوب برای ویولن دارای اهمیت می باشد، موضوعات دیگری وجود دارد که بصورت پلکانی و پیوسته در ادامه یکدیگر قرار می گیرند. در نتیجه سرفصل مورد بحث، اتصالات و نحوه اجرای آن است.

نحوه اتصال دو قطعه چوب صفحه زیر بوسیله گیره های مخصوص که دارای اهرم و محور مناسبی هستند

بعنوان مهم ترین بخش در آغاز کار سازگری، برای مراحل ابتدایی، در مسیر رسیدن و تشکیل ساختاری به نام ویلن، پیکره بندی این مجموعه ملزم و محصور به قوانینی است که بخش عمده ای از آن قابل درک – لمس و اجراست و کوتاهی در هرکدام از این قسمتها می تواند مقدمه ای برای شکل گیری ناهنجاری ها و نواقص در مجموعه ای به نام ویلن شود، این مشکلات یا از روزهای اولیه استفاده از ساز و یا در زمان نه چندان دور بروز کرده که نتیجه معیارهای تجاری و یا قصور و کوتاهی سازنده آن می باشد. در اینجا ذکر این موضوع لازم است که نوازنده ویلن در چگونگی استفاده از یک ویلن تأثیر بسزایی دارد به طوری که می تواند سرعت بروز مشکلات را افزایش دهد و یا موارد مشکل آفرین را در ساز بیشتر سازد.

رضا ضیائی

رضا ضیائی

متولد ۱۳۵۴
سازنده خانواده ویولن

Maestro liutaio (master violinmaker) Approved by professional master violinmaker in Italy-Cremona Making: violin, viola, cello & bass

دیدگاه ها ۱۶

  • I’m realy interested in classic misic and collecting classic collections . But they are eighter expensive and scarce. If you know sites that PEAPLE can download from them good classic music , specially in discipline of violin ,please introdUce them to me

  • استاد ضیایی عزیز عرض ادب و احترام

    با خوندن این مطالب ،رفتم سراغ سازم و چند دقیقه نگاهش کردم،و همه لحظاتی رو که این موجود طی کرده تا رسیده به دست من اومد جلو چشمام ، از جایی که قسمتی از یه درخت بوده ،بریده شده ،خشک شده ،انتخابش کردن ، و بعد از هزار رمز و راز وتبدیل شده به یه ویولن .

    و چقدر زیباست وقتی سازنده اون یک انسان عاشق باشه که تمام عشق و احساس قشنگش در چهره و صدای ساز هویداست.

  • باسلام
    یاسر عزیز همه این هستی، سرشار از آگاهی است ،فقط باید برای درک آن به راستی و زیبایی تداوم بخشید ،آنگاه همه پدیده ها نشانی از عشق به خود می گیرند.

    با سپاس از احساس خوبت

  • خانم رویا فرح ناک

    ۱: درگذشته پاسخ شما، به شکلی واضح و آشکار داده شده است اگرشما تمایلی به پذیرفتن آن ندارید (که البته من احساس می کنم منظور من را به خوبی می فهمید) و همچنان به دنبال استدلال خود هستید،توجه شما را به کتب مختلف و متنوع ساخت ویلن و همچنین رموز ساخت ویلن جلب می کنم تا در نهایت استفاده مفیدتری را از آن داشته باشید.

    ۲: ظاهرا شما از سطح دانش فراتری برخوردار بوده و به جنس و نوع رموز و اسرار کاملا اشراف دارید.(قطعا این مطالب برای شما معنای رموز راتداعی نمی کند)

    ۳: نسبی بودن را فراموش نکنیم .

    با سپاس
    رضا ضیایی

  • استاد عزیز سلام
    بنده مدتی است که به مدد استعداد خدادادی و شاید بتوان گفت اندکی ذوقی که دارم ، ساز ب دست گرفته ، راز و نیاز می کنم.
    به ضم این علاقه مجموعه ای زیبا از آثار به یاد ماندنی اساتید را در بر دارم که در این میان آثار اندکی که از استاد ملک دارم بسیار گوش نواز و آموزنده هستند ، از شما خواهش ی کنم چنانچه تصویری از خوش نوازی ایشان دارید مرا بی بهره مگذارید.
    بی جا نیست که عرض کنم ، هزینه ی آن را هم پرداخت خواهم نمود.
    علاوه بر این ساز ۳۰ ساله ای دارم که بسیار عزیز است امی وارم فرستی باشد تا بتوانم درباره این ساز از شما بیشتر بیاموزم.
    متشکرم

  • با سلام و خسته نباشید خدمت استاد محترم
    مقالتون واقعاً عالی بود، ولی خواهش می کنم بیشتر وارد جزئیات شوید.
    و خدمت خانم رویا فرح ناک هم عرض کنم که رموز واقعی ویلن ، این ساز ۶۰۰ یا ۷۰۰ ساله را نمی توان در چند مقاله خلاصه کرد یا حتی با زبان بیان کرد. باید با این ساز یکی شد تا شاید یک رمز از آن دریافت و نه رموز ویلن را

  • من یک ویلنیست هستم رموزویلن تنها به
    این چندسطر ختم نمیشود …
    ویلن سازیست که حدوحدودی ندارد کافیست دست
    به دستانش دهی تا توراتا بی نهایت ببرد…
    وچه سخت دست به دستانمان میدهد!

  • سلام جناب استاد لطفا در صورت امکان بفرمایید نمونه ای از چسب خشک که منشاء حیوانی داشته و محلول در آب می باشد. را کجا میسود تهیه نمود در صورت امکان جواب رامیشود باشماره۰۹۱۳۱۸۸۵۲۳۰ اعلام نمایید با کمال تسکر وقدر دانی

  • dustan bebakhshid ke ezhar nazar mikonam mikhastam begam bejaye naghd kardan yekdigar ke tabae an jebheha va dastehaye hamio mokhalef padid miad biayn ruye muzuate takhasosi bahs konid ke rahgozari mesle man ba mandan dar in safhe ehsas khle zanak guneii behesh dast nade.moayado ostovar bashid

  • باعرض سلام وخسته نباشید
    جناب ضیایی بنده یک ویلن به قیمت یک میلیون ودویست هزارتومان باهزاربدبختی وباکلی پشت چرخ خیاطی نشستن تونستم بخرم.درزیرسیمگیراین ساز یک ترک ۱۵سانتی وجود داره ولی فروشنده گفت مشکلی پیش نمیاد.ولی الان ۲ماهه که اصلا صدای سازم برگشته واون صدای شفاف اول رو نداره منون میشم راهنماییم کنین.

  • باسلام
    انشاالله در کنا خانواده محترمتان اوقات خوشی را داشته باشید .سلام بنده را به خانواده عزیزتان بفرستید.
    غرض از مزاحمت ایرادساز های سه تاررا گرفتم و خواستم درمورد الگویی که قرار شد برای صفحه طراحی کنید اگر وقت کردید برایم ارسال کنید .باتشکر به امیدوارم روزهای خوبی داشته باشید

  • سلام استاد ضیایی متشکرم از مطالب ارزنده و پی پیگیریتون.اگه مقدوره اندازه قالب یک ویولن که اندازه هاش از نسبت طلایی ۱/۶۱۸ و مثلث و مستطیل طلایی پیروی کنه رو تو سایت بذارید. البته در کتابهای هنرطراحی ویلن اومده مثلا ایسبن ناون یا موراتف یا شلگرین بدست آورده اند اما هر سه شون سه نظر متفاوت داده اند.یکی میگه طول قالب ۳۴/۶۴ سانت . دیگری میگه ۳۴/۵۶ سانت. و…ممنون

  • سلام استاد ضیایی . خسته نباشید. لطف کنید در یه مقاله جداگانه اینکه : مثلا برای ویلنی به اندازه ۳۵/۵ یا ۳۵/۶ یا ۳۵/۶۵ یا ۳۵/۷ سانت محل سوراخ صدا اف هولز . باید ۲دایره به مرکز وسط خط خرک به شعاعهای چند رسم کنیم که خط محیطی این دوایر از چشمی های بالا و پایین عبور کند؟مثلا برای ویلن مدل S استراد که طول قالب ان ۳۴/۵سانت است شعاع این دوایر یکی ۶/۵۳ سانت ودیگری ۴/۰۴۱ سانت. ویا اینکه اصولا سازندگان ویلن در این قسمت مدل حفرات F آزادند تا بدلخواه خود عمل کنند؟ سپاسگزارم

بیشتر بحث شده است