یان اندرسون و فلوت راک

موسیقی راک در سالهای ۱۹۷۰ آنچنان مورد علاقه عموم نبود تا اندرسون بتواند تصمیم نهایی خود را بگیرد. او و گروهش جترو تول (Jethro Tull) در اوایل و اواسط دهه ۷۰ با ۱۰ آلبوم درخشان خود باعث درخشیدن بازار ریکوردهای موسیقی شدند، از جمله: آکوالونگ (Aqualung)، سخت همچون آجر (Thick as a Brick)، نمایش پرشور (Passion Play)، کودک جنگ (War Child) و آوازهای جنگل (Songs From the Wood). این گروه با آلبومهایی همچون: زندگی کردن در گذشته (Living in the Past)، اشتباه در جنگل (Bungle in the Jungle)، معلم (Teacher) و تنفس لکوموتیو (Locomotive Breath) به سبک موسیقی راک کلاسیک ادامه دادند.

مصاحبه ای که می خوانید از از جیم نیوسام (Jim Newsom) است که با یان اندرسون (Ian Anderson) نوازنده فلوت انجام شده است.

چه کسی، مشهورترین نوازنده فلوت موسیقی راک و پاپ را تشویق کرد تا به درجه اول فلوت نوازی رسد؟ “اریک کلاپتون (Eric Clapton)، او به عنوان یک نوازنده فلوت شناخته شده نیست به همین علت من فلوت را برگزیدم! به این نتیجه رسیدم که هیچ گاه نخواهم توانست نوازنده گیتار مشهوری همچون او شوم، پس بهتر است کاری را انجام دهم که او نتوانسته بود”.

او میگوید “من نمی خواستم همچون بسیاری دیگر تنها یک گیتار نواز درجه سه باشم، می خواستم کاری انجام دهم تا حدی غیر معمول؛ نیاز برای داشتن سازی دیگری وجود داشت”.

فلوت نوازی او با فروتنی و شکسته نفسی فراوانی آغاز شد، “وقتی گروه جترو تول شروع به فعالیت کرد، تنها دو هفته بود که به نواختن فلوت آغاز کرده بودم، بسیار دوره یادگیری سریع و فشرده ای بود، هر شب در کلاسهای آموزش فلوت رژه می رفتم و خود می آموختم”.

بخشی از اجرای یان اندرسون را بشنوید

یادگیری فلوت در حالی بود که او به ساخت موسیقی در غالب راک نیز مشغول بود و او را به سبکی شخصی و متمایز در موسیقی رساند. “در واقع دوره اول نواختن برایم بسیار بی ثمر بود، به تدریج تکنیکی آموختم که صداهای زائد را حذف کند و بعدها شنیدم که رونالد کیرک (Roland Kirk) نیز از آن استفاده می کرد، این تکنیک همزمان با نواختن، نت ها را می خواند. حدس می زنم اگر واقعا به کلاس فلوت می رفتم آن را رها می کردم (می خندد)، اگر فلوت نوازی را بیشتر به همان شیوه کلاسیک آن دنبال می کردم، برگرداندن آن به سبک راک سخت تر بود”.

اندرسون در هنگام نواختن فلوت تنها روی یک پا می ایستد! “زمانی که سازدهنی می نواختم به میکروفن آویزان می شدم، بسیار ساده بود که در این حالت یک پا را به هوا ببرید و در حالتی معلق بنوازید”. این مورد توجه مردم قرار گرفت و در اولین گزارش درباره گروه جتو تول در سال ۱۹۶۸ نوشتند: “این مرد فلوت می نوازد و روی یک پا می ایستد!”

“روزنامه ها معمولا اینکار را به جای دیگران انجام می دهند، دو چیز را در کنار هم می گذارند و از آن سه می سازند.” اگرچه خود اندرسون اعتقاد دارد نواختن فلوت در آن حالت بسیار طبیعی است، می گوید: “نواختن فلوت حرکتی بی تعادل است، نواختن سازی بادی همچون آن، بدن شما از تعادل باز می داردد. وقتی روی یک پا می ایستید، شما را مجبور می کند که بدن خود را در موقعیت صحیحی قرار دهید تا بتوانید هم زمان بنوازید و تنفس کنید. بعد از سالها انجام آن دریافتم، آن حالتی بود که یکی از خدایان هندی به نام کریشنا به خود می گرفت. همچنین دو تن از خدایان سرخپوستان در آمریکای جنوبی و مرکزی به صورت یک پا می ایستادند”.

آلبوم برخیز (Stand Up) در طول ۳۴ سال اخیر از محبوبترین آثارش به همراه گروه جتو تول است. “زیرا این اولین آلبومی بود که بر اساس موسیقی اصیل نوشته ام، اما آشکارا از عناصر آن در آلبومهای بعدی نیز استفاده کردیم، در موسیقی کلاسیک، بلوز، جاز، موسیقی محلی، موسیقی شرق، موسیقی مدیترانه ای”.

این گروه به زودی CD و DVD جدیدی به بازار عرضه خواهند کرد. هر دو با نام “زندگی کردن با گذشته”. که شامل ضبط زنده کنسرت آنها نوامبر گذشته در لندن است و همچنین چندین موسیقی دیگر، مکامله و سه موسیقی گروهی. اندرسون و گروهش در کنار تور شصت روزه در آمریکا، برنامه های فشرده ای نیز برای آینده دارند. “امسال با چند ارکستر سمفونیک در اروپا و شاید سال بعد در آمریکا کنسرت خواهم داشت”.

“برای من از لحاظ موسیقی تا ۲۰ ماه آینده برنامه ریزی شده”. حال زمان موسیقی راک در سرتاسر آمریکا است. اجرای شب شنبه در نوروا (Norva) چهارمین برنامه آنها در تور آمریکا بود. “مثل همیشه کنسرت ما ترکیبی از موسیقی جدید و قدیم است. ما صادقانه سعی کردیم سبکهای متفاوت موسیقی را در مناطق مختلف که گروه در آن می نواخت، به اجرا بگذاریم”.

یکبار دیگر یان اندرسون ۵۴ ساله روی صحنه خواهد درخشید، تلو تلو خوران روی یک پا، شعری را خواهند خواند که ما آن را قلبا از حفظ هستیم به همان رسایی که ۲۵ سال گذشته خوانده است. “هیچگاه برای موسیقی راک اند رول پیر نیستید… تا زمانی که حس می کنید برای مردن بسیار جوان هستید!”