سجاد پورقناد
به تازگی فعالیت موسیقایی غیر از فضای دانشگاه داشته اید؟
سال گذشته به دعوت مدیر بخش پژوهش های موزه ی موسیقی ایران و با هدف بازنویسی سخنرانی ها و کنفرانس های ماهانه ی تخصصی اتنوموزیکولوژی -که در سالن همایش های موزه ی موسیقی برگزار می شد-، وارد همکاری شدم. کنفرانس های متعدد و متنوعی را که گاه توسط اتنوموزیکولوگ های ایرانی و گاه غیر ایرانی و با موضوعات و روش های جدید و به روز دنیا ارائه می شد، با چشم انداز انتشار کتابی سالانه با عنوان “کتاب سال موزه ی موسیقی” بازنویسی کردیم، که زمستان سال گذشته مراحل مختلف آن به پایان رسید و در انتظار انتشار است.
احتمالا نگاه جدید در محتوای این کتاب، -که بخش مهمی از آن حاصل حضور و ایراد سخنرانی اتنوموزیکولوگ های آلمانی پیرامون پژوهش های جدیدشان بر اساس متدولوژی خاص خود آنهاست-، برای محققان و علاقه مندان ایرانی این رشته جالب توجه و گاه محل مناقشه باشد. با توجه به اختلاف نظرهای معمول بر روی ماهیت این رشته از جهات مختلف در ایران، و تجربه اختلاف نظرها و مناقشات در جلسات برگزار شده، این احتمال بعد از انتشار نیز وجود دارد، که البته می تواند به نفع جامعه ی پژوهشگری در حوزه ی موسیقی شناسی ایرانی باشد.
گسترش مرزهای شناخت شناسانه ی این رشته در سرتاسر جهان، و برگزاری جشنواره ها و سمینارهای مختلف با محوریت اتنوموزیکولوژی جدید، پژوهشگران سنتی اتنوموزیکولوژی را تا حدود زیادی، از پذیرش رسمی شیوه های نوین پژوهش در این رشته را ناگزیر کرده است.
امیدوارم این کتاب به زودی منتشر شده و در اختیار پژوهشگران عرصه ی موسیقی و علاقه مندان به مباحث موسیقی شناسی قرار بگیرد.
موضوع پایان نامه شما چیست؟
پروژه ی پایان نامه ی من در مقطع کارشناسی ارشد اتنوموزیکولوژی، موضوعی است با محوریت استاد علینقی وزیری با عنوان؛ «تحلیل جایگاه و آراء علینقی وزیری در بستر گفتمان سنت-تجدد در موسیقی ایرانی».
مطمئنا برای ایجاد شرایط مناسب در جهت ادامه ی تحصیل در مقطع دکترای اتنوموزیکولوژی در خارج از ایران، بهتر بود موضوعی همانند «بررسی موسیقی سفره خانه ای» که به نوعی «موضوع روز و جذاب» این روزها به حساب می آید، به عنوان پروژه ی پایان نامه ام انتخاب نموده و به صورت گسترده تری مورد مطالعه قرار دهم، تا اینکه بخواهم موضوعی با محوریت «وزیری به عنوان یک موسیقیدان موسیقی کلاسیک ایرانی» را انتخاب کنم؛ اما بعد از بررسی های فراوان و کسب اعتماد از عملکرد ویژه ی وزیری به عنوان عنصری آوانگارد در آموزش موسیقی ایرانی، آهنگسازی و تالیف و با اتکا به راهنمایی های استادم آقای دکتر هومان اسعدی، به این نتیجه رسیدم که جامعه ی پژوهشگری امروز موسیقی نیاز بیشتری به پژوهش در موضوعات مهم اینچنینی دارد.
موضوع «عدم خلاقیت در عرصه ی موسیقی ایرانی» این روزها به شکل برجسته و پررنگی در محافل خصوصی و عمومی مطرح بوده و مناقشات فراوانی بر سر آن وجود دارد. شاید بتوان با بررسی عناصر آوانگارد تاریخ موسیقی کلاسیک ایران و تحلیل و بررسی های منطقی و مستدل بزرگانی همچون وزیری، به راهکارهایی در جهت «کمالگرایی» که یکی از کلیدواژه های صحبت های اخیر شماست و همچنین «نوآوری و خلاقیت» رو به افول در موسیقی ایرانی، رسیده و پیشنهاداتی ارائه دهیم.
در واقع “زیرتیتر” عنوان پایان نامه ی من همین مفهوم را منتقل می کند که به دلیل طولانی شدن عنوان، حذف گردیده است؛ «پیشنهاد روشی برای نزدیک شدن به یک موسیقیدان موسیقی کلاسیک از منظر اتنوموزیکولوژی». البته این “زیر تیتر” در عنوان پروژه ی ابوالحسن خان صبا وجود دارد.
۱ نظر