گفتگوی هارمونیک
از کارهای او یکی ترجمه کتاب «هارمنی» بود که آنهم به کمک مزین الدوله انجام شد و شامل جزوه ای بود که توسط او به شاگردان مدرسه موزیک تدریس می شد و بچاپ هم نرسید. این کتاب در حقیقت یک نوع هم آهنگی ساده برای پیانو بود و بسبک چهارصدایی نوشته نمیشد بلکه آنهم شامل دست راست و دست چپ پیانو بود و به هرحال برای اولین بار تدریس این فن در مدرسه موزیک شروع شد. سالار معزز مارشهای نظامی و سرودهائی هم برای مدارس میساخت که آنها را نیز بهمان سبک «هارمونیزه» میکرد که با پبانو نواخته میشد و برای ارکستر نظامی هم مینوشت که در دسته های موزیک نواخته میشد.
چند قطعه از سالار معزز در کتابخانه هنرستان موجود است یکی بنام «فانتزی ماهور» و دیگر چند پیش درآمد و رنگ که آنها هم بهمان سبک برای پیانوست.
چیزی که باید توجه کرد، در این قطعات فاصله های موسیقی ما حذف شده و به اصلاح امروزی «ربع پرده» ها بصورت نیم پرده نوشته شده و سعی هم شده است که مایه های ماهور و اصفهان انتخاب شود که با حذف ربع پرده های مخصوص نقصی در آهنگ پیدا نشود. پس تا اینجا که شروع هماهنگ کردن نغمات ایرانیست دو نقص موجود است یکی اینکه دقتی در مایه ها و گام های مخصوص ایرانی نشده و هارمونی خاصی که مناسب مایه های ایرانی باشد تجسس نکرده اند.
دیگر اینکه بطور کلی هارمونی بسیار ساده و برای پیانو و در حقیقت نوعی از اکمپانیمان مختصر است. این روش بوسیله دیپلمه های مدرسه موزیک هم ادامه داشت و از حدود مارشها و سرودهای نظامی که همه در گامهای بزرگ و کوچک بودند و یا آهنگهائی که آنها هم در همین مایه ها ساخته میشدند تجاوز نمیکرد و خلاصه هنوز موضوع اینکه چگونه باید آهنگ های خاص موسیقی ایرانی را که در مایه های دیگریست نوشت مورد توجه قرار نگرفته بود.
افسران قدیمی موزیک نظام هم که شاگردان مسیو لومر بودند مانند ناصر همایون و سلیمان خان و حسین خان هنگ آفرین و ابراهیم خان آژنگ نیز همین رویه را داشتند.
هنگامی که آقای علینقی وزیری در سال ۱۳۰۲ بایران بازگشت و مدرسه عالی موسیقی را تاسیس کرد برای اولین بار بفکر افتاد که نغمات موسیقی ایرانی را بدون اینکه خلل و نقصانی در اصل آنها وارد کند با همان فواصل معمولی خود برای چند ساز بنویسد. البته این کار در مایه هایی مانند سه گاه و شور بی اشکال نبود و لازم بود که راهی تجسس شود ولی وزیری این آزمایش را آغاز کرد.
۱ نظر