شکوری: ساعت های طولانی تمرین می کردم

نوشته که پیش رو دارید گفتگویی است با شهره شکوری آهنگساز و مدرس و نوازنده‌ پیانو، این گفتگو در برنامه نیستان در شبکه فرهنگ انجام شده است. شهره شکوری هم اکنون در انگلیس زندگی می کند و به آهنگسازی، نوازندگی و تدریس پیانو می پردازد.

لطفا درمورد خودتان بفرمایید، چطور موسیقی را آغاز کردید و در ایران از محضر چه استادانی استفاده کردید؟

موسیقی را بعد از انقلاب شروع کردم و به دلیل اینکه که تا سالها از هنرستان و دانشکده موسیقی خبری نبود و من هم در شهرستان کوچکی در شاهرود بودم و در این شهر معلمی نبود، خیلی دیر موسیقی را شروع کرده ام. استاد اول من وارطان ساهاکیان بودند و بعد از چند سال به محضر آقای مصطفی کمال پورتراب رفتم؛ هر ۱۰ روز یک بار می آمدم نزد ایشان و باز برمی گشتم که آن موقع ۸ تا ۱۰ ساعت این رفت و برگشت زمان می برد؛ ۴ سال نزد ایشان درس گرفتم و وقتی ساکن تهران شدم چند سالی با صداو سیما همکاری داشته ام.

برای برنامه کودک و فیلم و نزد خانم مارکاریان بودم که همیشه مدیون ایشان هستم بخاطر نوع تدریس شان. ایشان دیدن و شنیدم من را تغییر داد، درک من را از موسیقی دگرگون کرد.

زمانی که نزد ایشان رفتم همه چیز را از اول شروع کردم و بخاطر همین مثلا نوع حرف زدنم، نشستن و راه رفتن و… همه چیز تغییر کردن تا آن چیزی که می گفتند را بفهمم. چون دیر آموختن موسیقی را شروع کرده بودم، خیلی تمرین زیاد می کردم، روزی ۶-۸ ساعت. به این صورت که چهار صبح بیدار می شدم هارمونی و تئوری کار می کردم بعد هم نوازندگی می کردم.

درمورد ادامه تحصیلاتتان در خارج از کشور صحبت کنید، چه استادانی داشتید و متد های تدریس استادان ایرانی و استادانی که خارج از ایران داشتید چقدر تفاوت داشت؟

من در انگلیس تحصیل موسیقی را ادامه دادم؛ از کالج ترینیتی مدرک معلمی پیانو را گرفتم. به نظرم تفاوتی که بین تدریس موسیقی در ایران و اروپا است، این است که آنها خیلی تاکید روی گوش دادن موسیقی می کنند مثلا اگر سونات کار می کردم باید حتما این فرم را با اجرای نوازندگان مختلف می شنیدم تا ساختار این فرم را بفهمم؛ در ضمن وقتی همه اینها را گوش می دهیم، بعد باید آن چیزی که خودمان حس می کنیم را درون اش بگذاریم؛ به نظرم تاکیدی که استادان اروپایی روی این موضوع دارند خیلی زیاد است. آنجا نواختن در جمع خیلی رایج است، باید بتوانیم راحت باشی و در برابر دیگران بنوازید.

شما هم ایران هم در خارج، شاگردان زیادی درس دادید، یک مسئله که در ایران وجود دارد و باعث شک و شبه هنرجوبان موسیقی و مخصوصا سازهای غربی می شود این است که خیلی از هنرجویان اعتقاد دارند، در خارج از کشور سال به سال متدهای آموزش موسیقی تغییر می کند و متدهایی که ما اینجا با آنها برخورد داریم و استادان تدریس می کنند، دیگر در غرب وجود ندارد و کلا منسوخ شده است، آیا چنین چیزی صحت دارد؟ یعنی شما وقتی که در اروپا دنبال یه متد می گردید مثل بیر یا هانون یا متدهای شبیه آن، دیگر اصلا آنها وجود ندارند و در دسترس نیستند و کسی آنها را تدریس نمی کند.

متدها که زیاد هستند ولی خیلی از این متدها هم موفق نیستند یعنی یه دوره ای و می آیند و کسی هم آنها را نمی خرد… متدهای قدیمی مثل بیر چون موزیکال نیستند زیاد طرفدار ندارند ولی با همه اینها مثلا شاگردهایی که من داشتم، می دیدم که آنها را کار کرده اند مخصوصا کسانی که از خاور دور بودند یا آنهایی که روس بودند البته نه اینکه از اول تا آخر بشینند و بزنند بلکه بنا به ضرورتی که برای کارشان دارند، یک سری از این متدها را تمرین می کنند و به نظر من الان به برکت اینترنت می شود خیلی چیزها را خواند و دید و فهمید. بخشی از این مسیر را شاگرد باید به کمک استادش طی کند و بقیه مسیر را خودش بر اساس تحقیقات اش باید یاد بگیرد و کمبد هایش را جبران کند.