خسرو جعفرزاده
در این شعبه اول سازهای بادی و کوبه ای نظامی، همراه با تئوری مقدماتی موسیقی اروپایی و خط نت نگاری فرنگی برای مقاصد موزیک نظام تدریس می شد. (درویش خان هم در عنفوان جوانی در این مدرسه نواختن طبل و نت نگاری را یادگرفت). اما… بعد از اینکه شاگردان ایرانی از این مدرسه فارغ التحصیل و بعد صاحب اسم و رسم (سالار و سرهنگ و تیمسار) شدند، با اطلاع و شناخت از موسیقی به زعم ایشان پیش رفته و «علمی» فرنگی (که تئوری تدوین شده داشت) و البته با در نظر گرفتن جو فرهنگی آن زمان (همگام بودن آزادی خواهی و مشروطه طلبی با تجدد خواهی و فرنگی مابی) بر آن شدند که در خدمت به فرهنگ ایران در راستای تجدد طلبی موسیقی «عقب مانده» را به کلی کنار گذارند.
در سال۱۲۹۷ (هـ ش) اولین مدرسه دولتی بنام «مدرسه موزیک» جدا از دارالفنون، برای «تعلیم موسیقی با روش علمی غربی در ایران» به ریاست برجسته ترین شاگرد لومر غلامرضا مین باشیان ملقب به سالار معزز، تاسیس شد. این مدرسه بعدها با نام های کنسرواتوار و هنرستان عالی موسیقی و در کنار آن ارکستر سمفونیک مهمترین و موفق ترین شاخه تجدد شدند.
موسیقی نوین و علمی ایران: علینقی وزیری
علینقی وزیری در ۱۲۶۶ در تهران متولد شد و در جوانی ضمن خدمت در ارتش و داشتن مشاغل و پست های نظامی و اداری، شاگرد تار آقای حسین قلی و از بهترین تارنوازهای زمان خودش بود. خط نت موسیقی را هم نزد یک کشیش فرانسوی که معلم مدرسه سن لوئی بود (همان مدرسه ای که نیما هم در آن جا زبان فرانسوی آموخت) یاد گرفت و اولین کسی است که ردیف استادش آقای حسینقلی را به خط نت فرنگی نوشت.
او اولین نوازنده ایرانی تار است که در سال ۱۲۹۷، در سن ۳۱ سالگی برای تحصیل موسیقی به اروپا رفت. وزیری سه سال در پاریس و دو سال در برلن، در جمع روشنفکران مجله کاوه، به تحصیل موسیقی مشغول بود و در سال ۱۳۰۲ با کتاب «دستور تار» به ایران برگشت و در کنار مدرسه موزیک دولتی که از دارالفنون جدا شده و فقط موسیقی اروپایی و نظامی تدریس می کرد، یک مدرسه موسیقی خصوصی برای آموزش موسیقی ایرانی و سازهای تار و ویلن (با روش علمی و غربی) ایجاد کرد.
او ضمن تدریس در مدرسه، با تاسیس «کلوپ موزیکال» فعالیتش را با برگزاری کنسرت و برای اولین بار با ایراد سخنرانی و خطابه برای شناساندن شاخه جدیدی از تجدد خواهی در موسیقی، یعنی «موسیقی نوین و علمی ایرانی» در سطح وسیع تری گسترش داد. فعالیت های وزیری بعد از پنج سال به ثمر رسید و در زمان نخست وزیری مخبرالسّلطنه هدایت ریاست مدرسه موزیک به او محول شد.
۱ نظر