گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

جان کیج و ذن بودیسم (۳)

او به زودی خود را مستغرق میان دنیای سریالیسم شوئنبرگ و نئوکلاسیسیسم «استراوینسکی» پیدا کرد و عمیق ترین تآثیرات را از کلاس های آهنگسازی «هنری کاول» پذیرفت. در ۱۹۳۴ به بهترین شاگرد کلاس شوئنبرگ بدل شد. یک بار شوئنبرگ درباره ی او گفت: او برای من نه تنها بهترین شاگردِ آهنگسازی که افتخارِ کشفِ یک نبوغ است.

جان کیج علاوه بر جوایز و نشانه های افتخار هنریِ بسیار، انتقاد های سخت و کوبنده ای را هم از جامعه ی منتقدین دریافت کرده بود. برخی آثار او را نوعی بیهودگی، بی حرمتی، هرج و مرج طلبی در دنیای اصوات که نمی توان آثارش را در حیطه ی هنر موسیقی دسته بندی کرد، تلقی و یک بار از او با عنوان گرگی در لباس میش یاد کردند. حوالی ۱۹۳۴ او در میان انبوه آموخته ها به دنبال راه خود می گردد و گام به گام به موسیقی خودش نزدیک می شود.

دلبستگی او به رقص مدرن و اشتیاق هنرمندان این حوزه به کار با او، سبب شد که طی یک دوره ی دو ساله به عنوان آهنگساز و «آکامپانیست» پیانو در یک آکادمی رقص در «سیاتل» تجربیات جدیدی را به کوله بارش بیفزاید. طی این مدت بود که دریافت تقابل ظریف مابین چکش ها و ســیم های پیانو می توانـد نقش یک پرکاشن را در ارکستر ایفا کند و جرقه ی استفاده از پیانو به عنوان یک ساز کوبه ای، منجر به اختراع و ساخت «پیانوی مهیا شده» از سوی او شد و قطعات زیادی برای این ساز نوشت و بعدها در ۱۹۴۹ برای ساخت این پیانو جایزه آکادمی بین المللی هنر و ادبیات آمریکا را از آن خود کرد. در بهار سال ۱۹۴۳ جان کیج با اجرای اولین «پرفورمنس» در موزه هنرهای معاصر خود را به موسیقیدانی آوانگارد به به دنیای موسیقی معرفی کرد. اما چنانچه شخصیت استوار موسیقائی جان کیج را حاصل نوع فلسفه ی اعتقادی او بدانیم، ناچار به بررسی اندیشه ها و برداشت های او از «ذن بودبسم» هستیم.

ذن بودیسم

– قبل از رویاروئی با «ذن» انسان، انسان است و کوهستان، کوهستان؛ هنگام مطالعه ذن همه چیز سر در گم می شود و پس از این آشنائی باز، انسان همان انسان است و کوهستان همان کوهستان

– بین قبل و بعد از رویاروئی با ذن چه تفاوتی وجود دارد؟

– هیچ فقط گام هایت کمی بلندتر می شوند.

ضیاالدین ناظم پور

ضیاالدین ناظم پور

ضیاالدین ناظم پور
متولد ۱۳۴۵ تهران
آهنگساز، نوازنده رباب، نویسنده

۱ نظر

بیشتر بحث شده است