گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

نوشته ای که پیش رو دارید، بخشی از خاطرات آزاده امیری نوازنده و مدرس تار و سه تار و از شاگردان زنده یاد هوشنگ ظریف است که به مناسبت درگذشت این هنرمند به رشته تحریر در آمده است:

آقای ظریف را سال آخر هنرستان دیدم. اوضاع به سامانی نبود. مدتی قبل هنرستان به خاطر درخواست حقوق اولیه هنرجویان که توسط اعضای شورای فنی از ارشاد خواسته شده بود، تا پای تعطیلی رفته بود. حقوقی که می گویم، خواسته های عجیب و بزرگی نبود، خواسته هایی چون تعویض مکان کوچک و فرسوده هنرستان، تهیه سازهای جدید، بورسیه هنرجویان ممتاز و… اما ارشاد نپذیرفته بود و تهدید به اخراج امضا کنندگان و شورای فنی و نتیجتا تعطیلی هنرستان کرده بود.

مدیر وقت (خانم زهره فشارکی) عزل شد. اعضای شورای فنی و در راس آن آقای حسین علیزاده استعفا کردند و در برابر تهدیدها، دو دسته گی در میان مدرسین آغاز شد. عده ای بر تصمیم شان ماندند و عده ای دیگر منصرف شده و به سر کارشان در هنرستان بازگشتند. اما بیشترین فشارِ این اتفاق بر هنرجویان بود. خصوصا دبیرستانی ها و از همه بیشتر سال آخری ها.

تنها یک لحظه تصور کنید که سال چهارم دبیرستان باشید و بعد از هفت سال آموزش در هنرستان و در شرایطی که به جز درس های عمومی، فقط دروس موسیقی خوانده اید و بدین واسطه راهی برای تغییر رشته ندارید، مدرسه تان به یکباره تعطیل شود و از آن بدتر ضربه حسی عجیب آن بود که معلمینی که عاشقانه دوست داشتی و اساسا انگیزه ادامه یِ مسیرت بوده اند به یکباره و به اجبار مجبور به استعفا شده بودند.

خانم آذرنوش صدرسالک به مدیریت منصوب شده و جایگزینی مدرسین آغاز شد. خیلی خوب به خاطر دارم که صبح روز شنبه خانم صدرسالک من را به دفتر هنرستان خواست و گفت: ببین فلانی و فلانی را برای تدریس هنرجوهای تار سال پایین تر آوردم اما می دانم که شماها زیر بار نمی روید و می خواهید طبق معمول اعتراض کنید و بگویید سرکلاس نمی ریم؛ ولی فقط برای تدریس به شما سال بالایی ها از معلم استادتان خواهش کردم که به هنرستان بیایند که دیگه حرفی نباشد. تهدید توام با استرس ناشی از ایجاد بی نظمی در هنرستان را به وضوح می شد در پس حرف هایش که سعی می کرد در عین اقتدار؛ دوستانه هم باشد، فهمید.

عصر من و مریم رضایی را به عنوان ارشدهای کلاس صدا کرد و به کلاس روبروی دفتر فرستاد. در را باز کردیم و وارد کلاس ساز شدیم. بوی غلیظ و بی نظیر ادکلن اولین چیزی است که به خاطر دارم و بعد قامت کشیده و برازنده آقای ظریف. شیک پوش با موهای جوگندمی و یک خنده آرام و متین. کاملا معلوم بود او نیز در جریان تشنج های قبل قرار گرفته و او نیز می داند که قرار است با هنرجویان اندوهگینی که معلمانشان را از دست داده اند و نیز دوران پر تنشی را گذرانده اند، روبرو شود؛ از این رو حتی بیش از همیشه آرام، متین و مهربان بودند. اولین درسی که از او گرفتم قطعه ای از آقای جلیل شهناز بود که خودشان، نت کرده بودند.

خلاصه اینکه اولین دیدار من با آقای ظریف شاید به خواست و انتخاب خودم نبود. شاید پس از یک طوفان عجیب در هنرستان بود، شاید جایگزینی یک معلم، هرچقدر بزرگ و با تجربه به جای معلمین ات سخت باشد، حتی اگر او معلم معلمین ات باشد، اما به یکی از بهترین تجربیاتم بدل شد.

شاید اگر آقای ظریف و اصرارهایش نبود، هیچوقت مجبور به اجرای اغلب آثار وزیری نمی شدم و مثل همیشه به بهانه ای از آن شانه خالی می کردم، شاید اگر آقای ظریف نبود، بسیاری از کارهای آقای شهناز را نمی زدم (چون کارهای آقای شهناز جزو سرفصل های آموزشی هنرستان نبود)؛ شاید اگر آقای ظریف نبود هیچوقت ردیف موسی خان را نمی زدم (ردیف آموزشی هنرستان میرزا عبدالله و در دوره عالی علی اکبرخان شهنازی بود)

کلاس من با آقای ظریف به گونه ای خارج از عرف معمول شروع شد اما عالی پیش رفت. مهر پدرانه و از همه بیشتر صمیمیت عجیب آقای ظریف مرا دل بسته کلاس ها کرد. دیگر هیچ دغدغه ای برایم باقی نمانده بود به جز لذت و تشنگی یادگیری و یادگیری همیشگی ام.

من حقیقتا از ایشان درس های بسیار آموختم و از همه بیشتر آنکه تجربه معاشرت و شاگردی نزد یکی از متشخص ترین موسیقی دان های این مملکت را پیدا کردم. انسانی که شاید بتوان گفت که اغلب تار نوازان عصر حاضر شاگرد او و شاگرد شاگردانش بوده اند. بسیار خوشحال بودم که او نیز بسیار سریع من را به شاگردی اش قبول کرده است. کاملا به خاطر دارم روز امتحان ساز دیپلم که در حضور ژوری پرتعداد و نام آور هنرستان برگزار می شد که در راس آنها در آن سال آقای پایور عزیز و آقای دهلوی نیز حضور داشتند وقتی وارد جلسه امتحان شدم، با متانت و شخصیت همیشگی شان گفتند: «آزاده امیری شاگرد من است.»

و این لحظه در ذهن من جاودان شد.

پس از اتمام امتحان بیرون آمد و با رضایتمندی و لبخند گفتند: «بهت بیست دادند!» کاملا حس رضایتمندی از موفقیت و نمره شاگردش را می شد در پس چهره اش حس کرد و این حس، مرا بسیارخوشحال می کرد.

امروز مفتخرم از اینکه بگویم شاگرد آقای ظریف هستم.

انسانی که سالها ساز زد، شرافتمند و عاشق زیست، تعلیم داد و تعلیم داد و شاید حقیقتا بتوان او را پدر آموزش تار در عصر حاضر دانست.

استادم روح شما قطعا در آرامش است و عشق و مهر شما در تک تک نت ها و نواخته های ما تا زمانی که صدای تار در گوش و جان ما طنین انداز است و ما می نوازیم جاری و ساریست. شما زنده اید و بی تکرار همانگونه که همیشه بوده اید.

آزاده امیری

آزاده امیری

۱ نظر

بیشتر بحث شده است