گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

درباره داریوش صفوت؛ آن شخصیت برازنده و هنرشناس (۲)

داریوش صفوت (۱۳۰۷- ۱۳۹۲)

دکتر داریوش صفوت این دریچه را باز کرد و خود به کناری نشست و به دلمشغولی های خود پرداخت: فلسفه، فیزیک، ریاضیات، تاریخ، ادبیات، زبان عربی، مراقبه و مکاشفه در خلوت، و مهم تر از همه، تربیت شاگردانی که مجذوب دانش و شخصیت او شده بودند. سخنرانی های او، معرف کاملی برای دانش او نبود و نوشته هایش اصلا کیفیت حضور شفاهی او را نداشت ولی آنچه که مریدان را جذب او می کرد، شخصیت برازنده او بود.

داریوش صفوت تنها شخصیت نامدار تاریخ موسیقی ایران است که چند وجه مهم را یکجا در خود جمع کرده بود: استعداد والای هنری، توانایی ادراک عمیق هنر (هم در وجه آگاهانه و هم به صورت شهودی)، قدرت چشمگیر در نوازندگی سه تار (نه به صورت یک ویرتوئوز تکنیکی بلکه به صورت نوازنده یی خلاق و دارای توان تصرفات اصیل)، زمینه مساعد برای فهم تصوف و انتقال مفاهیم آن به مصادیق موسیقایی، و مهم تر از همه، توان مدیریتی در سطحی بسیار بالادر دوره ۱۰ ساله در مرکز حفظ و اشاعه، نمایان شد.

هوش استثنایی و قدرت انعطاف وی، کمک کرد که دوره های طولانی را نیز در مدیریت گروه موسیقی دانشکده هنرهای زیبا (دانشگاه تهران) و نیز در فرهنگستان علوم، دوام بیاورد و آثار متعددی را منتشر کند. بارها می فرمود: نباید نیروی جوانی ام را برای کارهای اداری صرف می کردم و باید بیشتر به موسیقی و نوازندگی می پرداختم.

جوان ها باید عمرشان را صرف هنر کنند و تا می توانند، آثارشان را منتشر کنند و دست شان در پیری پر باشد.با همه این حرف ها، تاثیر عمیق وجود و اعمال داریوش صفوت در موسیقی ۵۰ سال گذشته ایران، بیش از اینها جای حرف دارد. او تاثیرگذار بود، تحسین ها شد و گاه تا مرز بی انصافی، مورد هتاکی و توهین قرار گرفت که البته پاسخی هم نداد. منش عرفانی وی چنین ایجاب می کرد.

باید گفت اکثریت افرادی که او را مانع جاه طلبی های خود دیده بودند، حتی در این حد نبودند که با او همکلام شوند، و زمانه خیلی زود، اوراق، گشوده آنها را نیز پیش روی مردم صاحب نظر گشود. تاثیر او در آنچه که امروز به عنوان موسیقی سنتی داریم، بسیار است. چه بسیاری از جوان هایی که امروزه حتی نام او را هم نشنیده اند و با نواختن سازهای سنتی و تور کنسرت های آن سوی دنیا، روزگار می گذرانند، بیش از حدی که تصور می شود به او مدیونند. با درگذشت او، فصلی از تاریخ معاصر موسیقی ایران تمام شد و امید که فصلی در شناخت حقیقی او گشوده شود.

روزنامه اعتماد (۲۹ فروردین ۱۳۹۲)

علیرضا میرعلینقی

علیرضا میرعلی نقی

علیرضا میرعلینقی متولد ۱۳۴۵ در تهران
روزنامه‌نگار، پژوهشگر موسیقی و منتقد هنری

۱ نظر

بیشتر بحث شده است