محمدعلی پورخصالیان
سیر صعودی سازهای زهی و از طرف دیگر دینامیک سازهای دیگر به «دوشنبه» میرسد و در دوشنبه که طبق یادداشتهای راوی داستان روز تولدش است، ثابت میماند و با رسیدن به «شعر تو» دوباره بهجریان میافتد و در لحظهای که راوی آرزو میکند که «بارون بزنه» آرام میگیرد. تا اینجای کار تنها نیمهی نخست آهنگ را شنیدهایم و توالی آکوردها، تغییر سرعت یا تمپو، دینامیک سازها و صدای فرهاد در این نیمه از نظر پیوند ترانه و موسیقی، شاهکاری بیبدیل است.
واروژان در مقام تنظیمکننده، فقط به پیوند ترانه و موسیقی بسنده نمیکند. او همانند موسیقیدانان کلاسیک از موسیقی برای شبیهسازی مفاهیم و رخدادهای فیزیکی استفاده میکند. بهترین نمونهی دیگری که بهجز «هفتهی خاکستری» برای این رویکرد او در تنظیم آورد، آهنگ فولکلور «بارونبارون» است. «بارونبارون» با دو نت سی (B) که یک اکتاو با هم فاصله دارند، شروع میشود.
گیتار چندبار این دو نت سی با یک اکتاو فاصله را میزند و صدای ملایم ارگ هاموند هم همراه گیتار است و از گوشهی دیگری، چند میزان بعد، گیتار دو نت سی (B) و سل دیز (G#) را با دوبرابر سرعت اول میزند و تنها چند میزان بعد قانون با چهاربرابر سرعت قبلی همان دو نت را میزند. واروژان پیش از اینکه خواننده بخواند «بارونبارونه»، با گیتار و قانون بارش باران را میآفریند.
واروژان، تهیهکننده و یک صنف
بیانصافی است که واروژان را تنها آهنگساز و تنظیمکننده بدانیم. حضور او بهعنوان رهبر ارکستر پاپ در استودیو و روشی که او برای هدایت خوانندهها در زمان ضبط داشت، در کنار میکس و مستر آهنگهایش او را به یکی از مهمترین تهیهکنندههای موسیقی بهمعنی اصلی و واقعی در تاریخ موسیقی ایران بدل میکند؛ تهیهکننده بهمعنی جورج مارتین و نه بهمعنی کسی که تنها با رابطه و رانت و ارزان تمامکردن کارها، چند آلبوم و کنسرت را در کارنامه داشته باشد.
او در کشوری فعالیت کرد که اهالی فن در حوزههای مختلف هنر همدیگر را قبول ندارند. بااینحال او را همه بهعنوان بهترین قبول دارند و نامش با احترام فراوانی بر زبانها آورده می شود. در زمانی که او فعالیت میکرد مثل زمان حال حاضر، تهیهکنندهها و آهنگسازان و تنظیمکنندهها تمایل زیادی به شکستن قیمتهای همدیگر داشتند تا بتوانند پروژههای بیشتری را بگیرند. گفته میشود در چنان اوضاعی واروژان سعی میکرد تا اوضاع را سرو سامان بدهد. او در این مواقع آهنگسازان و تنظیمکنندهها را باهم متحد میکرد و بهنوعی تشکلی صنفی را سازماندهی میکرد. یادش گرامی.
مجله هنر موسیقی شماره ۱۶۲
احسنت به شما ، چقدر خوشحال شدم که بالاخره یک نفر به واروژان افسانه پرداخت