موریس راول، اسطوره امپرسیونیست (۳)

راول در سالهای ۱۸۹۰ دبوسی را ملاقات کرد، دبوسی نزدیک به دوازده سال از او بزرگتر بود و تاثیر وی بر روی موسیقیدانان جوان از جمله راول فراوان بود. راول به شدت تحت تاثیر زبان امپرسیونیستی دبوسی قرار گرفته بود. در سال ۱۹۰۰ راول به خانه دبوسی دعوت شد و آثار یکدیگر را نواختند. وینز (Viñes) به عنوان نوازنده پیانو از طرف هر دو آهنگساز برگزیده شد.

این دو هنرمند در بسیاری از کنسرتها و برنامه ها به همراه هم شرکت می کردند.

راول و آپاچز (Apaches) حامیان سرسخت اپرای Pelléas et Mélisande دبوسی بودند، این اپرا که خلاف عرف کسالت آور جامعه و مخالف افکار و تائید عموم بود، شهرت و در عین حال بدنامی زیادی برای دبوسی به همراه داشت! هر دو آهنگساز میراث هنری یکسانی در موسیقی خود داشتند اما تفاوت شخصیتی آنان برداشتی متفاوت را از یک نوع موسیقی در برداشت.

دبوسی بیشتر قانونمند و خود جوش بود حال آنکه راول در آهنگسازیش متوجه فرم و ذوق هنری بود. اگرچه آن دو کاملا مستقل از یکدیگر کار می کردند و از راههای متفاوت برای رسیدن به پایانی یکسان استفاده می کردند اما شباهتهای ظاهری آثارشان شواهدی بود برای عموم و منتقدین که به طور غیر قابل توجیهی آثار آن دو را شبیه بنامند. آنان موسیقی یکدیگر را تقدیر می کردند و تاثیر یکدیگر را بر هم انکار نمی کردند.

قسمتی از باله “Daphnis et Chloé” اثر موریس راول را بشنوید با رهبری پیر بولز

پنج قطعه پیانوی راول که به نام “تکامل هارمونیک” معروف است، هر گونه احساسات گرایی را از میان برداشته اما به شنوده پیشنهاد داده که عناصری در اثر وجود دارند که با توجه به قوه تخیل خود آنان تعبیر می شوند. اثر بعدی وی “داستانهای طبیعی” پنج شعر فکاهی است که به صورت پنج حیوان خود را معرفی می کنند.

دو سال بعد قطعه ای برای ارکستر به نام راپسودی اسپانیول (Rapsodie espagnole) نوست؛ این اولین اثر اصلی اسپانیایی راول است که آن را برای پیانو نوشت و بعدها آن را برای ارکستر تنظیم نمود. این اثر در سال ۱۹۰۸ برای اولین بار اجرا شد و جز یک نقد مخالف (“خام و پر زحمت”) تنها موفقیت و نقدهای مثبت به عنوان اثری بدیع در برداشت. اپرایی دیگر “زمان اسپانیایی” پر از طنز و غنی از رنگ، گوناگونی و تنوع فراوانی در استفاده از سازها است.

قسمتی از باله “راپسودی اسپانیول” اثر موریس راول را بشنوید

در سال ۱۹۱۰ “غاز مادر” (Ma Mere l’Oye) که قطعه ای برای پیانو بود، اجرا شد، با این اثر راول، شیوه شومان (Schumann)، موسورگسکی (Mussorgsky) و دبوسی (Debussy) را ادامه داد. در سال ۱۹۱۲ “غاز مادر” قبل از آنکه از قطعه ای برای پیانو به قطعه ای برای ارکستر تبدیل شود برای باله استفاده شد.

در سالهای ۱۹۰۹ و ۱۹۱۱ راول اولین سفرهای خارجی خود را به انگلستان و اسکاتلند انجام داد. در سال ۱۹۰۹ به سفارش سرجی دیاگلیف (Sergei Diaghilev) قطعه ای برای باله به نام دافنز و شوله (Daphnis et Chloé) را ساخت، به همراه والسی نیجینسکی (Vaslav Nijinsky) رهبر رقص، لئون باکست (Leon Bakst) طراح لباس و صحنه، میشل فوکین (Michel Fokine) سراینده اشعار باله و خود راول به عنوان آهنگساز. این اثر سه سال طول کشید تا آنکه آماده اجرا شد!