گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

از صفحه‌ی چهل به بعد جلد دوم بیشتر به آن چیزی پرداخته که نویسنده از پیش آن را هدف کتاب دانسته است؛ موسیقی ایرانی، آن‌هم از طریق ملودی‌های نابش. «رنگ حربی»، کرشمه‌ی ماهور، «زنگوله‌ء راست‌پنج‌گاه» قطعه‌هایی است که به شکل ساده شده از ردیف نقل شده است. در همه‌ی موارد پیش از شروع قطعه توصیه شده با هجاهای معمولی مانند «لا» و «ها» و … وزن درست تمرین شود. به این ترتیب حالت‌های اصلی بر ساس میزان‌بندی و نواخته شدن در گروه از بین نخواهد رفت.

در این قسمت «اتل متل توتوله» با این که ربطی به ردیف ندارد در جهت همین هدف به کار گرفته شده، چرا که وزن شعر این بازی قدیمی عمیقاً با وزن موسیقی ایرانی پیوند دارد.

قسمت آخر که باز آن را می‌توان از دغدغه‌های آذرسینا دانست، تاکید بر شناخت و درست خواندن وزن شعر با استفاده از همان هجاهای معمولی و قابل فهم برای بچه‌ها است. آذرسینا در اینجا شناخت خود از شعر کلاسیک ایرانی را به نمایش می‌گذارد.

او با چنان واژه‌‌های پیش پا افتاده‌ای اوزان عروضی را در ذهن بچه‌ها (که در این مرحله و شاید تا سال‌ها بعد اصلاً نمی‌دانند در حال آموختن چه‌چیز هستند) جا می‌اندازد که کمتر باور کردنی است. برای معرفی هر نوع وزن پس از آوردن هجاها شعری با کلمات روزمره‌ی عادی می‌آورد تا بچه‌ها بتوانند آن را بخوانند و بفهمند. با وجود اینکه این قسمت‌ها برای بچه‌ها است او فراموش نمی‌کند، نمونه‌هایی از شعر شاعران قدیم بیاورد تا مربیان و شاید بچه‌های کنجکاوتر آن ‌را بخوانند و بیاموزند.

از متد ارف تا چهارگاه روشی است برای آموزش موسیقی ایرانی از طریق بومی کردن یک روش آموزشی بیگانه. شاید این روش را بتوان یکی از تلاش‌های انجام شده برای نگاشت ایرانی روش کارل ارف دانست. این روش هنوز کامل نیست و نیاز به آزموده شدن و افزوده شدن تجربه‌ی دیگر کسان این حوزه دارد.

در این روش هیچ اشاره‌ای به حد پایین سن بچه‌هایی که می‌توانند در آن شرکت کنند نشده است اما از بعضی قراین می‌توان حدس زد که (به‌خصوص برای قسمت‌های پایانی جلد دوم) باید بچه‌ها دست‌کم سواد خواندن و نوشتن داشته باشند؛ یعنی سال‌های اولیه‌ی دبستان. در ضمن مشخص نیست در آن فکری برای آموزش سازهای ایرانی (یا علاقه‌مندسازی) به بچه‌ها شده یا اصلاً چنین هدفی در کار نبوده است.

همچنین این روش گرایش کلامی (یا شعری) بسیار قوی دارد؛ معلوم نیست این همه تاکید جنبه‌های دیگر موسیقی را مختل نکند. به نظر می‌آید که این کتاب‌ها را بتوان همراه دیگر کتاب‌های روش ارف در کلاس‌ها برای آشناتر کردن شاگردان با موسیقی ایرانی به کار برد.

فرهنگ و آهنگ شماره‌ی ۲۶

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

  • سلام خانم شیدایی فر گرامی . بنده بحث های هارمونی شما رو پیگیری کردم . سایت فوق العاده مفید است ولی از آنجا که گاهی باید برخی مسائل را چند بار مرور کرد تا کاملا در ذهن بماند خواندن و تکرار آن برای بنده که خیلی زیاد با مانیتور کار می کنمعذاب آور می شود . بخصوص که فونت نوشته ها کمی کوچک است . ممنون می شوم اگر مرجعی یا کتابی را به بنده معرفیب نمایید . مخصوصا در مورد علم صدا . بی صرانه مشتاقم تا اطلاعات بیشتری راجع به ویژگی های اصوات داشته باشم . اینکه چه عوامل علمی ممکن خواهد بود بر جذاب شدن یک قطعه موسیقی اثر بگذارد یا اینکه دلایل علمی که باعث رسا تر بودن صدای برخی نت ها و سازها می شود . ممنون می شم بنده را راهنمایی فرمائید و بسیار سپاس گذار خواهم بود که جواب را برای بنده ایمیل فرمائید.

    موفق و پیروز باشید

بیشتر بحث شده است