فقط تصور کن! (۴)

هیجان، نوآوری، محبوبیت – حرکت!
موسیقی بیتل ها عین تناقض بود: تلفیقی بی بدیل از شور و هیجان، نوآوری و در عین حال جدیت. شعرهای بیتل ها با محتوا بود، اما در عین حال شوری در شنونده ایجاد می کرد که پلیس مجبور می شد هربار برای حفظ امنیت اعضای گروه و تماشاگران تدابیر امنیتی خاصی را در نظر بگیرد.

سبک موسیقی آنها هم ترکیبی جالب داشت؛ سرچشمه الهام آنها را شاید بتوان سبک های متنوعی چون: بلوز سنتی، ریتم و بلوز چاک بری، راک اند رول الویس پریسیلی، ترانه های عامیانه انگلیسی و شعرهای باب دیلن دانست. حتی نفوذ موسیقی مذهب های هندی هم در آثار آنها حس می شود و همین آنها را به سمت تجربه مخدرهای توهم زا سوق داد.

بیتل ها در پی حذف قید و بندها بودند و برای رسیدن به این هدف کلیشه های ملودیک و هارمونیک را آگاهانه از آوازهایشان حذف کردند. همین، موسیقی آنها را سنگین تر و پیچیده تر می کرد. آوازهای این گروه، اغلب به جای تکیه بر گام های ماژور و مینور بر مبنای مدهایی ساخته می شدند و واژگان هارمونیک آنها غنایی بیش از اغلب آثار راک داشت.

این آوازها گاه دارای تغییر وزن و عبارت هایی با طول های نامنظم هستند. در این میان چیزی که از همه بیشتر جلب توجه می کرد، استفاده بیتل ها از صداهای متنوع الکترونیک و غیر الکترونیک بود که پیش از آنها شاهدش نبودیم.

« هی پسر، امروز خبر خوندم

راجع به مردم خوش شانسی که موفق شده بود

اما بقیه خبرها ناراحت کننده بودند،

من فقط مجبورم که بخندم

و عکس دیدم »

A Day in the Life، با این جملات شروع می شود. این آهنگ آخرین آواز سیکل Sgt. Pepper s Lonely Hearts Club Band است که در آن گیتار الکتریک با نمودی بی سابقه وارد موسیقی راک می شود. Sgt. Pepper s Lonely Hearts Club Band را واقعا می توان نقطه عطفی در تاریخ موسیقی راک دانست.

این آلبوم یکی از نخستین صفحه های راک بود که به صورت یک سیکل یکپارچه آوازی تنظیم شده بود و شعرهای آن چنان درخور توجه بودند که بر جلد آلبوم چاپ شد. ۱۳ آواز این سیکل به مدد نمایشی مجازی در یک تالار موسیقی انسجام می یابند؛ تالاری که در آن شنوندگان با تماشای تنوعی گیج کننده از پرده های نمایشی سرگرم می شوند.

«هی پسر، امروز یک فیلم دیدم

ارتش انگلیس تازه جنگ را برده بود

مردم رویشان را برمی گرداندند

اما فقط من مجبور بودم در حالی که کتاب می خواندم، نگاه کنم »

در اینجا با زبانی ساده ما با واقعیتی خشن و دردناک روبه رو می شویم. طرح این آواز چیزی به این شکل است:

پستلود A2 اینترلود دوم B اینترلود اول A2 A1 A مقدمه

در بخش های A2 A1 A اواز جان لنن که با ظرافت تمام به شیوه ای گسسته اجرا می شود و از خشونت و جنگ می گوید، کیفیتی «غیرواقعی» دارد. در بخش A1 با واژه های He blew his mind out آغاز شده و با ادای واژه House of Lords بر یک نت زیر پایان می یابد. آغاز بخش A2 با ادای عبارت a film today saw I و پایان آن با پرداختی محو شده و تریل گونه از واژه های turn you onاست این واژه ها زمینه ساز پیدایش اینترلود وهم انگیز اول هستند؛ اینترلودی که در آن بلوک غول آسای صدای الکترونیک و ارکستر _بر زمینه ضرب هایی کوبشی_ تلنبار شده و رفته رفته قوی تر می شود و اوج می گیرد.

این صدای حجیم ناگهان بریده می شود تا راهگشای ضربان هایی بی وقفه و زنگ ملایم یک ساعت شماطه دار شود. پل مک کارتنی، چنان که گویی از یک رویای آزارنده بیدار شده باشد، به توصیف رخدادهای زندگی روزانه خود می پردازد (بخش B). بخش B به سبب ضرب نیرومندتر، ریتم سرزنده تر و حالت طبیعی تر صداهای آوازی، با بخش های آغازین در تضاد است. واژه های I went into a dream باا آغاز دومین اینترلود – که در آن صدای دوردست آوازی واژه ah را ادا می کنند و صداهای ارکستر نیز به تدریج از نظر ملودیک برجستگی می یابند، می آمیزد.

پس از بازگشت بخش A2-I read the news و آخرین واژه ها (turn you on) پستلودی می آید که شبیه به اینترلود اول اما از نظر ساختار صداهای الکترونیک و ارکستری از آن نیز قوی تر است. پستلود با یک آکورد بم می ماژور که محو آن نیم دقیقه به درازا می کشد پایان می گیرد. این محو کندگویی می خواهد تنش های مهیب سیکل آوازی را از میان ببرد.