سجاد پورقناد
در ادامه مصاحبه با آقای علی رحیمیان راجع به فعالیت های هنری ایشان، در این مطلب قسمت دوم این مصاحبه را می خوانیم.
کنسرتو برای سازهای ایرانی چطور؟ مثل کاری که آقای دهلوی برای سنتور نوشتن؟
به آن شکل نه! بیشتر کارهای من با کلام هست؛ ولی گفتم! دوست دارم چنین کارهایی بکنم ولی واقعا” فرصت اش برایم پیش نیامده است.
من ۲۳ – ۲۴ سالم بود که در ارکستر آقای دهلوی (ارکستر صبا) ساز می زدم، در سالن فارابی وزارت هنرهای زیبای سابق (در بهارستان) و در هنرستان ملی که ایشان رئیس اش بودند و البته من هنرستان عالی بودم ولی گاهی آنجا هم می رفتیم و قطعاتی می زدیم.
کنسرتو ویلنی هم اجرا کردید؟
زمان هنرستان بله! ما زمان هنرستان یک پروگرام خاصی داشتیم که باید اجرا می کردیم.
چه کنسرتوهایی را زدید؟
دورژاک، باربر، هیندمیت، موتسارت و…
ساموئل باربر را چه کسی رهبری کرد؟
با ارکستر نبود من با تنظیم پیانو زدم. اتفاقا اصلا در ایران هم اجرا نشده…
شما هم که گفتید من تعجب کردم چون ایرانی ها اصلا” تو در حال و هوای اجرا کردن کنسرتوهای اینچنینی نیستند!
بله، اصلا” در دوره هنرستان هم کسی این قطعه را اجرا نکرد و فقط من زدم.
آن زمان کسانی که کنسرتو ویلن های در این سطح اجرا می کردند چه کسانی بودند؟
خوب آن زمان کسانی که در هنرستان بودند، همدوره ای های خودم، دوستان خودم یا کسانی که بالاتر از ما بودند.
کنسرتوهایی در این سطح می زدند؟
البته! بله، بچه هایی که می خواستند لیسانس بگیرند برنامه ای داشتن که مشخص بود باید اجرا می کردند و در سطح مدرکی که می خواستند بگیرند بود؛ ولی متاسفانه الان می بینم کسانی لیسانس می گیرند که چیزهایی که می زنند اصلا” سطح اش قابل مقایسه نیست با قطعاتی که ما آن زمان می زدیم! بچه هایی که الان لیسانس می گیرند و پروگرام هایی که می زنند اصلا” خیلی پایین هست و قابل قیاس نیست با زمان ما… و گاهی با بچه هایی که در این زمینه کار می کنند (که تقریبا” نوازندگان خوبی هستند) صحبت می کنم می بینم که سطحشان نسبت به گذشته ما پایین است.
چه کنسرتوهایی از موتسارت زدید؟
من ۴ کنسرتو از ۵ کنسرتو ویلن او را زدم، کنسرتو مندلسون و… بقیه قطعاتی که در برنامه هنرستان بود.
کنسرتو ویلن بتهون را زدید؟
نه! البته می خواستم بزنم ولی لیسانسم را با کنسرتو ویلن هیندمیت گرفتم. از سال ۵۶ هم که ارکستر مجلسی صدا و سیما بودم بعد از انقلاب هم که این ارکستر منحل شد در صدا و سیما به عنوان کارشناس موسیقی ماندم و الان که ارکستر سمفونیک صدا و سیما کار می کند، مایستر این ارکستر هستم.
در این فکر نیستید که کنسرتی بدید و کنسرتو ویلنی یا اصلا” کارهای خودتان را اجرا کنید؟ فکر می کنید استقبال بشود؟
چرا! من این را از ته قلب می گویم که آرزو دارم یک ارکستر بزرگ در اختیارم باشد که بتوانم با آن ارکستر قطعات خودم را اجرا کنم.
کلا” چند قطعه ساختید؟
فکر کنم صد تا بشود!
بخشی از متن مصاحبه همه اینها در صدا و سیما هست؟
بله
پس همه ضبط شده؟
بله در آرشیو موجود است.
آیا اینها قابل دسترسی هست؟
باید رفت آرشیو و آنجا دید…
اینها تا حدی رسیده اند که اجرا هم شده حالا اگر شنیده نشود…
امکانش نیست دیگر… گفتم، من آرزو دارم که امکاناتی بود که می شد این کارها را اجرای زنده کنیم و فکر می کنم خیلی هم استقبال می شد ولی کلا” ارزشی برای این کارها قائل نیستند ولی الان این خواننده های جوان کنسرت می دهد اما این امکان برای ما نیست چون آن ها ساپورت می شوند… حمایت این است که مثلا” وزیر ارشاد بیاید و بگوید دو سه تا از کارهایت را با ارکستر سمفونیک اجرا کن که این هم تا حالا پیش نیامده یعنی نخواستند!
نظرتان در مورد اجرا با ارکسترهایی مثل ارکستر ملی چیست؟
آقای فخرالدینی از طرف بچه های همانجا برای من پیغام دادند که اگر می خواهی دو، سه تا پارتیتور بیارید تا اجرا کنیم (از همان کارهایی که برای آقای سراج بود) ولی ببینید! این طرز دعوت چندان زیبا نبود البته من ارادت خاصی به آقای فخرالدینی دارم ولی دوست داشتم خود ایشان با من صحبت می کردند و می گفتند این کار را بکنیم… یک جوانی را فرستادند و این برایم چندان جالب نبود. هنوز هم اگر توانایی اجرایش را داشته باشند و ارکستر بتواند اینها را اجرا کند و امکاناتش را داشته باشند (چون ارکستر ملی هم مشکلات خودش را دارد؛ ارکستر محدود است و بعضی از سازها را ندارد و…) چرا! اگر تمایل داشته باشند به شرط اینکه اجرای خوبی داشته باشند من حاضرم. به نظر من خیلی هم تاثیر خوبی دارد روی جوانها تا اینکه، کارهایی که ارزش آنچنانی هم ندارد و عده ای می آیند و می زنند می روند… اجرا شود! بهتر است ما موسیقی را با این شکل ارائه بدیم به جوان ها… بالاخره این کار یک هیجان خاصی دارد، ارکستر بزرگ باشد مردم ببینند جذاب تر است تا اینکه چهار تا ساز ایرانی بشینند و چهار نفر تکنوازی کنند و این سولو بزند و آن سولو بزند و… این زیاد جذاب نیست! ولی یک ارکستر بزرگ، چند تا قطعه خوب ایرانی اجرا کند… چرا! خواهان دارد. شاید چون بودجه سنگین می خواهد این کار را نمی کنند! نمی دانم.
۱ نظر