گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

فخرالدینی: رهبری ایرانی اصول دیگری دارد

من آرزو کردم کاش قطعات با کلام یا بی‌کلام که آن دوران نوشته بودم را استاد صبا می‌دیدند؛ چون آنها از نظر خودم بسیار بهتر بود اما هیچوقت نتوانستم به استاد صبا بگویم که قطعاتی که قبلا نوشته‌ام را ببیند و نظرشان را بشنوم ولی بعدها پشیمان شدم که چرا این کار را نکردم… استاد صبا مرد بسیار مهربانی بود و بعضی‌ وقت‌ها بیشتر از نیم ساعت از خاطرات خود برای ما تعریف می‌کرد و همینطور فرصت مناسبی برای من بود که کارهایم را به ایشان نشان دهم ولی هیچ وقت چنین اجازه‌ای ندادم که از استادم چنین درخواستی داشته باشم، اگر امروز بود چنین کاری را می‌کردم.

پورقناد: در بین موسیقیدان های آن دوره، تقریبا هیچ کس، رهبری را به صورت حرفه ای نیاموخته و اگر هم بعدا در این زمینه تحصیل کرده اند، ابتدا بدون گذراندن دوره ای در این زمینه چوب رهبری به دست گرفتند؛ چرا شما که با رهبرانی مثل آقای توماس کریستین داووید در ارتباط بودید، هیچوقت به فکرتان نرسید به صورت کلاسیک رهبری را آموزش ببینید؟

– به فکرم رسید، ولی احساس میکردم و میکنم که رهبری موسیقی کلاسیک با موسیقی ایرانی سازگاری ندارد. موسیقی ایران به دور از نمایش‌های خاصی موسیقی‌غربی ا‌ست. موسیقی ایرانی به حال و هوای خاص خودش نیاز دارد. آدم‌های نظیر روح الله خالقی در من اثرات مثبتی گذاشتند. فیگورهای رهبری در درجه اول برای من مهم نبود؛ بلکه منش‌های یک رهبر ارکستر برای من مهم بود. به طور مثال یاد یک خاطره‌ای افتادم که در این زمینه برایتان تعریف می‌کنم؛ یک روز که آقای خالقی ارکستر را رهبری می‌کرد، یکی از نوازندگان گفت: “استاد این قطعه را همانطوری که نوشتید باید بزنم؟” این گفته کمی تعجب آور بود و من منتظر بودم ببینم که استاد خالقی در جوابش چه می‌گوید، استاد خالقی که خودکار دستش بود و با آن رهبری می‌کرد؛ قلم را به سوی این نوازنده پیش برد و گفت: “اگر می‌توانی طور دیگری بنویسی بنویس و ما همانطور می زنیم.”

این درس بزرگی بود برای من که تشنه یادگیری بودم؛ چرا که در چنین شرایطی ممکن است اوضاع ارکستر به کلی بهم بریزد. اگر آقای خالقی می‌گفت که تو سواد این کار را نداری که اظهارنظر کنی، وضعیت ناآرامی به وجود می‌آمد ولی با لحن ملایم و با آن شیوه جواب آن نوازنده را داد که آن نوازنده بسیار شرمنده شد و گفت: “من منظوری نداشتم و یک سوال پرسیدم.”

از این گذشته، به طور کلی موسیقی ایرانی پر از ظرایف است و تزئیناتی دارد که در موسیقی غرب نیست. در موسیقی ایرانی یک ظرایفی وجود دارد که نیاز است حتما در نت نویسی، ظرایف نوشته شود مانند مالش‌هایی که وجود دارد و همه اینها نیازمند دقت خاصی‌ است. اجرای موسیقی ایران یک شناخت لازم دارد؛ یعنی هر نت آن باید با شناخت نواخته شود و اگر این شناخت از موسیقی ایرانی حاصل نشود به هیچ وجه نمی‌توان حالت موسیقی ایرانی را پیدا کند؛ در همین راستا، اگر قوی‌ترین نوازنده ها هم این شناخت را نداشته باشند، سازشان به دل شما نمی‌نشیند… ما همه اینها را امتحان کرده‌ایم!

موسیقی ایرانی دارای ظرایف خاصی خارج از تکنیک غربی ا‌ست که تا اینها را به دست نیاوریم، یک رهبر ارکستر ملی خوب نمی‌شویم.

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

دیدگاه ها ۴

  • be nazare man har chand aghaye fakhredinni az asatid ma hastand vali dar morede inke miguyand rahbarie orchestre irani ba jahani fargh darad man kami be fekr foru miravam.akhar tamami in adab o rosum az gharb amade va shayad betavan goft ke ha r rahbari daraye style khodash hast .va dar tamami in taarifi ke kardand kalami az moerteza hannaneh harf nazadand dar hali ke dar orchestre farabi ham semat dashtannd va ghablan harf ash ra mizadanad .omidvarim fke az ma mokadar nabashand vali be har hal kash yade hame ra ke mikonand kassani ke hata nazdik budand ra az ghalam nandazand har chand ahamiati nadarad.donyaye emruz donyaye ajibist.

  • hala zadan chand asar hannaneh anghadre mohem nist ke khodeshn beharhal az hamkarane u budand va man yadam azt ke dar orchestre melli chizi ke baesse narahatie man shod in bud ke be partiture assare hannanenh part ghanun va daf va sazhaye sonati ezafe kardand ke poedare man hargez chenin kari ra naneveshte bud.vali be har jhal man shakhsan ishan ra dust daram va barayeshan arezuye movafaghiat mikonam.

  • سلام استاد تو رو بخدا موسیقی خالی نام جاوید وطن رو برای دانلود بزارید یا به ایمیلم بفرستید خواهش میکنم . ما باید برای دهه فجر این سرود رو اجرا کنیم به عنوان مسابقه اما اهنگ خالیش رو گیر نیاوردیم . ممنون از شما

  • دوست گرامی حقوق مادی و معنوی این اثر به آقای پیمان سلطانی تعلق دارد و به هیچ سازمانی تا کنون اجازه استفاده از این اثر داده نشده است. به زودی آلبوم وطنم با صدای آقای شهرام ناظری به انتشار می رسد.

بیشتر بحث شده است