فواصل در موسیقی

در موسیقی به فضای میان دو نتی که با یکدیگر مقایسه می شنود، فاصله بین آنها گفته می شود. ممکن است این دو نت یا باهم نواخته شوند (بصورت آکورد) و یا بطور متوالی (بصورت

ملودی) به دنبال هم.

– در گام دو ماژور فاصله میان نتهای “دو” تا “ر بمل” یعنی از C تا Db را دوم کوچک میگویند که معادل نیم پرده است. حالا اگر پایه گام شما مثلآ “سل” باشد، فاصله G تا Ab باز هم

معادل دوم کوچک است.

– فاصله بین نت “دو” تا نت “ر” یعنی از C تا D را فاصله دوم بزرگ می گویند که معادل یک پرده کامل است. حالا اگر همین فاصه را از گام Eb ماژور که در جز (Jazz) زیاد هم بکار برده

می شود بخواهیم اجرا کنیم، فاصله دوم بزرگ چیزی نیست جز فاصله میان Eb و F (نت “فا”).

– در همان گام دو ماژور فاصله میان نت “دو” و بمل شده نت “می” یعنی C تا Eb را سوم کوچک می گوییم که صدای کاملا” آشنایی دارد و از مشخص های اصلی یک آکورد مینور است.

فاصله سوم کوچک از یکی از دو مهمترین فاصله ها در موسیقی است که شامل یک و نیم پرده است.

– فاصله میان “دو” و “می” در گام دو ماژور یعنی C تا E بنام سوم بزرگ است که شامل دو پرده کامل است. این فاصله هم در ساختن آکوردها بسیار مهم است. نکته کاربردی آن که

گوش یک موزیسین خوب باید بتواند به راحتی فاصله های سوم کوچک و بزرگ را از هم تشخیص بدهد، که این مهم جز با تمرین بدست نمی آید.

– فاصله بعدی در گام دو ماژور فاصله چهارم درست (یا Perfect) است یعنی بین C و F. عمومآ گیتاریست هایی که آکوردهای ساسپندد (Suspended) مانند “sus4” استفاده کرده باشند این

فاصله را بخوبی می شناسند. همین فاصله در گام لا ماژور تبدیل به فاصله بین A تا D که معادل دو و نیم پرده است، می شود.

– فاصله مهم بعدی در گام دو ماژور فاصله ای معراف به ترایتن (tritone) است که بعدها خواهیم دید که چگونه این فاصله میتواند جایگزین آکورد درجه پنجم گام شود. این فاصله در واقع افزوده

شده چهارم درست است یعنی معادل سه پرده کامل. در گام دو ماژور اگر فاصله چهارم درست (‍C-F) را نیم پرده اضافه کنید به ترایتن که به آن چهارم افزوده یا “augmented 4th”

هم گفته می شود خواهید رسید. فراموش نکنید که این این فاصله را میتوان به دو فاصله کوچک یک و نیم پرده ای نیز تعبیر کرد.

– فاصله پنجم که از همه معروف تراست، در گام دو ماژور از “دو” تا “سل” یا در گام می ماژور از “می” تا “سی” و الی آخر مشخص می شود. این فاصله که معادل سه و نیم پرده است

را می توان جمع یک فاصله سوم بزرگ با یک سوم کوچک دانست. در یک گام معتدل (گامی که همه نیم پرده ها مساوی هستند) اگه از این فاصله نیم پرده کم کنیم به همون فاصله قبلی یعنی

ترایتن خواهیم رسید. که به آن “diminished 5th” گفته می شود.

– فاصله پنجم افزوده هم خیلی کاربرد دارد کافی نیم پرده فاصله پنجم درست را بالا ببریم تا به “augmented 5th” برسیم، یعنی از ‍C تا G#.

– فاصله بعدی ششم بزرگ است یعنی از “دو” تا لا “یا” در گام “لا” بمل ماژور از Ab تا F، این فاصله معادل نه عدد نیم پرده است. از این فاصله اگه نیم پرده کم کنیم به “minor 6th” یا

ششم کوچک می رسیم که در موسیقی از آن زیاد استفاده می شود. همینطور اگه نیم پرده به آن اضافه کنیم به ششم افزوده یا “augmented 6th” خواهیم رسید.

– فاصله بعدی هفتم بزرگ است که از یازده نیم پرده تشکیل شده و بعنوان مثال از “دو” تا “سی” یا در گام سی بمل ماژور از Bb تا A است. می توان آنرا ترکیب دو فاصله سوم بزرگ و

یک سوم کوچک هم دانست. مشخصه اصلی یک آکورد پر کاربرد CMaj همین فاصله است.

– فاصله متداول دیگر در موسیقی جز هفتم کوچک است. یعنی در گام دو ماژور فاصله “دو” تا “سی” را نیم پرده پایین بیاریم، به “دو” تا “سی” بمل برسیم به یک فاصله هفتم کوچک

رسیده ایم. .ویا در گام می بمل ماژور به Eb تا Db می رسیم. این فاصله از یازده نیم پرده تشکیل می شود.

– فاصله بعدی همون اکتاو یا هشتم است که معادل فاصله یک نت با نت یک اکتاو بالاتر خود است.