مهاجری: گمان می کنم وارد دنیایی متفاوت شده ام

شاهین مهاجری یکی از معدود آهنگسازان میکروتنالیست مطرح در عرصه بین المللی است ولی در کنار آهنگسازی و فعالیت های فشرده در زمینه نویسندگی موسیقی، گاهی نیز به نوازندگی تنبک می پردازد. تیر ماه امسال مقاله “فواصل زمانی” شاهین مهاجری در جشنواره سایت های موسیقی مورد تقدیر قرار گرفت و در آخرین ماه امسال او دومین جایزه خود را، اینبار در زمینه آهنگسازی میکروتنال برده است. با او درباره فعالیت و موفقیت هایش به گفتگو می نشینیم.

موسیقی را با چه سازی و چه استادی شروع کردید؟


ورود من به عالم موسیقی از سال ۱۳۶۹ و با آموختن ساز تنبک بر اساس کتاب شادروان استاد حسین تهرانی نزد مرحوم استاد فرهنگفر صورت گرفت.

اگرچه در این مدت کوتاه مسقیما شیوه استاد را از ایشان نیاموختم، اما به جهت همسایگی و به گوش رسیدن صدای ساز او و فرزند گرامیش، آرش، ساختار ذهنیم شکل گرفته و به برداشت خاصی از نوازندگی این ساز دست یافتم. شیوه نوازندگی ایشان هسته اولیه احساس موسیقایی مرا شکل داد.

از چه سالی وارد عرصه آهنگسازی میکروتونال شدید؟


با توجه به علاقه شخصی به بحث کوک و فواصل موسیقایی، اوائل سال ۱۳۸۳ به عضویت گروه تخصصی
“The Tuning Group” در Yahoo
درآمده و از همان زمان شروع به یادگیری، تحقیق و تجربه در زمینه میکروتونالیته کردم. در این گروه اکثرا افرادی عضو هستند که در این موضوع تحقیق کرده و به دانش این مقوله میافزایند.

در این بین به تجربه در زمینه ساخت موسیقی میکروتونال نیز پرداختم که بیشتر جنبه تجربی برای خودم داشت.

همزمان به مطالعه شخصی در زمینه آهنگسازی و علوم مرتبط نیز دست زدم و به اندازه توانم بهره بردم. احساس می کنم طی این چند سال در این زمینه به یک بیان خاص رسیده ام و در دیداری که حدود ۲ سال پیش با هنرمند عزیز و مدرس دانشگاه آقای دکتر کیاوش صاحب نسق داشتم، ایشان مرا در زمینه ادامه تحقیقات تئوریک و موسیقی تجربیم بسیار دلگرم نمودند.


آیا آهنگسازی به شکل کلاسیک را هم تجربه کرده اید؟


به صورت شخصی و تجربی برای دل خودم انجام میدهم ولی به صورت رسمی خوشبختانه خیر! خوشبختانه از آن جهت که حیطه میکروتونال در موسیقی دنیایی کاملا بکر و متفاوت با آهنگسازی در فضای سیستم ۱۲ نیم پرده ای است؛ دنیایی که در آن در فواصل و صدادهی جدید، بیان ملودیک جدید، چند صدایی جدید، تنالیته و مدالیته جدید، همگی من را به گونه ای مسحور می کنند که گمان می کنم وارد دنیایی با خلقتی متفاوت شده ام.

تصور این را بکنید که همانند سیستم نیم پرده ای ۱۲ درجه ای شما می توانید تعداد بیشماری گام ۱۲درجه ای میکروتونال ایجاد کنید که هر کدام رفتار متفاوتی نشان می دهند.

سیستمهای اکتاوی تتراکوردی، سیستمهای غیراکتاوی تتراکوردی، سیستمهایی دارای درجه پنجم یا بدون آن، سیستمهای تقسیم مساوی یا نامساوی. سیستمهای کوک بر اساس ساختار داخلی صدای اشیاء… واقعا دنیای جدیدی است!