گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

واریاسون روی ii-V-I، قسمت اول

بسیاری از قطعات موسیقی Jazz
از توالی آکورد ii-V-I یا واریاسیونهای مختلفی که روی آن انجام می شود بدست می آید.
می خواهیم راجع به چند توالی آکورد دیگر که می تواند از این توالی ساده ساخته شود
صحبت کنیم.

Tritone Substitutions
قبلا” راجع فاصله یا آکورد
Tritone صحبت کردیم، نوازندگان Jazz به کررات این آکورد را جایگزین آکورد پنجم می
کنند. Tritone چیزی نیست جز bII بنابراین کافی است بجای توالی آکورد ii-V-I از
توالی ii-bII-I استفاده کنیم.

بعنوان مثال در یک گام دو ماژور توالی آکورد معمول
Dm-G-C به Dm-Dbm-C تبدیل می شود. همانطور که قبلا” هم گفتیم علت نامگذاری آن این
است که فاصله Db از G معادل یک فاصله Tritone (معادل سه پرده یا یک چهارم افزوده)
می باشد. بنابراین شما هر لحظه که احساس کردید موسیقی یکنواخت شده است می توانید
آکورد V را به bII تبدیل کنید. همچنین ممکن است شما در مواردی که آکورد bII در قطعه
قرار دارد جای آنرا به آکورد V بدهید. به این مثال گوش کنید :

audio file
Dm-G7-C , Dm-Db-C

حل کردن آکورد V به یک آکورد جدید
شما همواره می
توانید از آکورد درجه V در یک توالی آکورد ii-V-I به یک درجه اول جدید بروید به
عنوان مثال موسیقیدانان Jazz اغلب از این دو روش استفاده می کنند :

– حرکت
از به نیم پرده پایین تر از درجه V، بعنوان مثال در همان گام دو ماژور از G7 به
F#Majour که در این حالت پایه جدید فا دیز می باشد.
– حرکت به بالا یا پایین با
یک درجه چهارم افزوده مثلا” در همان دو ماژور حرکت از G7 به C#Majour.

دقت
کنید که این حل ها یا پرشها شبیه این می ماند که برای مدت کوتاهی شما به گام دیگری
مدولاسیون انجام داده اید و با وجود آنکه شنیده شدن یک آکورد جدید دیگر بعنوان درجه
I کمی غیر منتظره می باشد اما خوب و Jazzy صدا می دهد. به این مثال ها دقت کنید :

Em7-A7-D-Em-A7-Ab7 … (پرش به نیم پرده پایین تر)

Cm-F7-Bb-Cm-F7-B7 … (پرش به یک فاصله چهارم افزوده)

در این دو مثال
ابتدا یکبار توالی ii-V-I را در یک گام پایه اجرا کرده ایم و سپس در مرتبه دوم از
درجه پنجم به درجه اول جدیدی پرش کرده ایم. به این مثال گوش کنید و توجه کنید پس از
رسیدن به Ab7 چه حس سنگینی و آرامشی به انسان دست می دهد :

audio fileEm7-A7-D-Em-A7-Ab7

حل کردن آکورد V به گام مینورهای
نسبی

در این حالت شما از آکورد سوم progression که همان درجه پنجم است می
توانید به دو مینور حرکت کنید :

– حرکت به مینور نسبی گام اولیه که یک سوم
کوچک پایین تر از گام ماژور است مانند حرکت از G7 در مثالهای قبل به Am.
– حرکت
به یک مینور با درجه سوم بالاتر از پایه گام قبلی یعنی حرکت از G7 به Em.

بعنوان مثال خواهیم داشت ، Dm-G7-C-Dm-G7-Am … دقت کنید که حسی که در این
حالت بوجود می آید (یعنی حرکت به پایه مینور) حس خوش آمد گویی خواهد داشت که جذابیت
بسیاری به موسیقی می دهد. به این مثال توجه کنید : گوش کنید : audio fileDm-G7-C-Dm-G7-Am

کاوه رهنما

کاوه رهنما

متولد ۱۳۴۶ تهران
لیسانس الکترونیک
نوازنده پیانو، پژوهشگر موسیقی

۱ نظر

بیشتر بحث شده است