سجاد پورقناد
بالاخره پس از گذشت حدود دو سال از تولید آلبوم “طغیان”، این اثر وارد بازار شد. طغیان سومین آلبوم میدیا فرج نژاد آهنگساز و نوازنده تار و سه تار است (۱) که بخش اعظم این آلبوم را دونوازی های او با تنبک کامران منتظری تشکیل می دهد و تنها دو ترک آخر این آلبوم همراه با صدای خواننده و شاعر است.
در آلبوم “طغیان” چهار هنرمند به نقش آفرینی می پردازند که به خاطر نقش مهم هر سه این هنرمندان در تولید این اثر، لازم است که به صورت مجزا به هر کدام آنها بپردازیم.
کامران منتظری
از نوازندگانی است که به سرعت طی کمتر از نیم دهه به شهرت رسید. تکنیک نوازندگی و تنوع رنگ صوتی کامران منتظری از مهمترین عواملی است که او را به عنوان یکی از برترین چهره های موسیقی کوبه ای ایران امروز مطرح کرده است. در بخشهایی از آلبوم “طغیان”، صداگیری هایی از تنبک شنیده می شود که حتی شنونده حرفه ای موسیقی ایرانی محال است بتواند متوجه شود، این صدا از تنبک تولید شده!
کامران منتظری را می توان از معدود نوازندگان تنبکی دانست که راه انفعال را در همراهی ریتمیک در پیش نمی گیرند و پا به پای موسیقی پیش می روند و با تمام افت و خیزهای آن، هوشیارانه، بهترین ها را برمیگزینند.
حسین علیشاپور
امروز دیگر حسین علیشاپور یک خواننده شناخته شده است؛ سبک منحصر به فرد وی در خوانش شعر، استفاده از تکنیکهای آوازی، بهره گیری از تکنیک های فراموش شده آواز قدما و … پارامترهایی است که امروز فقط در آواز او به خوبی شنیده می شود.
حسین علیشاپور سالهاست می خواند و کنسرت می دهد ولی شاید سه سال است که او شیوه منحصر به فرد خود را یافته و از یک آواز خوان سنتی به آوازخوانی چند وجهی تبدیل شده است.
به زعم نگارنده، این تحول در آواز علیشاپور در همراهی خردمندانه او با سه هنرمند بوجود آمد، اولین آنها پیمان سلطانی بود که موقعیت همراهی او را با ارکستر سمفونیک فراهم کرد و پس از آن یک همکاری موفق را با ارکستر ایرانی با فضایی متفاوت را برای او شکل داد، دومین هنرمند بهزاد عبدی بود که در اپرای مولانا استفاده ای نمایشی از صدای او کرد و باعث شد، کاراکتر سازی او که در واقع استعدادی خفته در ذهن آوازی او بود، نمود پیدا کند و به صورت جدی عرضه شود و سومین نفر میدیا فرج نژاد بود که با تمام قدرت سعی در تحول در رنگ آمیزی ها و بهره گیری از تکنیک های صوتی و موسیقایی نوین است.
آواز خوانی علیشاپور در ترک “هنوز آرزوها نفس می زند” در آلبوم “طغیان”، اثری یگانه از اوست که زاده به هم پیوستن دو منظر مختلف به موسیقی نوین ایرانی شده است؛ شاید این آواز نمونه خوبی باشد از توانایی آواز ایرانی، برای خوانندگان منفعلی که با روش های سنتی اشعار شاعران بزرگ معاصر، همچون شفیعی کدکنی را همچون شعر رودکی می خوانند، با این فرض که ظرفیت آواز ایرانی همین است!
جدا از بخش آواز این آلبوم، علیشاپور در بخشهایی از تصنیف هم با تغییرهای خاصی در استیل خود و همینطور استفاده از تکنیکی شبیه به رسیتاتیو در آواز کلاسیک، نشان می دهد که می تواند ساختار شکن بود ولی از چهارچوب موسیقی کلاسیک خارج نشد؛ چنان که افرادی مانند شجریان، ناظری در دهه ۶۰ و ۷۰ چنین توانایی هایی را بروز دادند و آثار ماندگاری را تولید کردند.
پی نوشت
۱- البته در آلبوم “طغیان” صدای آواز او را هم می شنویم که از بسیاری از خوانندگان امروز ایران، چیزی کم ندارد و می شود در کنار نوازندگی او را خواننده هم به شمار آورد!
به نظر میاد که این مقاله خیلی دوستانه و سفارشی باشد صرفا به تمجید و تعریف پرداخته و دریغ از بررسی کارشناسی و بسیار کم به مشخصه های آهنگسازی اثر و نقاط ضعف و قوت آن پرداخته است که بسیار امر مهمی است.
واقعاً جای نقد تخصصی و کارشناسی در موسیقی ما(و شاید هنرهای دیگر) گم است به امید آنروز.
واقعا باعث تاسف است دیدن نظرات بعضی از دوستان که قبل از انتشار کل مطلب به خود اجازه اظهار نظر در مورد کل مطلب میدهند.