گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

نت هایی از حاشیه های موسیقی (۱)

مقاله ای که در زیر می خوانید ترجمه ای است از مقاله ای که چند ماه پیش در سایت روزنامه ی گاردین درباره ی نابرابری تعداد آهنگسازان زن و مرد در جامعه ی بریتانیا منتشر شده است. اهمیت ترجمه ی این مطلب از این روست که این نابرابری در جامعه ی موسیقیایی ایران نیز مشاهده می گردد. هرچند بی شک شرایط اجتماعی ایران و بریتانیا متفاوت است، اما شباهت های زیادی می توان در قیاس کمّی تعداد آهنگسازان زن این دو کشور دید.

هنوز گزارش آماری دقیقی درباره ی تعداد زنان فارغ التحصیل رشته ی آهنگسازی از ایران منتشر نشده است و طبعا اعلام تساوی تعداد بانوان دانش آموخته ی رشته ی آهنگسازی با دیگر کشورها، ادعایی غیر مستند است.

مروری بر مقاله ی جهانی بودن این موضوع و ضرورت پرداختن به آن را مورد تأکید قرار می دهد.

زنان آهنگساز: نت هایی از حاشیه های موسیقی

این کار را امتحان کنید: نام تمامی آهنگسازان زنی را که می شناسید یادداشت کنید. خیلی خب، فرار نکنید. نام آهنگسازان معاصر موسیقی کلاسیک را هم بنویسید.

خیلی سخت است؟ بسیار خب، نام همه ی آهنگسازان زن، از گذشته و اکنون، که آثار مذهبی، سمفونیک، مجلسی، کرال، اپراتیک و الکترو-آکوستیک نوشته اند را هم بنویسید. برای این که کارتان راحت شود، موسیقی فیلم و تلویزیون را هم در فهرست تان بگذارید. هنوز نتوانسته اید چیزی بنویسید؟ نگران نباشید. شما تنها نیستید. حتی در لیست صد زن موفق این هفته ی گاردین نیز که به مناسبت صدمین سالگرد روز زن تهیه شده بود، نمی توان حتی نام یک بانوی آهنگساز را یافت.

البته هیئت داوران در یک شاخه ی محدودتر توانست مارین آلسوپ (Marin Alsop)، بانوی رهبر، را به عنوان زن نمونه ی کلاسیک انتخاب کند. پیش از این که آه بکشید، باید بگویم که این تعداد، تنها کمی کمتر از درصدی است که برنامه ی بی بی سی پرامز اکثر سال ها اعلام می کند و از یک رهبر زن از ۴۳ رهبر در سال ۱۹۸۹ تا آمار تأسف برانگیز ۱ رهبر زن از ۶۳ رهبر در سال ۲۰۱۰ متغیر بوده است (بر اساس گزارش “Women in Music”). اما چه چیزی می تواند مسبب باشد؟ تعصب؟ زن ستیزی؟ از روی عدم عادت یا کمبود اعتماد به نفس یا آموزش؟ همه ی این موارد می تواند باشد؛ موضوعی متفاوت اما غیر قابل انکار و چشم پوشی.

اگرچه موسیقی کلاسیک تغییراتی در جهت بهبودی داشته، اما هچنان قلمرویی است که تحت سلطه ی آقایان است. این یک واقعیت آماری است و نه مقدمه ای برای گلایه! اگر شوکه کننده نباشد اما هنوز گیج کننده است که ما هنوز دو واژه ی «زن» و «آهنگساز» را با یکدیگر و به عنوان یک کلمه ی مرکب به کار می بریم، در حالی که به کار بردن واژه ی «هنرمندان زن» در اشاره به باربارا هپ ورث (Barbara Hepworth) و تریسی اِمین (Tracey Emin) خیلی وقت است که استفاده نمی شود.



زنان موسیقی

محبوبه خلوتی

محبوبه خلوتی

متولد ۱۳۶۵ استهبان
مترجم، دکترای ادبیات انگلیسی دانشگاه یونیسا (UNISA)

دیدگاه ها ۲

  • مگه فقط اگه آهنگ بسازی هنرمندی؟درصد نوازنده هارو اگه بخوای حساب کنی زنا بیشترن این که دلیل نشد در ضمن اطلاعاتتون خیلی ضعیفه لطفا بیشتر تحقیق کنید و انقدر از خود متشکر نباشید.

بیشتر بحث شده است