گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

حرکتهای کروماتیک در ملودی


در جواب یکی از دوستان بسیار خوب سایت می خواهیم بطور مختصر راجع به حرکت های کروماتیک در ملودی صحبت کنیم، اینکه آیا این حرکتها می توانند باعث شوند تا از محوریت

تونالیته موسیقی کاسته شود یا خیر و … برای شروع بحث به میزان اول از این شکل توجه کنید که یک ملودی ساده را نمایش می دهد، ساده ترین آکوردی را که می توان برای آن انتخاب

کرد CMaj7 می باشد.

اگر بخواهیم برای نواختن موسیقی یا آهنگسازی به نت های گام دو ماژور اکتفا کنیم و در نهایت از نتیجه راضی باشیم یا باید نبوغ فردی چون موتزارت را داشته باشیم – که بسادگی با

همین شستی های سفید می تواند صدها میزان موسیقی زیبا بیافریند – و یا باید به نحوی امکانات خود برای خلق موسیقی را بیشتر کنیم یکی از آنها استفاده از نتهای کروماتیک می باشد!

حرکت ساده ای که در میزان اول مشاهده میکنید از کاربردی ترین ریتم های موسیقی در Jazz می باشد که در آن به هیچ وجه از نتهای کروماتیک استفاده نشده است و تمامی نت های

استفاده شده نیز در گام دو ماژور می باشند. برای شروع از یک نت pickup استفاده می کنیم این نت نیز می تواند از نتهای گام باشد مثلا” نت دو، اما ما از نت ر دیز استفاده میکنیم. در

این حالت به ساختار و مفهوم ملودی ضربه خاصی وارد نمی شود ضمن اینکه اغلب نت ها در گام دو ماژور می باشند و تغییری در تونال بودن موزیک احساس نمی شود.

استفاده از حرکتهای کروماتیک در ملودی

در حرکت بعدی برای رسیدن به نت سیاه ضرب سوم یعنی نت می، یک حرکت کروماتیک انجام می دهیم که در میزان سوم آنرا مشاهده می کنید. کماکان شما همان ملودی را دارید با

قدری تزئین و باز همان حس دو ماژور. اصولا” در موسیقی Jazz شما می توانید برای رسیدین یا فرار از نت ها از حرکتهای کروماتیک استفاده کنید اینکار کاملا” صبیعی و عادی می

باشد.

در میزان چهارم (ابتدای شکل دوم) ضرب سوم را بصورت یک ترکیب رفت و برگشت تریوله استفاده کرده ایم چرا که ملودی اصلی به سمت نت می حرکت میکند و سپس به روی نت ر

فرود می آید. اگر دقت کنید باوجود آنکه کششی در حدود یک ضرب از ملودی، از نت هایی تشکیل شده است که در گام نیست ولی باز احساسی غیر از دو ماژور به انسان دست نمی دهد.

استفاده از حرکتهای کروماتیک بیشتر در ملودی

شما می توانید ساختار ملودی را حتی بیشتر از این به کمک حرکت های کروماتیک تغییر دهید بعنوان مثال میزان پنجم (دوم از شکل دو) را نگاه کنید که در آن تمام نت ها به نت های

دولاچنگ تبدیل شده اند که حدودا” کششی معادل یک و نیم ضرب از میزان را گرفته اند، نیم ضرب هم که سکوت ابتدایی است بنابراین ملودی در حدود نصف میزان فرصت دارد که

تونالیته خود را تثبیت کند که این زمان کافی و حتی زیاد هم هست.

حالا به این ملودی ها که پشت سر هم با آکورد CMaj7 بصورت ساده زده شده است گوش کنید.

Audio File
Chromatic Melody Variation midi file

اول از همه دقت کنید که حتی در واریاسیون آخر، شما هنوز ملودی اول را – حدودا” – می توانید بشنوید دلیل آن استفاده بجا از حرکت های کروماتیک و از همه مهمتر استفاده بجا از نت

های ملودی اصلی در ملودی تغییر یافته می باشد که این موضوع در بداهه نوازی روی تم های دیگران بسیار حائز اهمیت می باشد.

نکته همهی که باید به آن اشاره مختصری داشت اینکه گوش انسان تنالیته را اغلب نسبت به صدای بم تشخیص می دهد تا صداهای زیر به این معنا که وجود هارمونی مناسب در قسمت

باس موسیقی همواره کمک بیشتری به تثبیت تنالیته می کند تا بخش های بالایی لذا نتیجه کار یک قطعه موسیقی در دو ماژور می باشد.

کاوه رهنما

کاوه رهنما

متولد ۱۳۴۶ تهران
لیسانس الکترونیک
نوازنده پیانو، پژوهشگر موسیقی

۱ نظر

بیشتر بحث شده است