یک نمونه از کاربرد هارمونی چهار بخشی

قبل از ادامه سلسه مطالبی که در گذشته راجع به هارمونی چهار بخشی ارائه کردیم و با توجه به سئوالاتی که چند نفر از دوستان راجع به فواید این مباحث پرسیده اند، قصد آن داریم که در یک مطلب کوتاه فواید آگاهی از قوانین هارمونی چهار بخشی که در کتاب های هارمونی می توان آنها را مطالعه کرد، را بصورت عملی تشریح کنیم.

فرض کنید که یک سلسله وصل آکورد ساده درجات VI-I-V7-I بصورت چهار صدایی داریم، به این شکل نگاه کنید، بنا را بر این می گذاریم که این وصل ها و حرکت ها همگی خوش صدا یا بقول کتابهای هارمونی مجاز یا توصیه شده می باشند چرا که هدف ما در اینجا بحث هارمونی نیست بلکه آن است که بدانیم آیا واقعا” هارمونی چهار بخشی می تواند در ساخت موسیقی پاپ کمکی کند یا خیر. به این فایل midi هم گوش کنید، نتیجه یک progression است که بسیار راحت روی پایه گام فرود می آید.

فرض را بر این بگذارید که ملودی سوپرانو را قرار است یک خواننده بخواند و بیت اول هم از مثلا” ۱۰ سیلاب تشکیل شده است. خواننده را مبتدی فرض می کنیم و برای هر سیلاب از شعر یک نت می خواهیم بنویسم بگونه ای که با هارمونی تعریف شده همخوان باشد. در اینجا نیاز به آن داریم که سایر قوانین و تعاریفی را که در هارمونی چهار بخشی لازم است بدانیم، چرا که با دانستن آنها و محدودیت هایی که برای حرکت های ملودیک و پرش ها وجود دارد شما می توانید ملودی زیبایی خلق کنید. برای مثال بدون آنکه وارد بحث فنی شویم به شما این پیشنهاد را می دهیم. به شکل دوم نگاه کنید و همزمان به این فالی midi گوش دهید.

حال عینا” می توانیم بخش های آلتو تنور را هم دچار تغییرات کنیم، اما تغییراتی که حتی الامکان ما را مجبور به استفاده از نباید های دانش هارمونی نکند. به عنوان مثال همواره ترجیح بر آن است که بخش ها حرکت های مخالف داشته باشند، پس سعی کنیم این قاعده را مد نظر داشته باشیم و بسیاری موارد دیگر که بحث راجع به آنها خارج از این کار می باشد. به این شکل و فایل midi آن گوش کنید.

بنا براین مشاهده می کنید که در شکل سوم ما دو میزان موسیقی چهار بخشی داریم، که بخش سوپرانو آنرا خواننده قرار است بخواند. اگر در منزل با پیانو سه بخش باس، تنور و آلتو را بنوازید و بصورت vocal بخش سوپرانو را بخوانید خواهید دید که نتیجه زیبا و قابل قبولی بدست می آید.

اما اگر بخواهیم همین دو میزان را برای یک خواننده، یک پیانو و مثلا” یک گیتار باس تنظیم کنیم باید آنرا اقلا” بصورت پنج بخشی بنویسیم. قوانین هارمونی تغییر محسوس و خاصی نمی کنند تنها باید روی حرکت های کنترباس دقت شود و موارد مربوط به این حرکت ها رعایت شود، بعنوان مثال به این نکته باید دقت داشت یک موزیسین مبتدی باید سعی کند هرچه به سمت بخش های پایینی حرکت می کند از نت های با کشش بیشتر استفاده کند چرا که معمولا” بخش های باس یا کنترباس هارمونی را به قطعه تحمیل می کنند و نباید زیاد حرکت ملودیک داشته باشند.