گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

عدم تشخیص صدای استراد توسط سولیست ها!

ناکوک: ویولونیست های کنسرت نمی توانند صدای یک ویولون استرادیواریوس چند میلیون پوندی را تشخیص دهند


گفته می شود که ویولن استرادیواریوس یکی از خوش صدا ترین سازهایی است که تا کنون ساخته شده است. ویولنیست های درجه اول، میلیون ها پوند داده اند تا بتوانند این ویولن سیصد ساله را در دست بگیرند.

اما به تازگی مشخص شده که موزیسین ها نمی توانند تفاوت بین یک ویولن استرادیواریوس و یک ویولن مدرن را تشخیص دهند. کلودیا فریتز (Claudia Fritz)، محقق دانشگاه پاریس، ۲۱ نوازنده ویرتوز را در مسابقه ای بین المللی در ایندیاناپولیس مورد آزمایش قرار داده است. به گزارش روزنامه گاردین، آنها وقتی با سه ویولن مدرن و سه ویولن ساخته شده توسط استادان ایتالیایی در تاریکی نواختند، ویولن های قدیمی را ترجیح ندادند. یکی از این سازهای آنتیک توسط گوارنری دل جزو و در حدود سال ۱۷۴۰ ساخته شده بود، در حالیکه دو ویولن دیگر در کارگاه آنتونیو استرادیواری و در حدود سال ۱۷۰۰ ساخته شده بودند.

خانم فریتز نور سالن را کم کرد و ویولن ها را به طور تصادفی به موزیسن ها داد. موزیسن ها نیز عینک جوشکاری زده بودند و پشت پرده های جدا کننده ایستاده بودند. هر کدام از آنها باید ساز را بر اساس قابلیت نواختن، پروژکشن، واکنش ) و کیفیت صدا امتیاز بندی می کردند. ویولنیست ها اغلب سازهای جدید را ترجیح می دادند و در حالت کلی کمتر به یکی از دو ویولن استرادیواریوس علاقه ای داشتند. همچنین آنها نمی توانستند تشخیص دهند که ویولن مورد علاقه آنها کهنه است یا نو!

خانم فریتز می گوید که «قضیه نو یا کهنه بودن بی معنی است. آنها سازهای خوش صدایی هستند اما قیمت هایشان سرسام آور است.» پژوهشگران نمی توانند هیچ ارتباطی بین سن و ارزش ویولن ها و نحوه رتبه بندی آنها توسط ویولنیست ها بیابند. مجموع ارزش سه ویولن قدیمی ده میلیون دلار بود – یعنی صد برابر مجموع ارزش ویولن های مدرن!

خانم فریتز یافته های پژوهش خود را در گزارشی که در ژورنال پیشرفت های آکادمی ملی علوم به چاپ رسیده است اینگونه توصیف می کند: «چالشی چشمگیر برای خرد قراردادی». به نظر ایشان این یافته ها نشان دهنده این است که ویولن سازهای امروزی کارشان را بسیار خوب انجام داده اند.

بینایی نوازنده ها به طور کامل از آنها گرفته نشده بود زیرا اینکار در ادراک آنها تداخل زیادی ایجاد می کرد. با داشتن عینک جوشکاری آنها تنها می توانستند کلیات ساز را ببینند. برای آنکه جلوی هر نوع بویی را که می توانست گویای قدمت ساز باشد بگیرند، به زیر چانه ای ویولن ها ادکلن زده بودند.

بر اساس گزارش روزنامه، از نقص های این مطالعه می توان به این مورد اشاره کرد که از ویولنیست ها خواسته شده بود تا به پروژکشن (کیفیت انتقال صدا) یک ساز خاص امتیاز دهند. مورد دیگر این بود که تعداد کمی ویولنیست مورد آزمایش قرار گرفتند.

اما پژوهشگران معتقدند که مورد دوم ناگزیر بود زیرا صاحبان ویولن های قدیمی ظریف و ارزشمند نسبت به اینکه سازهایشان بین دانشمندان و «غریبه های چشم بسته» دست به دست شود اکراه داشتند.

کایی تامس راث (Kai-Thomas Roth)، دبیر انجمن ویولن سازان بریتانیا، می گوید که آزمایش های کور دو طرفه (double blind) که در آن نه آزمون گیرنده و نه موزیسین می داند که کدام ساز در حال نواخته شده است، پیشتر نیز نشان داده بودند که افراد نمی توانند یک ویولن مدرن را از یک شاهکار گران بها تشخیص دهند. او می گوید اسطوره سازی به کمک سازهای قدیمی تر می آید زیرا موزیسین ها با یک ویولن استرادیواری بیشتر کار و تلاش می کنند تا اینکه سازشان را برای هر دشواری سرزنش کنند.

آنتونیو استرادیواری، ۱۶۴۴-۱۷۳۷، اندازه های ویولن مدرن را تثبیت و بدین ترتیب به آن صدایی قوی تر و کاملتر داده است. حدود ۶۵۰ عدد از ویولن ها، ویولا ها و ویولنسل های او همچنان وجود دارند.

این مقاله در ژانویه ۲۰۱۲ در سایت روزنامه دیلی میل به چاپ رسیده است.

dailymail.co.uk

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است