کاوه رهنما
کمی به عقب برگردیم، به روزگاری می گویند موسیقی Jazz ابداع شد؛ در این زمان بدون شک با نام جلی رول مورتون (Jelly Roll Morton) برخورد خواهیم کرد. او که به مخترع موسیقی Jazz معروف است (هرچند ممکن است کمی اغراق باشد) نوازنده پیانو و موسیقیدان آمریکایی بود که اولین قطعات موسیقی Jazz را تصنیف و منتشر کرد.
حتی اگر او را مخترع موسیقی جز بشمار نیاوریم با نگاهی به تحولاتی که او در شیوه های تصنیف موسیقی Jazz بوجود آورد، می توان او را حداقل در رده افرادی که در این سبک موسیقی انقلابی بوجود آوره اند به شمار آورد.
در واقع هرگز اینگونه نبود که دیگران او را با چنین عنوانی بشناسند بلکه این خود او بود که به دلیل خصوصیات اخلاقی خاصی که داشت این موضوع را وانمود می کرد. او حتی بر روی کارتهای شناسایی خود (Business Card) از عنوان “مخترع موسیقی جز” استفاده می کرد.
Jelly Roll Morton – Boogie Woogie Rag
مورتون علاقه بسیاری به اجرای کارهای موسیقی خود در بیش از یک سبک داشت. او معمولآ یک قطعه را با ابتدا حال و هوای رگتایم و بقولی مکانیکی با نتهای چنگ و دولا چنگ اجرا می کرد و پس از آن به سبکی که به خود نسبت می داد یعنی حالت سوئینگ اجرا می کند. او بسیاری از کارهای پیانویی خود را بر روی نوارهای قابل اجرا بر روی پیانو رولهای قدیمی (همان حالت Disklavier های امروزی) آورده بود و از این بابت جزو معدود افراد زمان خود بود.
در اینکه او یک پیانیست بسیار قابل بوده است، شکی وجود ندارد چرا که شواهد بسیاری از مسافرتهای او به شمال آمریکا و اجرای کنسرت های موفق وجود دارد. او در سال ۱۹۲۳ توانست اولین کارهای خود را بروی صفحه ضبط کند.
James Price Johnson – 1894 ,1955
در حال اجرای پیانو
سبک خاصی از نوازندگی پیانو که در اوایل شکل گیری موسیقی جز بوجود آمد Stride (به معنی حرکتهای بلند داشتن) بود که مخصوص سیاهان منطقه هارلم در نیویورک بود. جیمز پی جانسون از جمله اولین نوازندگان این سبک بود، سبکی که از رگتایم گرفته شده بود، ریتم ملودیک آن به سوئینگ نزدیک بود، بداهه نوازی در آن نقش بیشتری داشت و به کرات از ریف ها و نتهای بلوز در آن استفاده میشد.
حرکتهای بلند و پرشهای فاصله دار دست چپ، نام این سبک از نوازندگی پیانو را Stride گذاشت، که در واقع یکی از دشوارترین روشهای نوازندگی پیانو محسوب می شود. لاکی رابرتز (Luckey Roberts)، آرت تاتوم (Art Tatum)، فتس والر (Fats Waller) و کاونت بسی (Count Basie) از جمله هنرمندان معرف سالهای بعد بودند که تا حد زیادی از این سبک پیروی کردند.
قطعه Charleston (نام یکی از شهرهای آمریکا و نوع خاصی از رقص محلی) جمیز جانسون که در سال ۱۹۲۳ اجرا شد یکی از فراموش نشدنی ترین قطعات موسیقی جز در دهه ۱۹۲۰ محسوب می شد. او نوازنده محبوب خواننده زن جز، یعنی بسی اسمیت (Bessie Smith) بشمار می رفت. اسمیت اغلب اجراها و کنسرت های خود را با همراهی جانسون ترتیب می داد.
جانسون علاوه بر قطعات جز در سبکهای باله، والس، سمفونی و حتی اپرا نیز کارهای موسیقی تهیه کرده است که متاسفانه بسیاری از آنها با گذشت زمان از بین رفته و یا گم شده اند.
در بزرگی جمیز پی جانسون می توان به ذکر این نکته اشاره کرد که بزرگانی چون دوک الینگتون، کاون بسی، جورج گرشوین، آرت تاتوم و تلونیسو مانک همگی خود را از پیروان فکری او محسوب می کردند.
Joseph Anthony Passalaqua – 1929 , 1994
او باشیوه خاص نوازندگی گیتار (با انگشت شست) تکنیک های اجرای گیتار جز را به حد اعلای خود رساند. اجرای ملودی ها بصورت اکتاو، اجرای ملودی با حالت آکورد و … بسیاری تکنیک های دیگر که اجرای آنها از کمتر نوازنده گیتاری بر می آید، از جمله بدعت های او در نوازندگی گیتار جز بود.
Wess Montgomery – از آلبوم Incredible Jazz Guitar
جو پس (Joe Pass) از دیگر بزرگان گیتار جز محسوب می شود که علاوه بر مهارت در نوازندگی، بعنوان یک آهنگساز و بداهه نواز بزرگ همواره در یادها خواهد بود. او بزرگترین اجراهای موسیقی را با افرادی چون اسکار پیترسون، الا فیتسجرالد، نیلز هننیگ (نوازنده بیس) و … داشت. او علاوه بر آنکه اجراهای متعددی با ارکستر داشت، بعنوان یک نوازنده سولو گیتار، بی همتا و یگانه بود.
کارهای اولیه او از چارلی پارکر (نوازنده سکسیفون) و جانگو رینهاردت (Django Reinhardt نوازنده گیتار) تاثیر گرفته بود. اجرای ملودی هایی بسیار سریع اما روان جز از جمله ویژگیهای نوازندگی او محسوب می شود. از جو پس متدهای زیادی در نحوه نوازندگی گیتار جز، باقی مانده است.
merci az matalebetoon
site jadid mobarak