گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

لونی اسمیت و هموند B3


دکتر لونی اسمیت آهنگساز و از نوابغ موسیقی جز برای ارگ، بخصوص هموند سری B3 است. نگاه مختصری داریم به تاریخچه زندگی او و برخی از نظریات و عقاید خاص او در ارتباط با نوازندگی ارگ

Jazz.

دینامیک اجراهای او و پلی فونی موسیقی ای که او از این ساز بوجود می آورد به گونه ای است که کمتر کسی توانایی رقابت با او را دارد. او که در بیشتر موارد هنگام اجرا از عمامه سنتی هندی ها استفاده می

کند با ریشهای سفید خود به هنگام نواختن ساز آنچنان غرق در موسیقی می شود که گویی از چشمانش آتش بیرون می آید.

لونی اسمیت در سال ۱۹۵۳ در نیویورک آمریکا متولد شد. آشنایی و علاقه او به موسیقی ابتدا در ساز ترومپت تجلی کرد و توانست پس از مدتی گروه موسیقی خود را در دبیرستان بنام Supremes (ابر

انسانها) راه اندازی کند.

او در باره دوران کودکی خود می گوید : “من و مادرم هنگامی که اهل فامیل دور هم در منزل جمع می شدند، اغلب برایشان موسیقی اجرا می کردیم. همیشه از این لحظات لذت می بردم احساس می کنم که

موسیقی از کودکی در خون من جریان داشته است.”

اولین تجربه و آشنایی او با ارگهای هموند (Hammond) در یک کلیسا صورت گرفت و شدت علاقه لحظه ای او به این ساز آنقدر بود که تصمیم گرفت مسیر حرکت خود در موسیقی را کاملآ تغییر دهد.

پس از آن هر روز به فروشگاهی بنام Art Kubera می رفت و تا می توانست با ارگهای هموند آنجا تمرین می کرد تا اینکه در نهاهیت وارد گروه چهار نفره جورج بنسون (George Benson) نوازنده

گیتار جاز شد. در آن زمان جک مک داف (Jack McDuff) نوازنده ارگ هموند B3 این گروه بود.


audio.gif
Lonnie Smith – Think


فستیوال جز ونکوور

پس از مدتی جورج بنسون گروه را ترک کرد و از لونی در خواست که که با او بعنوان نوازنده ارگ همکاری کند. آنها با یکدیگر کار کردند و تعداد قابل توجه ای کار برای کمپانی کلمبیا تهیه کردند. پس از آن

از این دو زوج هنری دعوت شد تا برنامه های Alligator Bogaloo برنامه ای اجرا کنند، این اجرا آنقدر موفق بود که پس از آن اسمیت برای مدت ۵ سال با کمپانی Blue Note همکاری کرد.

او علاوه بر اینکه در Blue Note برای بسیاری از کارهای متفرقه اجرا هایی داشت، شخصآ چهار آلبوم اختصاصی نیز تهیه کرد و به این ترتیب به جرگه نوازندگان حرفه ای ارگ Jazz پیوست و بعنوان

قهرمان B3 در دهه های ۶۰ و ۷۰ مشهور شد.

خاطره اولین روز نواختن ارگ
اسمیت در باره اولین روزی که پشت یک ارگ نشسته است می گوید : “عادت داشتم که هر روز به فروشگاه Art Kubera در بوفالو (Buffalo شهر کوچکی در غرب نیویورک) می رفتم و آنقدر آنجا می

ماندم تا یا زمان تعطیل شدن مغازه می شد و یا بنا به دلیل خاصی، مرا از آنجا بیرون می کردند.”

“یک روز صاحب مغازه به من گفت : ‘پسرم چرا اینهمه وقت خود را اینجا می گذرانی؟’ در جواب گفتم : ‘قربان اگر من یک ارگ داشتم می توانستم زندگی ام را بسازم”

“یکی از این روزها هنگامی که صاحب مغازه، مغازه را تعطیل کرد مرا به اتاق پشتی برد. در آن اتاق یک ارگ Hammond B3 بود، چشمانم ذوق زده شده بود، به من اجازه داد که هر موقع که می خواهم

از این ارگ چند هزار دلاری استفاده کنم، شروع به نواختن کردم، البته با گوش چون اصلآ تا آن موقع دست به کی برد نزده بودم.”

“پس از چندی آنقدر افرادی که در این این مغازه رفت و آمد داشتند به وجود من و تمریناتم با ارگ عادت کردند که اگر یک روز به آنجا نمی رفتم روز بعد سراغم را می گرفتند که کجا بودم!”


audio.gif
Lonnie Smith – The new pollution

نواختن ارگ با پیانو تفاوت دارد
او معتقد است که نواختن پیانو با ارگ تفاوت دارد، اغلب جمله معرفی از او نقل می شود به این صورت که : “تماشای نوازندگان پیانو پشت ارگ بسیار لذت بخش است، آنها کاری نمی توانند بکنند. اما من

سعی می کنم هر کدامشان که بخواهد به سمت ارگ روی آورد، کمک کنم.”

ارگ سازی خشن
اسمیت پافشاری می کند بر خلاف بسیاری از سازها و عقاید نوازندگان، از نظر او ارگ یک ساز خشن است که شنونده خشونت آنرا به دلیل تلاشهای بی اندازه نوازنده، نمی تواند درک کند.

“از روزی که نمی دانستم چگونه باید این ساز را نواخت تا امروز معتقد هستم که این ساز بسیار خشن و دشواری است. شما دو سری کیبرد دارید که باید با دست آنها را بنوازید و یک سری هم بعنوان پدال –

منظور ارگهای Hammond B3 است – که باید با پا آنها را اجرا کنید، در واقع شما یک ارکستر اقلآ سه نفره دارید. البته شما می توانید کارهای بیشتری با B3 انجام دهید اما بسیاری از آنها در حالت جمع

شاید لازم نباشد.”

“من در طول مدتی که ساز می زدم بتدریج یادگرفتم که از سکوت ها و وقفه ها استفاده کنم که این نکته مهمی در موسیقی Jazz بود، بقیه موارد خود بخود بصورت طبیعی به انسان الهام می شود.”

چگونه خوشبخت شدم
او را جع به خوشبخت شدن عقیده جالبی دارد که البته بسیاری از مشاهیر نیز چنین تفکری دارند، می گوید :

“روزی هنگامی که از سر کار با اتوبوس به منزل بر می گشتم با خود گفتم، برایم مهم نیست از اینکاری که می کنم (نوازندگی ارگ) ۵ دلار بدست بیارم یا ۵۰۰۰ دلار. موضوع این است که به اینکار عشق

می ورزم.”


audio.gif
Lonnie Smith – Tropicalia

“من نوازندگی را برای مشهور شدن یا پولدار شدن که به تعبیر بسیاری از مردم معادل خوشبختی است انتخاب نکردم، بلکه فقط به این دلیل که موسیقی و نوازندگی را دوست داشتم به این سمت رفتم. من مدتها

پیش از آنکه مشهور شوم، به خوشبختی دست پیدا کرده بودم و آن هنگامی بود که مسیر زندگی ام را به سوی نوازندگی ارگ سوق دادم.”

کاوه رهنما

کاوه رهنما

متولد ۱۳۴۶ تهران
لیسانس الکترونیک
نوازنده پیانو، پژوهشگر موسیقی

دیدگاه ها ۸

  • قشنگ ساز میزنه اما به پای جیمی اسمیت عمرآ نمی رسه. فکر می کنم تنها از این جهت که آدم روشنفکر و احتمالآ با ریشه های مذهبی باشه تفکرات خاصی داره که در جای خودش ارزشمند هست. مرسی.

  • عجب حرف زیبایی زده “من مدتها پیش از آنکه مشهور شوم، به خوشبختی دست پیدا کرده بودم و آن هنگامی بود که مسیر زندگی ام را به سوی نوازندگی ارگ سوق دادم” . . . شاهکاره حرف نداره.

  • ۱- باید بگم که اگر یک اگانیست هم بیاد پشت پیانو بشینه هیچ کاری نمی تونه بکنه. اصلآ پیانو کجا ارگ کجا؟ اصالت پیانو کو اصالت ارگ گو؟
    ۲- متاسفانه به دلیل این که در کشور ما تنها برخی از فعالیت ها می تواند در آمدزا باشند بسیار از ما نمی توانیم مانند آقای اسمیت مسیر خوشبختی خودمون رو طی کنیم و این مایه تاسف هست.
    ۳- از حسن انتخاب این نوشته تشکر می کنم.

  • امیر ، اگر دقت کنی به کارهاش و با کارهایی که از جیمی اسمیت در همین سایت هست مقایسه کنی می بینی از لحاظ تکنیک کم نداره بلکه فرهنگ نواختنش فرق داره کاره دوم و سوم تو این صفحه رو اگه گوش کنی میشه گفت حتی در مجموع موسیقی قابل رقابتی با جیمی اسمیت داره. راجع به اصالت پیانو اصالت اگر به معنی اصیل و قدیمی و با ریشه بودن باشه احتمالآ ارگ اصیل تره چون از دیر باز در کلیساها نواخته می شده.

بیشتر بحث شده است