گفتگوی هارمونیک
واگنرگوید: شوپنهاوئر نخستین کسی است که با روشن بینی فلسفی وضع موسیقی را درمیان هنرهای زیبای دیگر شناخت و تعیین کرد.
آرتور شوپنهاوئر، فیلسوف بزرگ آلمانی، به سال ۱۷۸۸ در دانتزیگ متولد شد و در سال ۱۸۶۰ در فرانکفورت
را در سال درگذشت. پس از پایان تحصیلات در رشته فلسفه، شاهکار خود کتاب “همچون اراده و ایده” را در سال
۱۸۱۸ نوشت و آن را انتشار داد. ولی کتاب وی مورد استقبال قرار نگرفت و پس از سالها فقط چند نسخه آن
به فروش رفت. تنها پس از حدود سی سال از انتشار کتاب مزبور در حدود سال ۱۸۴۸ بود که فلسفه او مورد
استقبال قرار گرفت و ناگهان به اوج شهرت رسید.
شوپنهاوئر خود را جهان- میهن می دانست و هرگز یک ملت باور( ناسیونالیست) آلمانی نشد. وی فرهنگی
بسیار پهناور داشت و نویسنده ای زبردست بود. او هرگز ازدواج نکرد. وی ادعایش اینست که حقیقت را از
افلاطون ، بودا وکانت دریافته است.
برای ورود به نظریات او درباره هنر و موسیقی و اهمیت و ارزش آن باید مختصری از مبانی، مفاهیم و نتایج
فلسفی او بیان شود.
شوپنهاوئر نتیجه می گیرد که چون جهان همه اراده است و ذات مطلق از عالم وحدت و سکون به عالم کثرت و
حرکت آمده است، باید همه شر و درد و رنج باشد:
– برای آنکه اراده بذاته خواست و طلب است و خواهش و درخواست او بیش از وسع و اندازه اوست. در مقابل
هر آرزویی که برآورده شود، ده آرزوی نابرآورده وجود دارد. میل و طلب را نهایت نیست؛ ولی کامیابی محدود
است.
– همچنین زندگی شر است برای آنکه رنج مایه و حقیقت اصلی آنست و لذت فقط امری منفی است و عبارت
است از فقدان رنج و به قول ارسطو، مرد خردمند در جستجوی لذت نیست؛ بلکه در بند رهایی از غم است.
– زندگی شر است برای آنکه به محض اینکه شخصی از درد و طلب رهایی یافت، ملول و کسل می گردد و در
جستجوی سرگرمی برمی آید؛ یعنی رنج بیشتری. بنابراین زندگی مانند آونگی میان رنج و کسالت در حرکت
است.
– زندگی شر است برای آنکه هرچه موجود زنده کاملتر و هوش و دانشش افزونتر شود، رنج بیشتر می گردد و
در انسان به بالاترین درجه خود می رسد. پیشرفت دانش راه حل این مساله نیست.
– بالاخره بالاتر از همه، زندگی شر است برای آنکه زندگی مبارزه و جنگ است. هر جای طبیعت که بنگریم،
مبارزه و رقابت و پیکار می بینیم و همه جا تناوب مرگبار پیروزی و شکست به چشم می خورد. هریک از انواع
برای به دست آوردن مایه و زمان و مکان انواع دیگر می جنگد.
و شوپنهاوئر اشاره به شرور زیادی در جهان می کند که در این مختصر نمی گنجد. به عقیده شوپنهاوئر بنیاد اخلاق شفقت و احساس همدردی از مشاهده رنج دیگران است.
با این حال تکلیف چیست و آیا این درد را درمانی هست؟
از اینکه به عقیده شوپنهاوئر اصل و حقیقت جهان اراده و نفس است و علم و عقل فرع و عرض می باشند و
نفس بر عقل غالب است، نباید چنین پنداشت که او این امر را می پسندد و نیکو می داند؛ بلکه به کلی عکس
این است. نمی توان بر رنج و شر حیات پیروز شد مگرآنکه اراده تابع عقل و علم شود.
و شوپنهاوئر در مورد لزوم بکارگیری عقل و اندیشه و کسب معلومات در زندگانی برای سلطه بر نفس و اراده و
خواهش بیانات مفصل دارد که در این جا مجال برای تفصیل ندارد.
ژرف اندیشی هنری
ریشه تمام شرها نزد شوپنهاوئر بندگی خواست است و فرمانبری از خواست زندگی. شوپنهاوئر برای گریز از
بندگی خواست، دو راه پیشنهاد می کند که یکی چندگاهی(موقت) و جزیی است و واحه ای است در صحرا ، و
دیگری دایم و کلی. راه نخستین ژرف اندیشی هنری (مستغرق شدن در هنر و مظاهر زیبایی) و راه هنر است و
دومین، طریق پارسامنشی و راه رستگاری و در نهایت یکی شدن با وجودکل و رسیدن به آرامش مطلق
می باشد و در این قسمت و مواردی دیگر تحت تأثیر بودا است. راه دوم موضوع بحث ما نمی باشد؛ پس {در قسمت بعد}به نخستین می پردازیم.
in agha dorost mige, vali be nazare man “khast” hayi ke azash
nam borde 2 daste hastand, yeki “khast” haye kazeb va yeki
khast haye moteali… aslan hamin darke zibayie honar joze “khast”
haye ma hast, vali khast haye moteali va haghighi. hatta ghargh shadan dar jaryane zendegi baes
mishe ma gahi tavanayie tashkhise in do ro az dast bedim… va
ba darsade kami az hooshyari be rahe zendegi edame bedim (aksariate
mardom ham mobtala be chonin marge tadriji hastand) in adame tavajjoh,
hooshyari baes mishe ma rooz be rooz bi hes tar beshim va moddat ha ghabl
az inke marge physici fara berese dochare marge roohi shode bashim… dar
oon soorat digar marge physici taghire daraje nist, va hamoon margi
hast ke materialist ha behesh bavar daran (va dar morede khodeshoon
ham sadeghe). be bazare man agar ma betoonim ta ghabl
az marge physicimoon, haddeaghal meghdari az hooshyarimoon ro hafz konim,
oon vaght dige ba fara residane marge physici, nist va nabood nemishim va
varede darajeye digeye zendegi mishim (ke khode in daraje ham baste be mizane
agahi ke ma toonestim hefz konim dare). baraye hamine
ke migan agar bache bemire mostaghim varede behesht mishe, chon bache ha
ghavi tarine in hooshyari ro darand. in ravande tadrijiye marge hessi (fetri,
roohi, ghalbi va har chize digeyi ke esmesh bezarim) az bad
az senne boloogh shoroo mishe… bayad betoonim hess hamoon ro zende nigah darim
ta “khast” haye vaghei to az kazeb tashkhis bedim.
babak jan garche harfe shoma ghabele bahs ast vali ma inja dorost boodanesho ghabool mkonim ta be asle ghazie beresim,shoam az asle ghazie door shodin,in harfe shoma hich taghiri dar falsafeye koli in jahan keشوپنهاوئر gofte ijad nemikone ishoon goftan ke in jahan sarasar shar ast va residan be in shar az peida kardan va darke hamoon “khast” haee ke shoma migin be vojood amade,chon ke shoma be noee motevajeh mishin ke be onvane mesal mosighie classic mosighiee ast ke arzeshe goosh dadan dare hala cherash bemanad va haghighat ine ke gosh dadan va taamol dar mosighie classic baese pishrafte fekri va shourie shoma mishavad va shoma motevajeh mishavid ke haghighati dar in jahan hast(be onvane mesal) va in haghighat in ast ke in jahan shar ast va residan be in natije daghighan natijeye hamoon negah dashtane hamoon “khast”haee ast ke shoma goftid va baz ham migam in harfe shoma dar falsafeye kolie in jahan taghiri ijad nemikone ke taze khodash esbat konnadeye an( ke shar va bad boodane in jahan ast ) ast.
ishoon migan hala ke ma moteasefane in “khast” ha ro negah dashtim va moteasefane be haghighate kasif va ranj avare in jahan pey bordim hala che kar bayad bokonim ke az dard va ranje daeme in jahan khalas shavim?(khodemoono bokoshim?!) ishoon migan ya bayad in jahan ro hamintor ke hast ghabool konim(hamrange jamaat beshim) ya khodemoono dar chiz haee ke kharej az in ranj gharar migiran gharar bedim ( manande ghargh shodan dar honar ) ke na tanha haghayeghe talkhio ke dark kardin faryad mikonan taze ziba ham hastan va tanha chizi dar donia hastan ke arzesh daran ke be anha pardakhte beshe.
bebakhshid ke kheili harf zadam thx.
awalan mamnoon az tavajjohetoon, sanian man aslan raje be kheir ya shar boodane donya sohbat nemikardam. ghezavate in ba khode ashkhas ast, salesan agar ba deghate bishtari commente man ro mikhoondid shayad yek noghteye moshtareki beyne hafre man ba nazare khodetoon mididid. masalan oon marge tadriji ke man azash nam bordam mitoone hamoon sharr bashe. pas be oon soorat ma ba ham ekhtelafi nadarim. VALI…. khode hamin ham kamelan be zaviyeye dide ma be donya dare. aslan man nemifahmam, chera hesabe music va honar ro ba baghiyeye donya joda mikonid? aya ghir az ine ke music az ghavanine physicie ca eynie hamin donya pyeravi mikone? dar gostardegi va jahani boodane music ke khod sabet konandeye eyni boodane in honar hast shakki darid? awal az hame bayad bepazirim ke music ham joze hamin donyast, pas donyayi ke dar oon music vojood dare nemitoone sarasar sahr bashe. hamoon tor ke dar riazi tanha yek mesale naghz batel konandeye kolle ghaziye hast. be nazare man (ke fekr konam kheili ha ham ba man movafegh bashand) music na tanha yek chize entezaei nist, balke kamelan eyni ham hast. va az tarighe ertebate johari ba nafsani va vojoodie ensan ke hame jozi az vojoode donyas ba ensan ertebat bar gharar mikone… chizi kharej az ghavanine hamin donya nemitoone tooye in donya vojood dashte bashe,. pas zibayie music ham joze zibayi haye donyast va az in donya joda nist. hala agar ma hamin zibayi ro dar baghiyeye janbe haye zendegi nemibinim irade mast (hamoon adame hooshyari ke arz kardam). va mosallaman zibayie music dar jahan jaryan dare. jahani ke music jozi az oon hast. nemigam shar too donya nist. aslan vaghti sharr sohbat mikonim neshoon mide ke kheiri ham dar kar boode ke dar tazadde ba oon be vojood oomade. aslan khode sahrr az koja oomade? kheiri ke az jayi kharej az in donya nayoomade va har chi hast az hamin donyast… ina hamash moghaddame bood baraye inke in ro begam. be nazare man tooye donya hame chiz ro mishe ba hamin 12 note music (va teyfe bi-nahayate keshesh ha) estedlal kard. Dissonance va Consonance dar tazadde ba yakdigar va mokammele yekdigarand. yek tarkib ya tavaliye dissonant dar jayi mitoone mayeye shererat va malal bashe vali hamoon tarkib ya tavalie dissonance dar yek ja va sahrayete digei mitoone an chenan mokammele Consonance bashe ke hich Consonanci hargez va be tanhayi va bedoone komake oon Dissonance har gez natoone ba oon darajate aliye zibayi va kheir dast payda kone. va in kamelan bastegi be dide ma dare ke har chiz ro betoonim sare jaye khodesh va dar ertebat ba chiz haye digeyi bebinim. ma bayad eyne hamin did ro dar zendegi peyda konim. yani ba bidari va didane ravabet va darke oonha. oon vaght hast ke dar tavaliye Dissonance va Consononce zendegi mitooonim be didane balatarine zibayi ha dast peyda konim. albatte zaviyeye dide har kas ba digari kami motefavet hast, hamoon tor ke salayeghe moosighayi dar afrad motefavet hast, vali kam o bish hame dar yek teyf hastand…
in harf ha ham harf haye khodam nist va bar tebghe makatebe falasefe, daneshmandan va orafa arz kardam.
سلام
ذکر یک نکته را در مورد مطلب فوق لازم می دانم و آن اینکه در اصل مطلب فوق، در ابتدا چکیده ای از مبانی فلسفی و مابعدطبیعی وی را آورده بودم و سپس نتایج او از آنها که در بالا آمده است بیان گردیده است که احتمالا به دلیل جلوگیری از درازای کلام توسط دست انداران محترم سایت از آن صرفنظر گردیده است و به نظر من این قسمت به درک بهتر مطالب بعدی و منظور شوپنهاور از مفاهیمی چون اراده یا خواست و ایده کمک می کند و اگر دوستان مایل باشند می توانم آن را در همینجا قرار دهم.
dooste aziz babak jan,dar vojoode kheir dar in donia shaki nist chon ke kheir va shar shayad be noee tanha tojih konandeye yekdigarand(hamantor ke khodetoonam eshare kadid)ama moshkel sare mahdoodiathaye in jahan ast ke an ra shar mikonad,dar halike mosalaman kheir haee ham vojood darad(100%).
ma dar in jahan ghatel darim,kasani ke adam mikoshand aya, in dorost ast ke anha ra ensan haye badi bedanim?! man miguyam na!! chon ke ma bayad ebtda az ghatel ha beporsim ke dalile shoma baraye adam koshi chist? shayad anah falsafei dashtand ke ma ra tojih kard vali ma hezaran ghatel dar donia darim va niaz be hezaran nafar darim ke ba anha sohbat koanand ke khob mosalaman chenin chizi emkan pazir nist va bekhatere mahdoodiat haye in donia ma majboorim GHANOON bezarim va in ham ghanoon:mojazate ghatl,edam ast!!chonke dar gheire in soorat sang rooye sang band nemishavad.
shoma yek bar az khod beporsid ke cheghadr dar in donia shad zendegi kardid va cheghadr azab keshidid,shayad chizhaee dar in jahan vojood dashte bashand ke arzeshe zendegi kardan va jangidan ra dashte bashand vali hata anha ham be khatere mahdoodiat haye in jahan gahi paymal mishavand,mesle eshghe bi saranjam,ya dirkarde ghanoon ya kheili chizhaye digar.man ham movafegham kheir haee vojood darad vali in donia be elate mahdoodiathaee ke dar an mojood ast zatan shar ast.
dar morede mosighi hagh ba shomast,mosighi jozei az hamin jahan ast ke az ghavanin an ham peiravi mikonad vali be nazare man na kamelan chon tanha chiz haee hastand ke vaghti be vojood amadand va pakhsh shodand digar paymal nemishavand(albate hameye honar ha in gooneand) va hamantor ke شوپنهاوئر goft honar rahe daemie kenar amadan ba shar boodane in donia nist baleke rahi gozarast ke gahi oghat pasokhgoost.kolan be nazare bande an arman shahr ke shoma dar nazar darid va be donbalash migardid dar in jahan peida nemishavad bayad dar jaee digar be donbalash begardid;).
az aghaye MASALI ham darkhast mikonam ke an matalebi ra ke eshare kardand gharar dahand,man shakhsan estefade khaham kard.thx.
عین مطالب حذف شده به صورت زیر می باشد:
فلسفه ای می تواند با فرا آوردن تصویری نو و شور انگیز از جهان ذهن ما را تکان دهد، اما این توان البته ملاکی خطا ناپذیر برای حقیقت داشتن آن نیست؛ اگرچه بی گمان بسی بر دل انگیزی آن می افزاید
شوپنهاوئر در تاریخ فلسفه به عنوان فیلسوف بدبین معروف شده است. وی دارای مسلک ایده آلیسم می باشد و دراین قسمت زیر نفوذ کانت قرار دارد
اما شوپنهاوئر در فلسفه خود سعی میکند که این حقیقت را مدلل سازد که جهان، نمایش ساده ای است که عامل آن اراده ای کور و فاقد شعور می باشد. برخلاف هگل که حقیقت جهان را عقل می پنداشت و جهان را از راه آن تفسیر میکرد
اراده حقیقت است و ذات مطلق و چیز های جهان همه نمود و نمایشهای اوست به درجات مختلف. این امر واحد، این جهان نمایش و تصورات را که متغیر و تابع زمان و مکان و متکثر است، جلوه گر می سازد، مطابق صورتها و نمونه هایی که ثابتند و از تبعیت زمان و مکان فارغ و نمونه کامل چیزها می باشند. همان نمونه هایی که افلاطون ایده ها(صور یا مثل ) نامیده است. جهان این صور برعکس جهان اراده و حوادث، جهان وحدت وکلیت و سکون و ثبات و بقاست. هریک از انواع نیروهای طبیعت، خواه جماد، گیاه و حیوان مرتبه مخصوصی است از تجسم اراده کل که به عالم نمایش و تصویر درآمده است. مفاهیمی چون نیرو، حرکت و علیت هم اراده است. اگر اراده به شکل کل درنظرآید، آزاد است و مختار؛ زیرا در جنب آن اراده دیگری که آن را مجبور و محدود کند وجود ندارد؛ اما هر جزیی از اجزای کل یعنی، انواع و اراده افراد و اعضا همه معلول و مجبور اراده کلی هستند و تابع ضرورت و ایجاب. این اراده دچار کوشش بی پایان و سرگردانی ابدی است و حیات و زندگانی لاینقطع تولید میکند. مفهوم اراده، به « خواست» و « خواست زندگی» هم تعبیر میشود
تقریبا همه فلاسفه، حقیقت ذهن انسان را اندیشه و شعور دانسته اند و به گفته آنان انسان « حیوان با شعور» و عاقلی است؛ اما شوپنهاوئر معتقد است که اصل وجود و حقیقت ذهن انسان نیز اراده است و حتی تن او نیز همان اراده اوست که عینیت پیدا کرده است و هر عنصری از تن مناسبت و مساعدتی با امری از امور اراده که تمایلات و نفسانیات اوست دارد
عقل و هوش و حافظه خادم و تابع و آلت دست میل است. غالبا به نظر می رسد که عقل اراده را می راند؛ ولی هدایت کردن عقل، اراده را، نظیر راهنماییی است که نوکر به ارباب خود میکند. اراده آن مرد کور نیرومندی است که بر دوش خود مرد شل بینایی (عقل ) را می برد تا او را رهبری کند. اگر ما چیزی را می خواهیم برای آن نیست که دلیلی برآن پیدا کرده ایم؛ بلکه چون آن را می خواهیم، برایش دلیل پیدا می کنیم. پس منطق و استدلال افراد و نیز متقاعد کردن و قانع ساختن آنها ریشه در منافع شخصی و امیال و خواست و اراده آنها دارد و حتی برای آن به دنبال فلسفه و الاهیات می رویم که پوشش و نقابی بر روی امیال خود پیدا کنیم. به همین جهت شوپنهاوئر انسان را « حیوان فلسفی» می نامد؛ میل و شهوت حیوانات دیگر بدون فلسفه است
« از طرف دیگر ابله ترین اشخاص در تصادم با اموری که به میل و خواهش او بستگی دارند با هوش و فطن می گردد»
شوپنهاوئر نتیجه می گیرد که …
kheili mamnoon az in matlabe takmili, besiar jaleb bood
sarpichi az khaste togyane ama ba sarpichi az khasteye khod ghodrati bevojood miavarim ke bozorgtaraz khasteye mast hal anke khasteye ma ghavitarin meyle mast pas ma bishaz pish ghavi khahim shod,va daaraye yek farmanravaye taze va ghavi khahim shod