گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

نحوه انتخاب پیانو (قسمت چهارم)


درنوشته های قبل راجع به انواع پیانوهای موجود در
بازار که شامل پیانو های دیواری، بزرگ (رویال) و دیجیتال بودند، صحبت
کردیم. در اینجا در دو قسمت تا آنجا که ممکن است راجع به نحوه تصمیم گیری
و فاکتورهای مهم برای انتخاب ساز بحث کنیم.

اولین مشکل
بزرگترین مشکل برای بسیاری از مردم – بخصوص آنها که برای اولین بار قصد
خرید پیانو دارند – آن است که به دلیل سرمایه گذاری قابل توجه ای که می
خواهند روی ساز انجام دهند، بیشتر از آنکه به صدا و مکانیک ساز توجه داشته
باشند به وضعیت ظاهری آن دقت می کنند.

این موضوع کاملآ طبیعی است چرا که شما و اطرافیان بیشتر از آنکه پیانو را
در حال نواخته شدن ببینید و صدایش را بشنوند، آنرا در گوشه ای از منزل
بعنوان یکی از لوازم خانگی مشاهده می کنند و انتظار دارید علاوه بر گوش،
چشم شما هم با دیدن آن لذت ببرد. این موضوع وقتی جدی تر می شود که با پدر
یا مادر برای خرید ساز به مغازه یا نمایشگاه پیانو می روید.

اگر بودجه کافی در اختیار دارید یقینآ می توانید سازی را انتخاب کنید که
نه تنها صدای خوبی داشته باشد بلکه از لحاظ ظاهری نیز انتظار شما و
اطرافیان را جلب کند. طبیعی است که زیبایی و آراستگی ظاهری ساز می تواند
انگیزه شما برای تمرین بیشتر را موجب شود. اما اگر بودجه کافی در اختیار
ندارید؛ به شدت به شما توصیه می شود فریب ظاهر ساز را نخورید و به صدا و
ویژگیهای مکانیکی آن دقت کنید.

صدای پیانو
عمومآ کیفیت صدای پیانو برای افرادی که با این ساز
آشنایی بیشتری دارند بعنوان یک شاخص انتخاب مطرح است. این موضوع کاملآ
سلیقه ای است، هرچند برخی از سبکهای خاص موسیقی با برخی صداها بیشتر مانوس
است. به عنوان مثال هنگامی که می خواهید یک موسیقی آرام و رمانتیک اجرا
کنید طبیعتآ صدای نرم و مهربان (Mellow) پیانو بیشتر به دل می نشیند تا یک
صدای صاف، شفاف و زنگ دارد.

بعنوان یک نظر شخصی هر چقدر صدا از سمت نرمی به سمت تیزی متمایل شود برای
ساز محدویت کاربردی بیشتری بوجود می آید. یک صدای بسیار تیز و زنگ دار –
شبیه به صدای گیتارهای آکوستیک – بیشتر برای سبکهای نزدیک به راک مناسب
است که نوازنده اغلب آکوردهایی را بصورت چند نت سیاه پشت سر هم اجرا
میکند. اما با همین نوع صدا اگر بخواهید آرپژ اجرا کنید یا یک نوکتورن از
شوپن اجرا کنید نتیجه جالب بدست نخواهد آمد و هرگز آن زیبایی را که در
حالت قبل هنگام اجرای موسیقی راک حس می کردید، احساس نخواهید کرد.

در واقع موضوع را می توان از این زاویه نگاه کرد که زیبایی یک صدای زنگ در
محدوده خاصی کاربرد دارد، اما زیبایی یک صدای نرم و لطیف در محدوده بیشتری
می تواند مورد استفاده قرار گیرد. (با این وجود اغلب هنرآموزان در ابتدای
کار به صدای زنگ دار علاقه دارند.)

باریک بین باشید
نکته بعدی در انتخاب ساز دقت و باریک بینی به
هنگام خرید است. هرگز عجله نکنید، فروشندگان پیانو – بخصوص اگر با غیر از
یک نمایندگی طرف هستید – اغلب از استدلالهای بی اساسی استفاده می کنند که
شما را مجبور کنند در همان بازدید اول ساز را خریداری کنید. بسیاری از
آنها حتی نمی توانند یک نت “دو” را روی پیانو به شما نشان دهند و به پیانو
تنها به عنوان یک کالای پر سود نگاه می کنند.

بنابراین حرفهایی نظیر “این ساز یک مشتری دیگر هم دارد”، “این
آخرین ساز از این نوع است که داریم” ، “از هفته آینده قیمت ها بالا خواهد
رفت” و … را باور نکنید و بفرض هم که ساز مورد نظر شما در بازدید بعد
فروش رفته باشد، چیزی را از دست نداده اید؛ مطمئن باشید می توانید ساز
بهتری را پیدا کنید.

Piano Shop

هنگام انتخاب ساز دقت کنید که صدای های تیز و
شفاف ممکن است زود باعث خستگی شما شوند.

خجالت نکشید و هرگز بدون بررسی مارک ها و مدلهای مختلف در مغازه
های دیگر دست به انتخاب ساز نزنید، مگر آنکه سالیان سال با پیانو کار کرده
باشید و تجارب قبل به شما بگوید که مستقیم سراغ کدام ساز بروید.

تهدید را به فرصت تبدیل کنید
با وجود آنکه شرکت های نسبتآ زیادی
بظاهر نمایندگی برند (Brand) های مختلف را دارا هستند، اما در عین حال
بازار پیانو در شهر های ایران بسیار محدود و کوچک است. اغلب هنگامی که
بطور جدی برای خرید پیانو به چند مغازه سر می زنید؛ زمزمه پیدا شدن یک
مشتری جدی در شعاع زیادی پیچیده می شود. این موضوع می تواند برای شما هم
فرصت باشد هم تهدید.

اگر مراقب نباشید فروشندگان با یکدیگر صحبت کرده و هر چه به
مغازه های بعدی می روید حرفهای جذابتری می زنند که باب میل شما باشد و
خیلی زود همان روز اول شما را مجبور به خرید می کنند.

بنابراین سعی کنید زرنگ باشید چرا که پول در دست شما قرار دارد. توصیه قبل
را سر مشق خود قرار دهید و بدانید که در این معامله آنها بیش از شما
نیازمند به این معامله هستند. تا آنجا که می توانید از آنها سئوال کنید و
ساز را بررسی کنید و هیچوقت مجذوب تعاریف آنها راجع به “نحوه نشستن شما
پشت ساز” یا “نوازندگی زیبای شما” و … نشوید! بسیاری از مغازه دارها
برای فروش ساز به هر حیله و نیرنگی متوسل می شوند.

پول یا دست چک با خود همراه نداشته باشید
با دست خالی و بدون
پول به دیدن فروشگاه های پیانو بروید و هرگز قبل از بررسی و فکر کردن در
منزل به هیچ فروشنده ای، نظر مثبت ندهید چه رسد به اینکه مبلغی را بعنوان
پیش پرداخت به آنها بدهید. اغلب افرادی که قصد خرید ساز دارند با روحیه
لطیف و ساده به مغازه می آیند و نمی دانند که بسیاری از ساز فروشها
(انصافآ نه همه آنها) جز به پول بیشتر در آوردن توجهی ندارند.

همراه داشتن پول ممکن است برای یک لحظه شما را تحریک کند که یک
تصمیم نادرست بگیرید. اگر دیدید صاحب مغازه رفتار مناسبی از خود نشان نمی
دهند (به عبارت خودمانی تر شکم سیری دارد) از آن مغازه بیرون بیایید و
یقین بدانید آهی که او می کشد از ناراحتی شما سخت تر است.

یکنواختی رنگ صدا
گفتیم که انتخاب نوع و رنگ صدا یک موضوع سلیقه
ای است، اما یکنواختی رنگ صدا در پهنه کلاویه ها موضوعی کاملآ فنی است که
به مکانیک و جنس مواد بکار رفته در ساز مربوط می شود.

اگر نوازنده ماهر نیستیید یا گوش شما با صدای پیانو آشنا نیست،
ترجیحآ به سمت انتخاب پیانویی که کوک نیست نروید. حتی اگر فروشنده بگوید :
“شما ساز را به منزل ببرید، ما مجانی برای شما کوک می کنیم، اگر نپسندید
پس می گیریم.” قبول نکنید، مگر آنکه از توانایی خود در پس دادن ساز مطمئن
باشید.

Piano Shop

کیفیت و رنگ صدای ساز باید برای همه کلاویه ها
یکسان باشد.

سیم های بم در پیانو های نامرغوب عمومآ کیفیت صدای خود را خیلی
زود از دست می دهند، بنابراین اول کلاویه های سمت چپ ساز را امتحان کنید.
باید بتوانید صدای نت مشخصی را از آنها بشنوید در صورتی که فقط یک صدای
باس از آنها بیرون می آمد و خیلی معلوم نبود که چه نتی است – که در این
صورت صدا توام با هوم است – از آن ساز صرف نظر کنید.

اما اگر صداهای بخش باس مورد قبول بودند، به سمت راست حرکت کنید
و دقت کنید که رنگ و کیفیت صداها یکسان باشد. نباید یک کلاویه صدایی نرم
داشته باشد و چند اکتاو بالاتر کلاویه دیگری صدایی تیز بدهد. هر چند ممکن
است بتوان این مشکلات با Voicing مجدد ساز حل کرد، اما بهتر است در
اینحالت شما این ساز را فراموش کنید.

شدت صدا
سعی کنید پیانویی را انتخاب کنید که صدای بلند تری دارد. ارتفاع پیانو یکی
از شاخص هایی است که باعث می شود حجم صدا و به دنبال آن شدت صدای تولید
شده بیشتر شود. اما سوای این موضوع عملکرد مناسب سیستم انتقال نیرو از
کلاویه به سیم (Action) و نیز جنس سیم ها، چکشها و … از موارد مهمی است
که در شدت صدای تولیدی تاثیر می گذارد. بنابراین در دو پیانو مشابه آنرا
انتخاب کنید که صدای بلند تری دارد.

کاوه رهنما

کاوه رهنما

متولد ۱۳۴۶ تهران
لیسانس الکترونیک
نوازنده پیانو، پژوهشگر موسیقی

۱ نظر

بیشتر بحث شده است