سجاد پورقناد
در اولین روزهای روی کار آمدن دولت جدید بود که خبر بازگشایی «خانه سینما» منتشر شد؛ مرکزی که قبل روی کار آمدن دولت جدید، قول بازگشایش داده شده بود. در میان وعده های دولت جدید، تنها خبری که وجود نداشت، قول سامان گرفتن ارکستر سمفونیک تهران بود، چراکه هنوز نام موسیقی به سختی به لبان دولت مردان می آید، چه برسد به نامی غریب که «ارکستر سمفونیک تهران» باشد!
ارکستر سمفونیک هر کشور، سمبول بضاعت هنری و توان ملی یک ملت در زمینه موسیقی بین المللی است.
ارزش نهادی مثل خانه سینما، به هیچ وجه قابل قیاس با ارکستر سمفونیک پایتخت یک کشور نیست، چراکه خانه سینما یک نهاد نیمه خصوصی صنفی است و عدم وجود آن نمی تواند، صدمات جدی ای به هنر سینما وارد کند، در حالی که ارکستر سمفونیک پایتخت در جایگاه اصلی هنر موسیقی کشور است و فقدان آن، آبروی موسیقایی یک کشور را مورد آسیب قرار می دهد.
از دولت جدید این انتظار می رفت که مشکلات هنری کشور را اولویت بندی کرده و ابتدا به حل مشکلات اساسی مهمتر می پرداخت.
در سالهای اخیر، خبرهای مربوط به حاشیه های ارکستر سمفونیک تهران، در خبرگزاری های کشورمان دیده می شد؛ ارکستری ۷۰ ساله که آبرو و مهمترین سرمایه موسیقی کلاسیک ایران بود و کم کم از صحنه موسیقی ایران حذف شد.
امروز شاید بزرگترین کاستی ای که گریبان دولت جدید را در زمینه فرهنگ گرفته است، مشکل ارکستر سمفونیک تهران است و عجیب اینجاست که با گذشت چند ماه از استقرار دولت جدید، هنوز حداقل به سازکار سابق برای بازگشایی این ارکستر، رجوع نشده است تا ارکستر تمرین های خود را از سر بگیرد.
در این مطلب قصد داریم، معضلاتی که این ارکستر را رو به نابودی کشاند، مرور کنیم و به چگونگی بوجود آمدن وضعیت موجود بپردازیم.
تغییر پی در پی رهبران
ارکستر سمفونیک تهران در ۱۲ سال گذشته، چندین بار با تغییر رهبر مواجه بود. در دهه ۸۰ که رهبری دائم و مدیریت هنری ارکستر به دست فریدون ناصری بود، این هنرمند به دلیل کهولت سن قدرت رهبری ارکستر را از دست داد ولی رهبری دائم ارکستر را به کسی واگذار نکرد.
در این سالها رهبرانی به صورت رهبر میهمان حتی به صورت طولانی مدت با ارکستر کار کردند ولی نبود انسجام و برنامه ریزی طولانی مدت، ارکستر را در حالتی ساکن از نظر تکنیک و رپرتوار نگه داشت.
پس از درگذشت فریدون ناصری، ارکستر مدتی به رهبری دائم علی رهبری مشغول به کار شد که پیشرفت چشمگیری در فعالیت های این ارکستر دیده شد. با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد، علی رهبری کنار گذاشته شد و نادر مشایخی را جایگزین او کرد.
نادر مشایخی و ایرج صهبایی پیش از این مدتی ارکستر سمفونیک تهران را رهبری کرده بودند و حتی شایع شده بود که قرار است رهبر دائم ارکستر سمفونیک تهران باشند ولی بدون هیچ اطلاعیه رسمی از طرف ارشاد، کنار گذاشته شدند؛ نادر مشایخی مانند دوره قبل رهبری اش که ارکستر سمفونیک را به خارج از کشور برد، اینبار نیز در یک اقدام عجیب، با وجود ضعف بسیار بالای ارکستر در هماهنگی و تکنیک اجرایی، ارکستر را به آلمان برد.
۱ نظر