گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

ارکستر سمفونیک تهران، چطور محو شد (۲)

مشایخی بعد از چند اجرای ضعیف با ارکستر سمفونیک تهران، کنار گذاشته شد و پس از آن رهبری ارکستر به منوچهر صهبایی رسید. منوچهر صهبایی با برگزاری تمرین های هدفمند و منظم، وضعیت ارکستر سمفونیک را بهبودی بیشتری بخشید ولی اجراهای پی در پی برنامه های سفارشی و کم ارزش ارکستر سمفونیک تهران، مخل تمرینات منظم بود.

در سال ۱۳۸۸ طی یک برنامه ریزی نامناسب زمانی، ارکستر سمفونیک به اروپا سفر کرد که در این سفر، اختلالاتی در برنامه ارکستر سمفونیک بوجود آمد.

مدتی پس از این برنامه منوچهر صهبایی نیز کنار گذاشته شد و رهبران میهمان سکان رهبری ارکستر را در دست گرفتند.
عدم برنامه ریزی دراز مدت برای ارکستر از طرف رهبران میهمان، ضربات قابل توجهی به ارکستر وارد کرد و ارکستری که می رفت به جایگاه تکنیکی و اعتباری خود در گذشته برگردد، دچار افت کیفی بالایی شد.

پس از دیده شدن نتیجه این روش، نادر مرتضی پور که در اوایل انقلاب رهبری ارکستر را به دست داشت به کار دعوت شد ولی باز برنامه های سفارشی، هماهنگی تمرین های ارکستر را بر هم زد.

کنسرت های سفارشی


ارکستر سمفونیک تهران از همان سالهای اولیه انقلاب مجبور به اجرای قطعات سفارشی دولت شد که حاوی شعارهای انقلابی روز بود اما همواره رهبران این ارکستر نمی گذاشتند که ارکستر از برنامه کلاسیک خود دور شود و همیشه (به جز در جشنواره فجر) رپرتوار استاندارد ارکسترهای جهان را در برنامه ها می گنجاندند.

این رویه تا سالها ادامه داشت تا اینکه در دولت محمد خاتمی برنامه های کاملا سفارشی وارد رپرتوار ارکستر سمفونیک تهران شدند. برنامه هایی که از نظر آهنگسازی در سطح پایینی بودند و فقط در مناسبتهایی به اجرا گذاشته می شدند. در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، این برنامه ها به برنامه اصلی ارکستر سمفونیک تبدیل شد و دیگر کمتر رپرتوار استاندارد ارکستر سمفونیک های دنیا مورد استفاده قرار گرفت. این رویه صدمات قابل ملاحظه ای به روند پیشرفت تکنیکی ارکستر وارد کرد.

قرار داد با نوازندگان


سازمان ارکستر سمفونیک تهران از زمان بوجود آمدن بنیاد رودکی اولین تزلزل جدی خود را تجربه کرد. بنیاد رودکی در سال ۱۳۸۲ به صورتی نهادی خصوصی آغاز به کار کرد و بخشی از وظایف وزارت ارشاد را در قبال این ارکستر به عهده گرفت.

این دو دستگی در اداره ارکستر و تغییر وضعیت قرار داد های نوازندگان، مدیریت ارکستر را دچار سردگمی کرد.
در دو سال اخیر وضعیت قرار داد نوازندگان از روش سابق به دستمزد برای هر برنامه تغییر کرد، به صورتی که حدود ۱۰ درصد از نوازندگان ارکستر حقوق ثابت دریافت می کردند و بقیه نوازندگان، بعد از هر کنسرت دستمزد دریافت می کردند. این روش تمرین ارکستر را محدود به چند روز تمرین پیش از کنسرت کرد که مهمترین دلیل از هم پاشیدن ارکستر سمفونیک، پیاده شدن این برنامه نابخردانه بود.

هرچند مقامات دولتی، هیچ گاه خبر رسمی تعطیلی ارکستر سمفونیک تهران را تایید نکردند و سعی کردند با برگزاری سالی یک کنسرت در جشنواره فجر، ارکستر را زنده نشان دهند ولی امروز اهالی موسیقی و مردم به خوبی می دانند که دیگر ارکستر سمفونیک تهران وجود ندارد.


شرق

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد متولد ۱۳۶۰ تهران
نوازنده تار و سه تار، خواننده آواز اپراتیک و سردبیر مجله گفتگوی هارمونیک
لیسانس تار از کنسرواتوار تهران و فوق لیسانس اتنوموزیکولوژی از دانشکده فارابی دانشگاه هنر تهران

۱ نظر

بیشتر بحث شده است