گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

منبری: تعصب راه به جایی نبرده

کار در حوزه موسیقی ایرانی، میزان به میزان متفاوت است و این تا حدود زیادی به تجربه بستگی دارد که البته این تجربه ها باید ثبت و ضبط و منتقل شود. بنده زمانی به آقای روشن روان گفتم تجربیات خودتان را در حوزه ارکستراسیون با توجه به آشناییتان به موسیقی غرب و ردیف و نوازندگی سنتور و غیره مدون کنید و بنویسید. پاسخی که شنیدم این بود که گفتند آقای منبری، ما خیلی زحمت کشیده ایم برای اینها و همینطوری بدست نیامده اند و هر آهنگساز باید خودش برود و تجربه کند!

چرا فکر می کنیم داشته هایمان مال خودمان است؟ مگر ما از موسیقیدانان گذشته نیاموخته ایم؟ مگر آنها که نوشته اند زحمت نکشیده بودند؟ چرا نمی خواهیم منتقل کنیم؟ مگر همه باید از صفر شروع کنند؟ چرا فکر می کنیم اگر مدون کنیم در یک جزوه همه می گویند حاصل چهل سال کار و تجربه همین؟! اصلاً یک جزوه که هیچ، ‌شما شاید تجربه هایتان را در پنج صفحه بنویسید و انقلابی به پا شود. مگر آنها که هارمونی غربی را نوشتند زحمت نکشیده بودند؟

شما بنویسید، ‌نفر بعدی چیز دیگری به آن اضافه کند و همینطور جلو ببرد. همین است که ما در غرب چندین نگاه به هارمونی پراتیک داریم ولی هنوز اینجا کاری انجام نشده است. آقای دهلوی استاد بزرگی که همه قبولش دارند چرا اینکار را انجام نداده اند؟ افرادی اینچنین باید پایه ای بگذارند که نسل های بعد آجری روی آن بگذارند.


جایی از آقای علیزاده در این خصوص پرسیدم که آیا این تجربیات شما امکان این را دارند که به شکل یک متد مشخص و مدون در شیوه کارتان ثبت بشوند و ایشان پاسخ دادند ما کارمان را می کنیم بعدی ها اگر بخواهند و بتوانند از دل این کارها شاید متدی استخراج کنند، ‌مثل غرب.


بنده حتی در مورد آقای شجریان هم بارها و بارها در جاهای مختلف گفته ام که ایشان امروز باید حاصل عمرشان را و تجربیاتشان را بنویسند، تدوین کنند. یکی مثل ایشان باید این کار را بکنند. ایشان دیگر کی می خواهند این کارها را بکنند؟ امروز دیگر نباید ایشان به فکر آلبوم و کنسرت باشند.

باید داشته هایشان را در سطح دانشگاهی مدون کنند. متأسفانه در زمینه های غیر از آواز مثلا در مورد کمپوزیسون هم این مشکل وجود دارد. تجربیات، دست نخورده زیر خاک می روند. آیا ما امروز به اندازه تار برای نی رپرتوار داریم؟ خیر. من کاری می کنم و به هیچ کس دیگری نمی گویم چه می کنم. آقایان صدیف و شجریان امروز باید دانششان را مدون کنند.

شما فکر کنید به بحث مشکلات عدیده ای که سازهای ما دارند. مشکل رزونانس سنتور را چه کسی آمده که تمرکز کند و حل کند. امکان این کارها را پایور ها داشتند که نکردند البته واضح است که مشکل ساختاری هم هست و این کارها به حمایت و توجه و سرمایه گذاری و حضور دانشمندان و اهل فن نیاز دارند. برای حل شدن مشکل سازها نیاز هست تا موسیقیدانان و صنعتگران و فیزیکدانان و اهل فن جمع بشوند. درست است که امکانات لازم است اما ایرادات و کاهلی های خودمان را هم نباید انکار کنیم.

تعصب راه به جایی نبرده و به نظر بنده نگاه خود موسیقیدانان هم خیلی مهم بوده است که کوتاهی نموده اند. اگر جناب فخرالدینی قدمی بردارند من شاگرد، جرأت گام بعدی را خواهم داشت. مثال خوبش ساز تنبک است، مرحوم تهرانی گفتند این ساز را می شود با نت زد، می شود به آن شخصیت داد و کارهایی کردند.

بعدی ها آمدند متد نوشتند، انواع متدها درآمد و تنبک خیلی پیشرفت کرد. راه تحول انتقال تجربه هاست و کنار گذاشتن تنبلی و تعصب و تکروی.

گزراش موسیقی

سعید یعقوبیان

سعید یعقوبیان

متولد ۱۳۵۸ تبریز
کارشناس ارشد علوم اقتصادی و برنامه‌ریزی از دانشگاه علامه طباطبایی ۱۳۸۶
نوازنده‌ی تار و سه‌تار، منتقد و پژوهشگر موسیقی

دیدگاه ها ۲

بیشتر بحث شده است