آوا فرزانهفر
ارتباط آهنگساز و نوازنده، شناخت آنچه آهنگساز برای بیان قطعه نیاز دارد و تفسیر درست آن توسط نوازنده به او برای اجرای صحیحتر و کاربرد اصولیتر تکنیک ها کمک خواهد کرد و البته تمام این موارد در کنار توانایی و مهارت بالای اجرایی و تسلط نوازنده بر روی ساز شکل می گیرد.
با بررسی تکنیک لایهبندی و نگاهی دقیق به تکنیک های نوازندگی آن میتوان تکنیک های مانند سول تاستو، سول پونتیچلو، فلوتاندو، استاکاتو، اسپیکاتو، گلیساندو، ترمولو و پیتزیکاتو را در ارتباط با معرفی یک لایه صوتی جدید جدا کرد.
تکنیک بعدی استفاده از صداهای کشیده است ابتکاری که توسط لامونت یانگ به آنها جایگاهی بیش از یک ملودی ساده داد و توسط آن به شفافیت صداها موجودیت بخشید و نشان داد که صداها برای جلبتوجه کردن به صداهای دیگر وابسته نیستند و زمانی که به مدت طولانی نواخته شوند می توان بهدرستی اعجاز آنها را شنید.
در سال ۱۹۵۸ لامونت یانگ در قطعه تریو برای سازهای زهی سادهترین تکنیکها را برای ایجاد هارمونیکهای اصوات بهکاربرده است زیرا زیروبمی صداها را بدون هارمونیک ها غیرممکن می دانست و ملودی را بهعنوان جریانی از صداهای باهم شنیدهشده قبول داشت. او از تأثیر خلسه گونه صداهای کشیده خبر داشت و می دانست در اثر تکرار و مداومت حضور صداها است که گوش آنچه را لازم دارد می شنود، (Mertens 1980) به همین دلیل در قطعه خود، صداها را به شکل خالص توسط آرشه کشی ساده بدون هرگونه ویبراتو به شنونده عرضه می کند یا در بعضی قسمت ها برای ایجاد هارمونیک ها و درخشان شدن صداها از تکنیک سول تاستو استفاده می کند.
تصویر ۴ – قطعه «تریو برای سازهای زهی» اثر لامونت یانگ
مآخذ: Young, La Monte. Trio for strings. Fluxus, 1997.
اما تنها این صداهای کشیده نیستند که اعجاب آفرینند بلکه نحوه اجرای آنها نیز تأثیر خلسهگون بیشتری بر روی شنونده میگذارد، تصویر شماره ۵ از قطعه شیکر لوپس جان آدامز در قسمت دوم، نوازنده ویولن یک، صداهای کشیده را با استفاده از تکنیک فلوتاندو اجرا میکند.
بهاینترتیب توجه شنونده به صداهای کشیده بیشتر جلب میشود و تأثیر خلسهگون آن بیشتر خواهد شد کشیدگی طولانیمدت اصوات همراه با تکنیک نوازندگی فلوتاندو شنونده را در صداهای اصلی و طنین صداهای فرعی تنها غرق میکند، بهاینترتیب تکنیک نوازندگی در خدمت فرم آهنگسازی قرارگرفته و شنونده را مسخ میکند.
تصویر شماره ۵- «شیکر لوپس» اثر جان آدامز
مآخذ : Adams, John. Shaker loops: string septet. Associated Music Publishers, 1983, Part II: 10
سول تاستو یکی دیگر ازاینگونه تکنیک های نوازندگی است. همچنین آهنگساز با استفاده از سوردین در هنگام اجرا میتواند بهعنوان یک افکت صوتی صداهای کشیده را از بقیه صداها جدا کند و یا حتا با استفاده از ویبره یا لرزش در حین اجرای نتها صداهای کشیده را در یک قطعه از بقیه اصوات متمایز کرده و توجه شنونده را توسط نحوه اجرای متفاوت آنها به اینگونه صداها جلب کند.
بهاینترتیب اینگونه صداها با ضرب ثابت توسط تکنیکهای خاص نوازندگی با تکرار مداوم و طولانی و آهسته خود شنونده را در خود فرومیبرند و در اینجا است که شنونده درگیر عمق و ترکیبات طنینی اصوات شده و مجذوب دنیای مرموز صداها خواهد شد.
۱ نظر