گفتگوی هارمونیک
کتاب «اخبار و اسناد ابوالحسن صبا در مطبوعات و آرشیو اسناد ملی» به کوشش مهدی نورمحمدی و با همت انتشارات ماهور به بازار موسیقی عرضه شده است. این کتاب که در سال ۱۴۰۲ منتشر شده است، حاوی دو بخش است: در بخش اول که حاصل بررسی و جستجوی گسترده در روزنامه‌ها و مجلات بعضاً دشواریاب یا کمیاب است، هرگونه خبر مرتبط با ابوالحسن صبا، اعم از اعلان و گزارش کنسرت‌ها، فعالیت‌های هنری، زندگی و آثار، خاطرات و مسائل مربوط به درگذشت، خاکسپاری و مجالس یادبود و نیز نوشته‌های پژوهشگران درباره وی گردآوری شده است.
لازم به ذکر است که تا کنون مقالات و کتاب‌های متعددی درباره نقش، اهمیت و جایگاه ابوالحسن صبا منتشر شده است ولی این پژوهش حاوی اسنادی جدید است.
در مقدمه این کتاب می‌خوانیم:
صبا علاوه بر نوازندگی در ادبیات نقاشی خوشنویسی گلدوزی جواهر سازی گل کاری منبت کاری زرگری، تجاری، آهنگری تراش کاری زبان انگلیسی سازسازی و سوهان کاری نیز تبحر داشت اما مهم تر اثر این هنرها و توانمندی‌ها، سجایا و صفات نیک اخلاقی همچون خوش قلبی نیک فطرتی مردم داری و مردم دوستی بود که مجموع این ویژگی ها، جایگاه وی را در تاریخ موسیقی ایران والاتر و دست نیافتنی تر از پیش صبا موجد خدمات خدمات ارزنده ارزنده ای ای در موسیقی ایرانی است که به پاس این خدمات شایسته است که وی را یکی از خدمتگزاران راستین موسیقی اصیل ایرانی لقب دهیم.
برخی از این اقدامات عبارتند از: صبا مجری اصیل ترین شیوه نوازندگی سه تار و عامل انتقال میراث هنری و سبک سه تار نوازی میرزا عبدالله فراهانی است.
صبا انتقال دهنده سبک نوازندگی سماع حضور و فرزندش حبیب سماعی است. وی نخستین کسی است که برای آموزش سنتور کتاب منتشر کرد و درباره آن مقاله نوشت. تکنیک صحیح نوازندگی سنتور به همت صبا به نسل بعد منتقل شد و به تشویق او بود که نوازنده تنگ حوصله ای چون حبیب سماعی به پذیرش شاگردان معدود و آموختن دانسته هایش اقدام کرد. بر همین اساس سخن گزافی نخواهد بود اگر صبا را احیا کننده سنتور و سنتورنوازی در دوران معاصر بدانیم.
صبا انتقال دهنده شیوه تنبک نوازی حاجی خان و نخستین کسی است که آموزش این ساز به ظاهر ساده را از طریق نویسی قاعده‌مند و مدون کرد و درباره آن مقاله نوشت.
او نخستین کسی است که با تبدیل ویولن به سازی ایرانی آن را به خدمت موسیقی ایران در آورد و ردیف موسیقی ایرانی را برای این ساز تنظیم و تدوین کرد.
۱ نظر